![Ertuğrul Özkök](https://bizimtv.com.tr/d/author/16_b.jpg)
Ertuğrul Özkök
İki uçak kuyruğu ve 8 Şubat günü Orta Doğu’da oyun değiştirici 24 saat
11 Şubat günü aynı saatlerde Azerbaycan başkenti Bakü ile İsrail’in Tel Aviv’inden öyle bir fotoğraf geldi ki…
Hemen dönüp son 4 günün film şeridini geri sardım.
İzler beni 8 Şubat gününe götürdü.
Benim yorumum şu;
8 Şubat 2025 günü Orta Doğu’da “çılgın gidişte” muhtemel bir oyun değiştirici sürecin ikinci işareti geldi.
Birincisi neydi, bu ikincisi ne birazdan anlatacağım.
8 Şubat günü Ankara’dan açılan bir telefon
O sabah Anadolu Ajansı’nda, Mehmet Şah Yılmaz imzasıyla üç cümlelik bir haber verildi:
“Dışişleri Bakanı Fidan, İranlı mevkidaşı Erakçi ile telefonda görüştü.
Görüşmede ikili konular ve Filistin’deki durum ele alındı.”
Biraz daha ayrıntı alabilir miyim diye Dışişleri Bakanlığı resmî sitesine girdim.
Belki benim gözümden kaçtı ama tek kelime haber ve açıklama bulamadım.
Aynı gün bir başka olay daha olmasaydı üzerinde durmaz geçerdim.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan
Aynı gün Tahran’dan gelen bir fotoğraf
Aynı gün aşağı yukarı aynı saatlerde Tahran’dan bir haber geldi.
Kaynak yine Anadolu Ajansı’ydı.
İlginçtir yazan muhabir yine Mehmet Şah Yılmaz’dı.
O haber de şuydu:
“MİT Başkanı İbrahim Kalın, İran’da temaslarda bulundu.”
Tek ayrıntı ise şuydu:
“MİT Başkanı, İran İstihbarat Bakanı İsmail Hatib ve Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri Ali Ekber Ahmediyan ile görüştü.”
O haberde biraz daha ayrıntı vardı:
“Görüşmelerde PKK ve DEAŞ başta olmak üzere tüm terör örgüleriyle mücadele, ortak tehditler, Suriye’de durum, Gazze’deki ateşkes ve Filistin meselesiyle ikili gelişmeler kapsamlı şekilde değerlendirildi.”
Üst düzey iki Türk yetkili, aynı gün iki ayrı yerde
Üst düzey iki Türk yetkili aynı saatlerde, farklı mekânlarda İranlı mevkidaşları ile görüşüyordu…
Çok rastlanan bir durum değildi.
Bu iki haber de Batı medyasında pek yer bulmadı.
Ama İbrahim Kalın’ın Tahran ziyareti, Orta Doğu’da irili ufaklı birçok haber sitesi ve ajansın bütenlerinde yer aldı.
Bu iki görüşmeden sonra şunu söyleyebilirim.
Bugün Türkiye Dışişleri Bakanı ve MİT Başkanı’nın Orta Doğu’daki girişimleri, Avrupa, hatta ABD dışişleri ve istihbarat yetkililerinden çok daha yakından izleniyor.
Çünkü giderek daha güçlü oyun kurucu haline geliyorlar.
Ama Orta Doğu onlardan ibaret değil.
MİT Başkanı İbrahim Kalın
8 Şubat: Aynı gün Bakü ve Tel Aviv
Ankara ile Tahran arasında bunlar olurken, aynı gün Bakü ve Tel Aviv’de Gazze Savaşı’nın başından beri en ilginç gelişmelerden birinin son noktası konuluyordu.
Gazze savaşının başından bu yana Azerbaycan’ın İsrail’i açıkça destekleyen tek İslam ülkesi olduğu biliniyordu.
Ama bu işbirliğinin bir anlaşma ile göklerde başka bir biçime dönüşeceği kimsenin aklına gelmiyordu.
8 Şubat günü tamamlan bu anlaşma, önceki gün, yani 11 Şubat günü açıklandı.
11 Şubat günü sosyal medyada paylaşılan iki uçak kuyruğu
11 Şubat, yani bu salı günü…
Yani Başkan Trump’ın Ürdün Kralı’nın yanında “Gazze’yi üzerimize alıyoruz, Filistinlileri göndereceğiz” dediği gün…
İsrail’in, “Rehineler serbest bırakılmazsa anlaşmayı bozacağız” tehditleri savurduğu gün, Azerbaycan Havayolları kendi Instagram hesabından çok ilginç bir paylaşım yaptı.
Fotoğrafta, arka arkaya durmuş iki yolcu uçağının kuyrukları görünüyordu.
Kuyrukların birinde İsrail’in Davud yıldızı, ötekinde ise Azerbaycan’ın milli havayolu şirketinin çizgileri vardı.
