Rusya-Ukrayna Savaşının başlamasıyla ticari dengeler de alt üst oldu. Avrupalıların daha önce araçlarda zorunlu tuttuğu AdBlue’nun yokluğu ticari altyapıları olumsuz yönde etkiledi. Çünkü AdBlue üreden imal edilmektedir ve dünyanın en büyük üre üreticisi ise Rusya.

ADBLUE NEDİR

            AdBlue aslında bir marka adı, içeriğine bakıldığında “su bazlı üre çözeltisi” şeklinde özetleniyor. Bu çözelti, piyasadaki en büyük üretici AdBlue olduğu için, dünyanın pek çok yerinde marka adıyla anılıyor. AdBlue’nun amacı ise en genel tabirle “SCR (Selective Catalytic Reduction) sistemine sahip araçların egzozundan çıkan zararlı gazların salınımını azaltmak; yani emisyon oranını düşürmek”.

ADBLUE NEREDE KULLANILIR

AdBlue önceleri ağırlıklı olarak kamyon, tır, yolcu otobüsleri gibi ticari araçlarda kullanılıyordu. Mercedes ve Volkswagen’in kimi binek arabalarında da yine bir süredir AdBlue kullanılıyor. Ancak Euro 6 emisyon standartları gereği günümüzde çok daha fazla sayıda binek araç, AdBlue desteğini alıyor. AdBlue yeni nesil dizel araçlarda kullanılmaktadır.

DOĞA DOSTU ADBLUE

Adblue sıvısı büyük araçlardan çıkan zararlı havayı daha temiz bir şekilde doğaya salıyor. İşte bunun bilincinde olan insanlar da zamanla Adblue’yi daha fazla kullanmaya başladı. Son zamanlarda açıklanan veriler ve istatistikler de bu durumu kanıtlıyor. 2008 yılında Türkiye de neredeyse 50.000 ağır vasıta araç satışı gerçekleşti ve o sene sadece 12.000’e yakın araçta Adblue sıvısı kullanılıyordu. Ancak 2014 verilerine göre 52.000 kadar ağır vasıta araç satıldı ve yaklaşık 270.000 araçta Adblue sıvısı kullanılmaya başlandı. 2019 yılında ise Adblue sıvısı kullanan araç sayısı 500.000’e yaklaşmış durumda. İşte bu değerler Türkiye’nin bu konuyu ne kadar dikkate aldığını gösteriyor.

ÜRE ÜRETİMİNDE RUSYA

AdBlue su berraklığında, % 32,5 temizlenmiş üreden oluşan demineralize edilmiş suya katılarak üretilmiş bir maddedir. Üre üretiminde ise birinciliği Rusya yapmaktadır. Dünyanın en büyük üre üreticilerinden Rus “Fosagro” şirketi ABD'ye karbamid (üre) ihracatı yapmaktaydı. Ancak Ukrayna savaşının başlamasıyla Rus şirketleri yaptırımlara maruz kaldı. AdBlue’yu asıl önemli yapan şeylerden birisi de 2005’te yapılan bir değişiklikle AB Uyum Yasalarına göre bu maddenin araçlarda kullanılması zorunlu hâle getirildi. 2017’den sonra AB’ye aday ülkelerde denetimler sıkılaştırıldı.

AVUSTRALYALI UZMANLAR UYARDI

            Üre üretiminde birinciliği Rusya yapmaktadır. Ayrıca Rusya AdBlue pompaları da üretmektedir. Ancak Ukrayna savaşının başlamasıyla ABD ve Avrupalılar ithalat yasakları koydu. İkinci ihracatçı Çin ise satışlara kota koyunca ciddi bir arz sıkıntısı ortaya çıktı. Avustralyalı güvenlik uzmanları dünyayı bu durumdan dolayı uyarmaktadır. Çünkü Avustralya’da 1,5 milyon ticari araç AdBlue kullanmaktadır. (Avustralya’daki araçların yüzde 40’ı) AdBlue’nun en önemli bileşkesi ise üredir. İlerleyen zamanlarda Avrupa’nın en önemli sorunlarından birinin AdBlue temini olacağa benzemektedir.

AKARYAKIT FİYATLARININ YÜKSELMESİ

                    Akaryakıt fiyatlarının yükselmesi ile Avrupa’nın en büyük AdBlue fabrikası Duslo üretime ara verdi. Alman tedarikçi SKW Piesteritz ve Yara'nın İtalya'daki fabrikası da üretimini azalttı. Bu nedenle önemli bir fiyat artışı bekleniyor. Slovaklar üretimin azaldığı haberini aldıklarında bireysel olarak AdBlue almaya başladı. Çek haber portalı Moravskoslezsky Denik, sıvı için bir hafta öncesine göre iki kat daha fazla ödeme yapıldığı aktarıldı. İtalya’da AdBlue'nun fiyatının ülkede bin litre başına 250 Euro'dan 500 Euro'ya iki katına çıktığı bildirildi.

YOLDA KALAN RUS KONVOYLARI

            Bilindiği üzere yolda kalan Rus askeri konvoylarından dolayı çok fazla şey yazıldı. Özellikle bu konu mizaha fazla malzeme verdi. Ancak pek çok analist Rusların Sovyetler’den kalan tank ve silahları Ukrayna sahasında kullandığını yazmaktadır. Rusların AdBlue kullandığı modern silah ve tankları bilinçli biçimde sahaya sürmediği iddialar arasındadır. Zira Ruslar tedavülden kalkmadan önce bu askeri araçları elden çıkarmanın peşinde olduğu söylentiler arasındadır. Sovyetler Birliği döneminde askeri hurdalıklarda Rusların magnet attıkları bilinmektedir. Günümüze gelindiğinde Rus askeri teknolojisinin daha da ileride olduğu söylenebilir.