Alper Gezeravcı Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk astronotu olarak tarihe geçti.

Gezeravcı’nın 19 Ocak 2024’te Uluslararası Uzay İstasyonu’na gidişini, oradaki çalışmalarını, dünyaya dönüşünü büyük bir gurur ve heyecanla izledik.

Uzaydaki ilk konuşmasına Atatürk’ün, ‘İstikbal göklerdedir’ sözleriyle başlaması, bize yaşattığı gururu daha da büyüttü.

Yirmi gün uzayda kalan Alper Gezeravcı, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk astronotu, ama sonuncusu da olmayacak.

Onun yolundan gideceklerin sayısının artacağından kuşkumuz yok.

İşte tam da bu noktada adını ilk kez benden duyacağınız ve Türkiye’yi kendi imkanlarıyla uzay çalışmaları alanında başarıyla temsil eden bir gençten bahsedeceğim.

Bu ismi, unutmayın ve bir köşeye kaydedin: Tuğçağ Dumlupınar

Tuğçağ ile 2023 Temmuz’unda Brezilya’da, Sao Paulo Havalimanı’nda tanıştık.

İstanbul’dan hareket eden Türk Hava Yolları’nın uçağında 12 saat yolculuk etmiş, ama birbirimizi görmemiştik.

Koca uçakta, büyük çoğunluğu Brezilyalı yüzlerce kişi arasındaki 2 Türk yolcuyduk.

Bagajları alacağımız salona giderken, geriden gelen ve tişörtümün arkasındaki ‘Ankaragücü’ yazısını gören Tuğçağ’ın, ‘Abi merhaba, Ankaralı mısın? Sorusu üzerine başlayan arkadaşlığımız, nerede olursak olalım devam ediyor.

Brezilya Ulusal Uzay Araştırmaları Enstitüsü’nde Uzay Jeofiziği Alanında çalışmalarını sürdürmek için bu ülkeye giden Tuğçağ’ın yaşam hikayesini dinledikçe etkilenmedim desem yalan olur.

Tuğçağ, Ankara Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü dahil 5 Üniversite mezunu.

Ama aynı zamanda eski bir SAT (Sualtı Taarruz) Komandosu.

Evet yanlış okumadınız SAT Komandosu.

Tuğçağ Dumlupınar, NASA’nın çalışmalarına katılma hedefini çok uzun süre önce belirlemiş.
Brezilya’da iken de bu düşüncesinden hiç vazgeçmemiş.

Bu kapsamda ABD’nin Hawaii eyaletinde yürütülen bir çalışmayı yakın takibe almış.

NASA’nın İnsan Araştırmaları Departmanı’nın (HRP) Hawaii’de, deniz seviyesinden 2500 metre yükseklikte volkanik jeolojik yüzeyi itibariyle Ay ve Mars’ın karasal gezegen/jeolojik yapısıyla büyük benzerlikler gösteren bir eğitim ve uzay araştırmaları merkezi var.

Bu merkezde, Hawaii Uzay Keşif Analoğu ve Simülasyonu (HI-SEAS) Ay Misyonu yürütülüyor.
Tuğçağ, büyük uğraşların ardından başvurduğu bu misyona kabul edildi.

 Zorlu mülakat kriterlerini geçen Tuğçağ, Ay Simülasyon Görevine (EMMIHS2024) Baş Bilim İnsanı (Cheif Scientist) olarak seçildi.

Güzel haberi bana verdiğinde çok mutlu oldum.

Geçtiğimiz ay, Brezilya’dan Hawaii’ye giden Tuğçağ, Ay Misyonunda yerinde görev ve icrasıyla ilk Türk Analog Astronotumuz olarak ülkemizi temsil etti.

Analog Astronot nedir diye soracağınızı varsayarak konuyu özetleyelim.

Analog, ‘aslına benzer’ anlamına gelen bir kelime.

Gerçek uzay görevleri öncesi Dünyada yer eğitimleri ve uzay görevlerini simüle etmek amacıyla gerçekleştirilen eğitimler yapılır.

Analog Astronot işte bu eğitimlere katılan ve uzay misyonlarındaki koşulları aslına uygun olarak (analog) birebir simüle eden bilim insanıdır.

