Pandemi krizi sırasında özellikle gıda, enerji ve ilaç sektöründe yeni milyarderler türedi. Bu sırada sıradan insanlar önemli yaşam maliyeti ile karşı karşıya kaldı. İnsanlar temel ihtiyaçlarını bile karşılayamaz hâle geldi. Eşitsizlik pandemi ile daha da arttı. Bazı ülkeler bu eşitsizliği azaltmak için artan oranlı vergi almak istedi. Oxfam Media Briefing’in raporuna göre pandemi zenginleri isim isim şöyledir.

LOBİ FAALİYETLERİ YAPIYORLAR

               James Cargill ve ailesi dünyanın en büyük gıda tüccarlarından. Pandemi krizinde Cargill’in 2021 yılında gelirinde net 5 milyar dolar artış görüldü. Son 2 yıl temettü ödemeden gelirlerinin belli bölümü şirket üyelerine gitti. Şirketin 2022 yılında gelir rekoru kırması bekleniyor. ABD’deki süpermarket zinciri olan Walmart ailesi ise servetleri pandemi sürecinde saatte 503.000 dolar arttı. Şirket emek maliyetini ucuza mâl etmektedir. Geçen yıl şirket hissedarlarına büyük miktarda ödemeler yaptı ve hissedarları kâr elde etti. Big Oil şirketi ise enerji fiyatlarının artmasıyla büyük kâr etti. Geçen yıl geliri yüzde 45 arttı. Petrol, gaz ve kömür sektöründeki milyarderler servetlerinin 53,3 milyar dolar arttığını gördüler. Enerji tedarikinde şirketin önemli bir yeri var. Bu şirketler çevreye de önemli ölçüde zarar vermektedir. Pandemi, kendi tekellerinden kâr sağlayan 40 yeni ilaç milyarderi yarattı. Örneğin; Moderna, Pfizer bunlardan bazıları. Bu şirketler üretimdeki maliyetlerin 24 katı kârla ilaçlarını satmaktadır. Apple, Microsoft, Tesla, Amazon, Alphabet gibi teknoloji şirketleri de pandeminin kazançlı olanlarından. Bu beş şirket 271 milyar dolar kazanç elde etti. Yani 2019’daki kazançlarının iki katı denilebilir. Amazon bu sürecin en fazla kazananı olduğu söyleniyor. Kurucu Jeff Bezos'un kişisel serveti 2020'den bu yana 45 milyar dolar arttı. Bezos servetini aynı zamanda siyasi güç olarak da kullanılıyor. Siyasi karar alma sürecinde lobi faaliyetleri yapıyor. Örneğin Amazon ve Google 7,5 milyon dolar harcadı 2021'in ilk üç ayında ABD'li politikacılara lobi yapmak için. Dünyanın en zengin 10 kişisinden 7’si teknoloji sektöründe.  

HÜKÜMETLER BİRŞEY YAPMALI

      Milyarderler iki yıl sonra Davos’ta buluşacak. Cargill gibi tekellerde bu buluşmada yerlerini alacak. Pandemi krizinde pek çok şirket kârlarına kâr kattı. Milyarderler sınıfı için pandemi büyük fırsat oldu. Oysa New York'tan Yeni Delhi'ye dünyanın dört bir yanında sıradan insanlar acı çekiyor. Küresel toplum, 20 yılı aşkın bir süredir aşırı yoksulluktaki büyük artışı engelleyemiyor. Pandemide 20 milyon insan açlıktan öldü. Her dört saniyede bir açlıktan insanlar ölüyor. Hükümetler aşırı servet birikimini önlemek için bir şeyler yapmalı. Servet vergisi eşitsizliği önlemek için uygulanabilir yöntemlerden birisi. Ancak bu eşitsizliğin temelinde neo-liberal politikalar var. Neo-liberal politikalar pek çok kamu hizmetini özel sektöre çevirdi. Böylece en temel ihtiyaçlar para ile alınıp satılır oldu. Özelleştirme politikaları işçilerin haklarını budadı ve şirketler için emek ücretinin maliyeti azaldı. COVID-19 yayıldıkça, merkez bankaları dünya çapındaki ekonomilere trilyonlarca dolar enjekte etti. 

YOZLAŞMA BAŞLADI

               Kurumsal tekeller ilaç, enerji ve gıda sektöründe etkilidir. Bu yüzden büyük kârlar elde ettiler. Örneğin ABD’deki enflasyonun yüzde 60’ından bu şirketler sorumludur. Aşırı zenginlik basın sektörünü de bozdu. Yozlaşma başladı. Çünkü medya bir küçük grubun tekeline geçti.  Bu yüzden iktidarlar kamu yararı için haksız zenginliğin önüne geçmeli.

Oxfam'ın Forbes'tan alınan en son verilerle ilgili analizine göre;

-Dünyada 2.668 milyarder var, pandeminin başladığı 2020'den 573 fazla

-Bu milyarderlerin toplam değeri 12.7 trilyon dolar – 3.78 trilyon dolarlık bir artış (%42) COVID-19 salgını sırasında.

-Toplam milyarder serveti artık küresel gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYİH) %13,9'una eşdeğerdir, 2000'de %4,4’ti.

-En zengin 10 adam, insanlığın en fakir %40'ının toplamından daha fazla servete sahip

-Dünyanın en zengin adamı Elon Musk o kadar zengin ki servetinin %99'unu kaybetse bile hâlâ dünyanın en zenginleri arasında yer alabilir.