Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said uzun süredir diktatörlükle suçlanıyordu. Said 25 Temmuz'da parlamentoyu askıya almış, hükümeti feshetmiş ve milletvekillerinin dokunulmazlıklarını kaldırmıştı. 22 Eylül'de de bakanlar kurulunu parlamentoya değil kendisine karşı sorumlu kılan bir kararnameye daha imza atmıştı. Said bütün suçlamalara rağmen en son Temsilciler Meclisini feshetme kararı aldı.

KAYS SAİD: DİKTATÖR DEĞİLİM

            “Haythem” takma adında bir aktivist Al Jazeera’ya verdiği bir demeçte: “Kays Said’in tüm yetkileri kendisinde toplamak istediğini” belirtti. Ona göre; “Kays Said bunu Temmuz 2021’den önce planladı. Ayrıca müdahalesini darbe göstermemek için böyle yaptı. Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, 18 Şubat'ta Brüksel'deki Avrupa Birliği-Afrika Birliği Zirvesi sırasında gücü tekeline aldığı suçlamalarını eski Fransa Cumhurbaşkanı General Charles de Gaulle'ün "Bu yaşta diktatörlüğe başlayacak değilim" sözleriyle reddediyordu.

MÜSLÜMAN KARDEŞLERE KARŞI

            Kays Said Müslüman Kardeşlerin varyantı olan El Nahda Partisini terörizm yapmakla suçlamaktadır. Bir süre sonra öldürülen Şükri Belaid ve Muhammed Brahimi'ye yönelik suikastlar dahil kilit soruşturmaları savsakladığı, iktidara yakın isimleri koruduğu ve giderek siyasallaştığı eleştirileriyle karşılaşan Yüksek Yargı Konseyi'ni 7 Şubat'ta feshedip 5 gün sonra geçici bir konsey oluşturdu.

TUNUS HALKININ SAİD’E DESTEĞİ

            Tunus halkı uzun zamandır siyasi, ekonomik ve yolsuzluklarla uğraşmış bir halk ve bu düzensizliklerle mücadele eden Kays Said’e destek vermektedir. Yani Said’in eylemlerini memnuniyetle karşılamaktadır. Ancak Said bütün mücadelesine rağmen köklü reformlar yapmayı başaramadı.

ILIMLI İSLAMCILAR TEPKİLİ

                    Ilımlı İslamcıların Tunus’taki hamiliğini yapan El Nahda Partisi’nin bir üyesi olan Radwan Masmoudi Kays Said’in Temsilciler Meclisini feshetmeye hakkı olmadığını ifade etmektedir. Ayrıca Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle demokratik kurumların kapatılmasının anayasaya aykırı olduğunu iddia etmektedir. Aynı şahıs El Cezire’ye verdiği bir röportajda “Artık anayasamız yok ve herşeyi yapmaya yetkili bir cumhurbaşkanımız var” demiştir.

TUNUS TAYYİP ERDOĞAN’I KINADI

            Tunus, Erdoğan'ı iç işlerine müdahale etmekle suçladı. Tunus'ta parlamentonun feshedilmesini eleştiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu adımı "Tunus halkının iradesine darbe" olarak tanımlamıştı. Tunus Dışişleri Bakanlığı, Tunus'ta parlamentonun Cumhurbaşkanı Kays Said tarafından feshedilmesine tepki gösteren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıklamalarını iç işlerine yönelik "kabul edilemez bir müdahale" olarak nitelendirdi.

YOLSUZLUKLA MÜCADELE ETTİ

            Kays Said iktidara gelirken yolsuzluklarla mücadele sözü vermişti ve iktidara geldiğinde yolsuzluğa bulaşan milletvekillerinin seçiminde yeni düzenlemeler ve yaptırımlar uyguladı. Gayri ahlaki işlere bulaşmış milletvekillerinin halk tarafından geri çağrılması için kampanya yürüttü.

ARAP BAHARI TEKERRÜR ETMEDİ

            Kays Said’in bütün bu eylemlerine rağmen İkinci Arap Baharı yaşamaması halkın kendisini desteklediğinin bir sembolü olabilir. Halk nezdinde desteğinde biraz azalma olsa da hâlâ ülkede en popüler siyasetçi konumundadır.

DİYALOG KONUSUNDA EKSİK

            Kays Said kendi siyasi projesine odaklanıp ekonomiyi unutmakla eleştirilmektedir ve en büyük eksikliğinin de sivil toplum örgütleriyle diyaloğu önemsememesi olarak gösterilmektedir. Ancak geçen Ekim ayında Tunus Merkez Bankası'nın mali kaynak için Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile görüşmeler yaptığı bilgisi basına sızmıştı. Suudi Arabistan ve BAE bu tür bir jesti 2013'te Mısır'da Müslüman Kardeşler iktidarını deviren Abdulfettah Sisi yönetimine yapmışlardı.

ABD MUHALİFLERİ CESARETLENDİRİYOR

            Kays Said IMF’den kredi alınması yönünde baskıya maruz kaldı. Bu çağrı uluslararası aktörler tarafından da karşılık buldu. Örneğin geçen aylarda meclisin tekrar açılma girişimi IMF heyeti ve ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Uzra Zeya'nın ülkeye ziyaretlerinin ardından geldi.

TUNUS UKRAYNA’DA TARAFSIZ

            Tunus devleti hem Ukrayna hem de Rusya ile sıkı ticari ilişkileri olan bir ülkedir. Doğalgazı Rusya’dan almaktadır. Ukrayna ile de tarımsal ürün ticareti yapmaktadır. AB ve ABD başta olmak üzere çoğu ülkenin Rusya’ya karşı olumsuz tavır aldığı bir dönemde Tunus’un tarafsız kalması ülkeyi olumsuz etkileyebilir. Ülkede en önemli siyasi aktörün ise Fransa olduğunu söyleyebiliriz. Ancak Kays Said’in eylemleri dünya kamuoyunda olumsuz şekilde anlatılmaya başlandı bile.

NED PRICE: ENDİŞELİYİZ

            ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said'in Temsilciler Meclisini feshetmesinden endişe duyduklarını açıkladı. Günlük basın toplantısında değerlendirmede bulunan Price, "ABD, Tunus Cumhurbaşkanı'nın parlamentoyu tek taraflı olarak feshetme kararından ve Tunus makamlarının milletvekillerine karşı yasal önlemler almayı düşündüklerine ilişkin haberlerden derin endişe duyuyor." ifadesini kullandı.

PAKİSTAN VE TUNUS ÖRNEĞİ

            Bilindiği üzere bu hafta içinde Pakistan başbakanı ülkesinde darbe girişimine maruz kaldı. Darbenin gerekçesi ise İmran Han’ın tam bağımsız Pakistan politikası izlemek istemesidir. Aynı şekilde Kays Said’de Müslüman Kardeşlere olan olumsuz yaklaşımı, ülkesini IMF’nin kontrol aygıtı olmasına karşı çıkması ve yolsuzluk karşıtı politikalarından dolayı uluslararası baskıya maruz kalmaktadır.