Bu eğitim, astronotların uzay görevlerine hazırlanmalarını sağlamak, uzayda karşılaşabilecekleri zorluklarla başa çıkmalarını öğretmek ve ekip çalışması becerilerini geliştirmek amacıyla düzenleniyor.

Eğitimin bir diğer hedefi de Analog Astronotların, görevleri sırasında çeşitli bilimsel araştırmalar gerçekleştirmelerini sağlamak.

Misyon sırasında, ekosistem dinamikleri, besin üretimi, uzayda beslenme, psikolojik etkiler, teknolojik yenilikler, uzay tıbbı ve uzayda insan performansı konuları gibi birçok alanda araştırmalar yapılıyor.

Ayrıca, uzay görevlerinde kullanılacak teknolojilerin test edilmesi ve geliştirilmesi de bu görevin önemli bir parçası.

Tekrar, Astrofizikçi–Analog Astronot Tuğçağ Dumlupınar’ın, 03-09 Mart 2024’te ülkemizi temsil ettiği 1 haftalık Ay Simülasyonuna dönelim.

Tuğçağ, NASA’nın gelecekteki kısa süreli uzay misyon ve faaliyetleri kapsamında Volkanik Mauna Loa bölgesinde taze pahoehoe lav akıntıları ve lav tüpleri araştırması için jeolojik haritalama, robot operasyonları, fiziksel, organizasyonel, psikolojik yönlerin araştırılması, uzayda yaşamın teknik ve sosyolojik zorluklarının araştırılması gibi görevleri HI-SEAS bünyesinde başarıyla icra etti.

Aynı zamanda Görevin Bilimsel deney ve icralarından sorumlu baş bilim adamı olarak mürettebat ile önemli Uzay Araştırmaları ve Deneyleri yaptı.

Bunlar da sırasıyla

1-Uzay BiyoBesin Deneyleri- Türk Kefiri Deneyleri

2- Uzay Tıbbı Deneyleri – Gelecek Uzay Görevleri, Kanama Kontrolünde Hemostatik Ajan Çalışması ve Milli Formüller (Blood Blocker)

3- Uzayda İnsan Performansı Deneyleri: Kısa Süreli Görevlerin Kardiyovasküler Etkileri

4- Uzay Tarımı Deneyleri

Tuğçağ Dumlupınar’ın ayrıca daha önce denenmemiş deney teklifleri sunduğunu da belirtelim.

“Türk İstikbalinin Evladı olarak Peygamber Ocağımızdaki Atatürk’ün okulundan mezun olma şerefiyle hareket ettim” ifadelerini kullanan Tuğçağ, “Tam bağımsız İstikbalimizin Gök Vatanımızda, yani Uzay ve Havacılıkta olduğu” gayesine uygun davrandığını söylüyor.

İlk Türk Analog Astronotumuz Tuğçağ Dumlupınar’ın, Atatürk’ün “Yurtta Barış, Cihanda Barış” sözlerini anımsatarak, bunu “Yurtta Barış, Cihanda Barış, Uzayda Barış” olarak geliştirmesini de anlamlı buldum.

Tuğçağ’ın arkasında ne devletin bir kurumunun ne herhangi bir kuruluşun ne de kişilerin maddi ya da manevi desteği yok.

Medyamızın ise İlk Türk Analog Astronotu Tuğçağ Dumlupınar’dan ve NASA kapsamındaki başarılarından hiç haberi yok.

Çok sınırlı olanaklarla uzay alanında büyük bir başarıya imza atan, bayrağımızı gururla dalgalandıran Tuğçağ’ın hikayesini ben size aktardım, siz de başkalarına aktarın.

Kim bilir belki medyamız da ilgilenir de daha geniş kitleler Tuğçağ’ı tanır.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Alper Gezeravcı’ya “Sen ilk astronotumuz oldun, ama son olmayacaksın” demişti.

Umarım yetkililer ve kamuoyu sıradaki astronotlardan birinin de Tuğçağ Dumlupınar olduğunu görür ve bundan sonraki uzay çalışmalarını daha rahat sürdürebilmesi için ona sahip çıkar.

Tuğçağ, ben kendi adıma seninle gurur duydum kardeşim.
Eminim ki bir gün tüm Türkiye seninle gurur duyacak.