Başlık size tuhaf gelebilir.

Ama ben aday listelerinde 'davasından dönebilecek', kaç ‘dönek’ olacağını gerçekten merak ediyorum.

Aday listelerinin kalitesini buna bakarak değerlendireceğim.

Nedenini anlatacağım..

Ancak sizi şimdi pazar kahvaltı masanızdan alıp, 31 Mart’a, yani geçen cuma gününe götüreceğim.

Cuma günü Cambridge'de 35 yıllık tarihi bir itiraf

Yer Cambridge…

Kürsüde Thomas Hertog isimli bir kozmolog konuşuyor.

Belçika’da KU Leuven Üniversitesi’nin bir öğretim üyesi. Konuşmasının amacı, önümüzdeki perşembe günü yayınlanacak bir kitabın tanıtımını yapmak.

Hertog konuşmasına şöyle ilginç bir olayı anlatarak başlıyor:

“2002 yılında Stephan Hawking’den bir e-mail aldım. Tabii en kısa sürede onun burada Cambridge’deki odasına geldim.”

Odaya girdikten kısa süre sonra ise hiç beklemediği bir sözle karşılaşmış.

Fikrimi değiştirdim, yanlış bir perspektiften bakmışım

Hawking, iletişim kurmasını sağlayan bilgisayar kontrollü ses düzeni ile  söze direk “Fikrimi değiştirdim” diyerek başlamış ve arkasından Hertog’u çok şaşırtan şu cümleyle devam etmiş:

“Zamanın Kısa Tarihi’ kitabını yanlış bir perspektiften yazmışım.”

Belçikalı genç bilim insanı donup kalmış.

Düşünebiliyor musunuz, “Zamanın Kısa Tarihi” bizim birçoğumuzun da evinde bulunan bir başeser.

1988’de yayınlanmış ve bütün dünyada 10 milyondan fazla satılmış.

Dünyada binlerce fizikçi o kitapta yazılanlar üzerine kafa yormuş. 

Ve bilim tarihini bu kadar etkileyen bir insan şimdi çıkıp; “Yazdıklarım yanlıştı” diyerek bu kitabı adeta çöpe atıyordu.

Hawking bu girişten sonra genç bilimciyi neden oraya davet ettiğini açıklıyor:

“Şimdi bu konuyu seninle konuşarak yeniden yazmak istiyorum…”

Bu perşembe yayınlanacak kitabın adındaki bir kelime

Bunun üzerine iki bilim insanı, Hawking’in ölümüne kadar devam edecek yeni bir çalışmaya başlıyorlar.

İşte o ortak çalışmadan ortaya çıkan kitap önümüzdeki perşembe günü yayınlanacak.

Ben de merakla bekliyorum.

Bu defaki kitabın adı “Zamanın Kökeni” olacak.

Dikkat ettiyseniz kitabın adı Darwin’in “Türlerin Kökeni” adlı eserinden esinlenmiş gibi duruyor.

Çünkü gerçekten ondan esinlenmiş.

Hertog Bunu şöyle açıklıyor:

“Hawking’in kafasını kurcalayan soru, evrenin yaşamı böylesine muntazaman bir şekilde elverişli kılan koşulları nasıl yaratmış olabileceğini anlama çabasıydı."

İkinci bir Darwin olayı mı geliyor?

Hertog’a göre bu kitap  “Kozmolojinin aslında neyle ilgili olduğuna yeni bir ışık tutuyor. Bu kapsamda ikilinin ulaştığı yeni perspektif, fizikteki yasalar ve gerçeklik arasındaki hiyerarşiyi tersine çeviriyor. “

Dikkat ettiyseniz, ikilinin çıkış noktaları basbaya Darwinci bir varsayıma dayanıyor… Fizikle biyolojiyi bir araya getirmiş.

Ve yazdığı “Zamanın Kısa Tarihi" adlı başeserini, “Yanlış perspektiften bakmışım” diyerek, bir dakika bile düşünmeden çöpe atıyor…

Giderek eriyen kaslarının artık bilgisayara dokunmasına bile izin vermediği bir dönemde, o fikrinden dönerek yeni bir teori geliştirmeye koyuluyor.

Hem de adım adım ölüme gittiği günlerde…

Konuşmadaki şu son cümleye özellikle dikkat

Hertog geçen cuma işte bu kitabını şu cümlelerle tanıttı:

“Evrenin önceden var olan mutlak yasalarca yönetilen bir makine olduğu fikrini reddeden ve yerine evreni, en genel şekliyle fizik yasaları dediğimiz modellerin, olduğu gibi tezahür ettiği, kendi kendini organize eden bir varlık olarak gören yeni bir fizik felsefesini doğuruyor.”

Biraz karışık gibi gelebilir. 

O nedenle konuşmasının en önemli daha basit iki cümlesini  aktarayım.

“Stephen ve ben fiziğin büyük patlamanın içinde nasıl kaybolacağını keşfettik. Teorimize göre son sözü yasalar değil, bu yasaların değişme kapasitesi söylüyor..."

En önemli soru: Bu evreni kim veya ne yönetiyor?

“Yasaların değişme kapasitesi…”

Tıpkı Darwin’in teorisindeki gibi bir cümle…

Canlıların hayatta kalabilme başarısı “değişebilme” kabiliyetine bağlı değil mi…

Baş eserini çöpe atan Hawking mutsuz mu öldü yoksa huzurlu mu?

Stephan Hawking, bu son çalışmasını bitirip, eski kitabını çöpe attıktan sonra,  14 Mart 2018 günü Cambridge’deki evinde öldü.

Aile üyeleri onun huzur içinde bu dünyaya veda ettiğini söyledi.

Ölümünden önce “Tanrı yoktur, hiçbir güç evreni yönetemez” diyen bir ataestti.

Ancak cenazesi yakıldıktan sonra külleri, Anglikan dini törenle Westminster kilisesine gömüldü.

Bir yanında ünlü fizikçi Newton, öteki yanında ise “Türlerin Kökeni” kitabı ile din insanlarının tepkisini çeken Darwin yatıyor.

Güzel bir üçlü değil mi…