Aynı saatlerde El Al da kendi Facebook hesabından şu paylaşımı yaptı:
“Azerbaycan’ın milli havayolu şirketi AZAL Azerbaijan ile yeni bir ortaklığı duyurmaktan heyecan duyuyoruz.”
Azerbaycan ile İsrail ortak uçuş kararı alıyor
Azerbaycan Havayolları AZAL ile İsrail Havayolları El Al birlikte uçuş kararı almışlardı.
Buna “Codesharing” deniyor.
Yani ortak uçuş kodlarını kullanma sistemi.
Ama aynı zamanda Miles uygulamalarını da ortaklaşa hale getiriyorlardı…
THY’nin Star Alliance’da yaptığına benzer bir uygulama.
Diyeceksiniz ki ne var bunda?
Doğru geçmişte THY’nin El Al’la de böyle uygulamaları vardı. Ama Gazze savaşı her şeyi altüst etti.
Ancak içinde bulunduğumuz şu paramparça dünyada, bir İslam ülkesinin böylesine sembolik bir adım atması, oyun değiştirici bir özellikte görünmüyor mu?
İsrail’e uçuş izolasyonunu delen ikinci İslam havayolu
Bir noktaya daha dikkatinizi çekeyim.
Gazze savaşının başından beri İsrail’in müthiş bir izolasyonu var.
Ama bu izolasyon ikinci defa bir İslam ülkesi tarafından deliniyor.
Birincisi Birleşik Arap Emirlikleri’nin havayolu şirketi Etihad’dı…
Gazze savaşından sonra Avrupa ve Amerikan havayolu şirketleri bile Tel Aviz uçuşlarını durdururken, BAE’nin Etihad uçuşlarına devam etti.
Şimdi Azerbaycan Havayolları daha da ileri bir işbirliği ile bu harekete katılan ikinci İslam ülkesi oldu.
Bu ne anlama geliyor?
Şimdi ilgisiz gibi görünen bir başka sahneye gidelim.
9 Şubat Gazze rehine takas görüntüleri
O 8 Şubat’tan bir gün sonra Gazze’deyiz.
Ateşkes anlaşması gereği İsrailli rehineler serbest bırakılıyor.
Ancak bu defa Hamas bu teslim işini bir “zafer törenine” çevirmiş.
Ortaya yüksek bir platform kurulmuş.
İsrailli rehineler yüzleri kapalı üniformalı Hamas militanları tarafından kolları sımsıkı tutularak getiriliyor.
Rehineleri küçük düşürücü bir sahne.
Üniformalı militanlar zafer işareti yapıyor.
Hamas, rehine takasını "yıkılmadık ayaktayız" şovuna çeviriyor
Kısaca rehin takas olayı Hamas’ın askeri kanadının "Yıkılmadık ayaktayız" şovuna dönüşüyor.
Bu sahnelerin İsrail’de tepki uyandıracağı açık.
Çünkü geride 45 bin ölü, 100 bir yaralı, yüzbinlerce evini kaybetmiş bir halk ve harabeye dönmüş bir ülke var.
Ama Hamas’ın askeri kanadı hâlâ “Zafer kazandık, duruma hakimiz, dimdik ayaktayız” şovu yapıyor.
Apaçık bir provokasyon.
ABD Başkanı Donald Trump
Takas şovunun cevabı Beyaz Saray’dan geliyor
Nitekim bunun cevabı sadece İsrail’den değil, Washington’dan da geliyor.
Üstelik insanın dimağını darmadağın edecek, ne insanlığa ne vicdana ne de mantığa sığacak bir öneri ile.
Yeni Başkan Trump inanılmaz bir pervasızlıkla “Gazze’ye el koyuyorum, Filistinlileri gönderip, oraya tatil köyü yapacağım” diyor.
Gazze sorununa Ayn Rand kafası el attı
Amerika’da 1970’li, 80’li yıllarda Ayn Rand adlı bir yazar özellikle muhafazakâr cumhuriyetçi kesim üzerinde etkili olmuştu.
Devletin varlığını minimale indirmek isteyen, “etik egoizm” kavramını geliştiren ve bunu “bencillik erdemi” olarak savunan bir kadındı.
Bizde en büyük hayranı Sinan Çetin’di… Kitaplarını o çevirtti Türkçeye…
Ayn Rand’cı kafa genellikle çok pragmatik geçinir.
Onun pragmatizmden anladığını, Trump gibi fazla okumayan kafalar, aklına geleni söylemek ve yapmak olarak tercüme ederler.
Bu kişi bir de Amerikan başkanı ise, o zaman bu “bencillik erdemi” Filistin sorununu bütün öteki ülkelere yayacak tehlikeli bir zevzekliğe dönüşür.
Ama ciddiye alalım.
Sapkın Ayn Rand virüsü Beyaz Saray’dan yayılıyor
Çünkü şu an dünyanın küçümsenmeyecek bölümünü, her şeyi böyle çakma Ayn Rand pragmatizmle çözmeye çalışan, egoları kulaklarından fırlamış, kendilerini dev aynasında gören popülist otoriter liderlerce yönetiliyor.
