
Naim Babüroğlu
“Eski” ve “Yeni Türkiye”de ABD’nin yeri
Türkiye ve ABD, iki NATO üyesi ülke. Zaman zaman, ABD’ye “Stratejik Ortak” ya da “Stratejik Müttefik” deniliyor. Gerçekten öyle mi?.. ★★★ 27 Ekim 1962, Kara Cumartesi... Sovyetler Birliği, Küba’ya nükleer füzeler yerleştirir. ABD U-2 casus uçağı, Sovyetler tarafından Küba hava sahasında düşürülür. ★★★ Nükleer savaşın eşiğine gelen ABD ve Sovyetler anlaşır Küba’daki Sovyet füzelerinin kaldırılması karşılığında, ABD Türkiye’deki Jüpiter füzelerini sökecekti. ★★★ ABD’nin bu kararı, Türkiye’ye danışılma gereği duyulmadan alınmıştı. Bu olayla, ABD’nin Türkiye’yi feda edebileceği ortaya çıktı. ★★★ 5 Haziran 1964... Kıbrıs’ta Rumların Türklere saldırısı üzerine, 7 Haziran 1964’te Türk askerinin Kıbrıs’a çıkması planlandı. Bunu duyan ABD Başkanı Johnson, Başbakan İnönü’ye, 5 Haziran 1964’te ifadesi ağır ve tehdit dolu bir mektup gönderdi. Bu mektup üzerine Başbakan İnönü, “Yeni bir dünya kurulur, Türkiye de orada yerini alır” demişti. ★★★ 1974... Dönemin başbakanı Bülent Ecevit, 1971’de yasaklanan haşhaş ekimini yeniden başlattı. Ecevit’in bu kararı, Türkiye-ABD arasında krize neden oldu. Bu adım, “Tam Bağımsızlık” anlayışıyla, dik duruşun bir göstergesiydi. ★★★ 5 Şubat 1975... 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı nedeniyle, ABD Türkiye’ye ağır bir silah ambargosu uyguladı. “Eski Türkiye”nin ambargoya cevabı sert oldu. 13 Şubat 1975’te, Kıbrıs Türk Federe Devleti kuruldu. ★★★ 25 Temmuz 1975... Başbakan Süleyman Demirel’di. İktidarda, Birinci Milliyetçi Cephe Hükümeti vardı. ★★★ Silah ambargosunun kaldırılması için, Demirel ABD ile görüşür. Fakat, sonuç alınamaz. Bunun üzerine, 25 Temmuz 1975’te ABD’nin Türkiye’de bulunan 21 üs ve tesisi kapatılır. Yaklaşık, beş bin ABD’li asker ve sivil ülkeyi terk eder. “Eski Türkiye”nin cevabı, bir yumruk gibiydi. ★★★ 26 Eylül 1978... ABD, 1978’de Türkiye’ye uygulanan ambargoyu kaldırır. Başbakan Ecevit, ambargonun kaldırılmış olmasına rağmen, ABD’nin üs/tesislerini açmaz. Çünkü... Eski Türkiye’de, “Devlette devamlılık esastır” ilkesi vardı. “Tam Bağımsızlık” hassasiyeti zirvedeydi. ★★★ 1 Mart 2003... Irak Harekâtı nedeniyle, ABD askerinin Türkiye’de konuşlanmasına ilişkin tezkere, TBMM’den geçmedi. ABD, büyük bir hayal kırıklığına uğradı. TBMM, tezkereyi reddederek tarihi bir görev yapmış ve “Tam Bağımsızlık” ilkesine sahip çıkmıştı. Tezkere krizi, ABD-Türkiye ilişkilerinde bir kırılma noktasıydı. ★★★ 4 Temmuz 2003... ABD askerleri, Irak’ın Süleymaniye kentinde, Özel Kuvvetler Komutanlığı’na bağlı subayların bulunduğu karargâha baskın düzenledi. Bir binbaşı komutasındaki, 11 Türk özel harekatçının başına çuval geçirildi. 60 saat sorguya çekildiler. ★★★ Türk kamuoyu, büyük bir öfkeyle tepki gösterdi. Bu olayda, “Yeni Türkiye”nin pasif tutumu dikkat çekiciydi. Ve Türkiye’nin geleneksel dış politikasına aykırıydı. ★★★ 26 Temmuz 2018... ABD vatandaşı Rahip Brunson, casusluk suçlamasıyla Türkiye’de tutukludur. Trump, Brunson’ın serbest bırakılması için, Türkiye’yi yaptırımlarla ağır şekilde tehdit eder. ★★★ Rahip Brunson, 12 Ekim 2018’de serbest bırakılır. Trump, Brunson’u Beyaz Saray’da kabul eder ve şu açıklamayı yapar: “Erdoğan ile birkaç konuşma yaptıktan sonra onunla anlaştık. Bunun için minnettarız ve Türk halkına da minnettarız...” ★★★ 9 Ekim 2018... Türkiye, Suriye sınırında terör koridorunu yok etmek amacıyla, “Barış Pınarı Harekâtı” başlatır. Trump, Cumhurbaşkanı’na diplomatik ilkelere uymayan ağır bir mektup gönderir. Yapılan görüşme sonucunda, politik ve askeri hedefler tam gerçekleştirilemeden, “Barış Pınarı Harekâtı” durdurulur. “Eski Türkiye”nin tutumu ve duruşu, bir bulutun süzülüşü gibi kaybolmuştu. ★★★ 14 Aralık 2020... Trump, Türkiye’nin Rusya’dan aldığı S-400 hava savunma sistemi gerekçesiyle CAATSA yaptırım kararını onaylar. CAATSA, ABD’nin Rusya, Çin, Kuzey Kore, İran gibi ülkelere uyguladığı, “ABD’nin Hasımlarıyla (Düşmanlarıyla) Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Yasası”dır. Bu yaptırımlarla Türkiye, ABD’nin düşmanı olarak kabul ediliyordu. Ve, ilk kez bir NATO üyesine uygulanıyordu. Türkiye, bu yaptırımlara karşılık, sadece kınama açıklamalarıyla yetinir. ★★★ 2016, FETÖ... CIA’nın ve ABD’nin, FETÖ hain darbe girişimini desteklediği ortaya çıktı. FETÖ başı, ABD himayesine alındı. Türkiye, kınamayla yetindi. ★★★ En büyük kriz: ABD’nin ısrarlı desteğiyle, Suriye’de PKK Bölücü terör örgütünün kolu PYD, hayal edemeyeceği büyüklükte bir coğrafyaya, Suriye’nin yaklaşık yüzde 25’ine sahip oldu. ABD, PYD/PKK’ya modern silahlar verdi, eğitti, donattı. 80 bin kişilik bir terörist ordusu oluşturdu. ★★★ Türkiye’yi çok seven, Trump’ın ABD’si işte budur... Ve bu ABD’ye, bir yanda yumruğuyla tepki gösteren “Eski Türkiye”; öte yanda oldukça ılımlı tutum sergileyen “Yeni “Türkiye”... ★★★ Oysa... Atatürk’ün dış politikasının temel direği, “Tam Bağımsızlık”tır. ★★★ “Taktik olmadan strateji, zafere giden en yavaş yoldur. Strateji olmadan taktik, yenilgi öncesi yapılan gürültüdür” der, Sun Tzu, tee 2500 yıl önce...
YAZIYA YORUM KAT
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.