“Gerek TFF’nin, gerek spor kulüplerimizin yabancı futbolcuyu ön plânda tutan  uygulamaya son vermesi, bu konuda makul sınırlar içinde kalması gerekir. Türk sporu, Türk sporcularla geliştirilebilir. Başka kıtalarda yetenek taramasına çıkmaya  gerek yoktur. Yabancı oyuncular Türk futbolu için önemli bir destektir. Ama bu destek, oynanan futbol bütünüyle Türk futbolu olarak adlandırılabilecek boyutta kalmalıdır.”

Türkiye Futbol Federasyonu (TFF), 2025-2026 sezonunda uygulanacak yabancı futbolcu kuralını iki hafta önce (18 Nisan 2025) açıkladı. Buna göre kulüpler, A takımı listelerine (Türkiye A Millî Futbol Takımında oynama uygunluğu bulunmayan)  en çok 14 yabancı futbolcu yazabilecek. Bu 14 futbolcunun 12’si için herhangi bir yaş kriteri aranmaz. Ama en az 2’sinin 1 Ocak 2003 veya daha sonraki bir tarihte doğmuş olması zorunludur.

Önceki gün (1 Mayıs 2025) Fenerbahçe Kulübü, Afrika’da geniş kapsamlı bir yetenek taraması gerçekleştirdiklerini açıkladı: Futbol Akademisi “scout” (keşfe çıkan izci) ekibi, Gana, Kamerun, Fildişi Sahili ve Nijerya gibi çeşitli ülkeleri ziyaret ederek çalışma programını tamamladı.      

Bu konuda eski Devlet, Millî Savunma ve Adalet Bakanı Prof. Dr. Hikmet Sami Türk, bir futbol seyircisi olarak,  yazılı bir değerlendirme yaptı:

“Günümüzde futbol, dünya ölçeğinde popüler bir spor hâline gelmiştir. Hemen her ülkenin futbol takımlarında yabancı oyuncular bulunduğu gibi, bizde de özellikle süper lig takımlarında oynayan çok sayıda yabancı futbolcu var. Aynı biçimde yabancı ülkelerde, özellikle İngiltere,  Almanya, Belçika, İtalya, İspanya, Fransa, Hollanda, Portekiz, İskoçya, Danimarka gibi Avrupa ülkelerinde oynayan, bir bölümü o ülkelerde doğmuş, büyümüş Türk futbolcular da var. Uluslararası karşılaşmalar için A Millî Futbol Takımı oluşturulurken  bu futbolcular arasından seçilenler, bir vatan görevi  olarak gelip oynamaktadırlar.

  2025-2026 sezonu yabancı futbolcu kuralını açıklayan TFF, 5.5.2009 tarih ve 5894 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’la kurulmuştur. Kanun’un amacı, ‘her türlü futbol faaliyetlerini millî ve milletlerarası kurallara göre yürütmek, teşkilâtlandırmak, geliştirmek ve Türkiye’yi futbol konusunda yurt içinde ve yurt dışında temsil etmek üzere, özel hukuk hükümlerine  tâbi, tüzel kişiliğe sahip, özerk  Türkiye Futbol Federasyonunun kurulması, teşkilât, görev ve yetkilerine ait esas ve usulleri düzenlemek’ olarak belirtilmiştir (m. 1). TFF’nin, aynı Kanun’un  3. maddesinin 1. fıkrasında (a)’dan (ğ)’ye kadar 9 bentte sıralanan  görevlerinden konumuzla ilgili ikisi şunlardır:

‘a) Türkiye’deki her türlü futbol faaliyetini yürütmek, düzenlemek ve denetlemek,

b) Futbolun gelişmesini ve yurt sathına yayılmasını sağlamak’.

 TFF’nin belirlediği rakamla spor kulüplerinin futbol takımlarına alabileceği ve oynatabileceği yabancı futbolcu sayısı oldukça yüksektir. İki takım arasında  11’er oyuncu ile oynanan futbol için sahada 8, toplam 14 yabancı oyuncu için verilen izinle oynanan  bir oyun ne ölçüde Türk futbolu sayılabilir?  Türkiye’nin her tarafındaki futbolcu Türk gençlerinin yeri nerede? 8 yabancı oyuncu ile sahaya çıkıldığında  3 oyuncu ile yetinmek zorunda kalan Türk futbolcular azınlıktadır. Bu, sporda haksız rekabettir. 14 yabancı futbolcu kuralı ile bu durumu yaratan TFF,  ‘Futbolun gelişmesini ve yurt sathına yayılmasını sağlamak’ görevini yabancı oyuncularla mı yerine getirecek?  Millî takım yabancı oyuncularla mı oluşturulacak? Yabancı oyuncu sayısını  makul bir rakamda tutmak gerekir.      

Türkiye’nin en büyük spor kulüpleri arasında yer alan Fenerbahçe’nin Afrika ülkelerinde kapsamlı  yetenek taramasına çıkması ayrı bir eleştiri konusudur. Türk  spor kulüpleri, öncelikle Türk oyunculara yer vermek zorundadır. Yurt dışından, Avrupa’dan, Afrika’dan, Güney Amerika’dan oyuncu almadan önce Türkiye’nin  her tarafında büyük takımlara gelmek isteyen genç futbolcular var. Asıl yetenek taraması  Anadolu ve Trakya’da yapılmalıdır.    

Gerek TFF’nin, gerek spor kulüplerimizin yabancı futbolcuyu ön plânda tutan  uygulamaya son vermesi, bu konuda makul sınırlar içinde kalması gerekir. Türk sporu, Türk sporcularla geliştirilebilir. Başka kıtalarda yetenek taramasına çıkmaya  gerek yoktur.  Yabancı oyuncular  Türk futbolu için önemli bir destektir. Ama bu destek, oynanan futbol bütünüyle Türk futbolu olarak adlandırılabilecek boyutta kalmalıdır.”

(3.5.2025)