Söyledikleri söz gerçekleşmeyecek kadar manyakça olsa da etkileri hiç yok değil.
Covid virüsü Çin’de Wuhan’da bir pazardan yayılmıştı.
Bugün dünyayı mahvedebilecek bir “çakma Ayn Rand virüsü” de Washington’da beyaz bir evden yayılabilir bütün dünyaya.
Trump da aynı otonom bölge teklifini yaparsa Gazze hangisini ister?
Bakın daha şimdiden ilk belirtileri başladı...
Trump’ı duyan Ahmet Davutoğlu, bir adım ileri giderek, yeni bir “derinlik stratejisini” açıkladı:
“Gazze otonom bir bölge olarak Türkiye’ye bağlansın…”
Ahmet Hoca aman ha…
Trump da bu harika fikirden uyanıp, teklifini biraz değiştirip, “Gazze otonom bölge olarak ABD’ye bağlansın” derse…
Hocam sizce Gazze halkı hangisini tercih eder?
İyi düşünmek lazım.
Burası Orta Doğu…
Gazze
Gazze, çakma Ayn Rand popülizminden nasıl kurtarılabilir?
Biz Ayn Rand mukallitlerini bırakıp ciddi meseleye dönelim.
Bu durumda dünyanın makul ülkeleri ve özellikle İslam ülkeleri ne yapacak?
Yapılacak ilk iş, Gazze’ye Trump’ın değil, dünyadaki makul ülkeler koalisyonunun el koymasını sağlamaktır.
Bunun için de savaştan ve şiddetten çok hoşlanın popülist liderlerin bahanelerini elinden almalıdır bu dünya.
Onların en büyük bahanesi de Hamas’ın askeri kanadı.
Hamas’ın sorumsuz askeri kanadı sahneden çekilmeli
Artık açık açık konuşma zamanı geldi.
7 Ekim 2023 sabahından beri yaşadıklarımız herhalde bize şunu öğretti:
Hamas’ın sorumsuz askeri kanadı dağılmadığı sürece, İsrail ve Amerika bu delice hareketlerden vazgeçmeyecek.
Çünkü Hamas’ın askeri kanadı da ateşkes kararından sonraki tavırları ile o sorumsuz eylemlerinden asla vazgeçmeyeceğini bütün dünyaya gösteriyor.
Unutmayalım; Hamas bugün Gazze’de 45 bin insanın ölmesine, 100 binin yaralanmasına, milyonlarca insanın evsiz barksız kalmasına, kendisinin ve Hizbullah’ın bütün liderlik kadrosunun yok edilmesine yol açan o sorumsuz 7 Ekim saldırısını yapan örgüttür.
Türkiye 8 Ocak günü İran yönetimine ne dedi?
İşte tam bu noktada 8 Şubat günü Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve MİT Müsteşarı İbrahim Kalın’ın İranlı mevkidaşları ile yaptığı görüşmeler çok önem kazanıyor.
Gazze Savaşı sırasında Hamas’ı açıkça destekleyen sadece iki devlet vardı. Türkiye ve İran…
Ama kabul edelim ki, 7 Ekim saldırısı Türkiye ve İran’a da çok zarar verdi.
Türkiye ve İran’ın yeni Hamas Politikası ne olacak?
Bir kere bu destek hiçbir işe yaramadı.
Ayrıca, Türkiye’nin İsrail’le ticari ve teknolojik ilişkilerini dibe vurdurdu.
İran’ı neredeyse Orta Doğu haritasından sildi.
Şimdi geldiğimiz noktada şu:
Türkiye ve İran’ın Hamas’ın askeri kanadına karşı tutumu ne olacak?
Hamas’ın askeri kanadına “Buraya kadar” mı diyecekler?
Yoksa yine “yürü, arkandayız” mı…
Hamas’ın askeri kanadına “buraya kadar” deme zamanı geldi
Hamas’ın askeri kanadından hâlâ umutlu olanlar varsa, onlara şunu hatırlatırım.
Ateşkesten sonra ve özellikle rehine takası sırasındaki provokatif şovlar, Hamas’ın aynı sorumsuzlukla devam edeceğinin işareti sayılabilir.
Ama Gazze halkının artık şunu öğrenme zamanı geldi.
Askeri kanadı dağıtılıp, Gazze’de yetki sadece sivil bir oluşuma geçmediği sürece bugün İsrail’e karşı oluşan cephe de yavaş yavaş dağılmaya başlayacaktır.
Etihad’dan sonra Azeri Havayolları ile İsrail El Al uçaklarının kuyruklarındaki işbirliği bunun ilk küçük işareti.
Emin olun gerisi gelecek.
Çünkü Hamas’ın askeri kanadının provokatif ve sorumsuz eylemleri artık öteki İslam ülkelerine de büyük zararlar vermeye başladı.
YAZIYA YORUM KAT
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.