İTÜ Maden Fakültesi Emekli Öğretim Üyesi, Boğaziçi Aydınlar Topluluğu Kurucu Başkanı, deprem uzmanı Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, Kahramanmaraş’ta 7.7 ve 7.6 şiddetinde meydana gelen depremden sonra bir ders çıkarılması gerektiğini ifade ederek, büyük şiddetli depremlerin daha az hasara yol açabilmesi için çözüm yollarını anlattı. Ercan, çözüm yollarını 15 maddeyle sıraladı. 

Çözüm yolları: 

1. Üretimi arttırmak, laik eğitimi çağdaşlaştırmak

2. Birinci önemde deprem ülkesi olan ülkemizde, inşaat mühendisleri, mimarlar ile jeologlar deprem konusunda ders almadan mezun oluyor. Bu dalların lisans eğitimlerine, 

a. Uygulamalı Deprem Bilimi(Sismoloji)

b. Yapı ile Yapılaşma Jeofiziği dersleri zorunlu ders olarak konmalıdır.

3. Yapıları kasap, bakkal değil yalnızca İnşaat ile Mimarlar yapmalıdır.

4. Yapı Denetim Kuruluşlarının adı ile işlevi “Yer-Yapı Denetim Kuruluşu” (YYDK) olmalıdır. 

5. YYDK yerin denetimi için jeofizik, jeoloji, geoteknik mühendisleri bulundurmalarıdır. 

6. Ayrıca YYDK’ler, denetlediği her yapının sigorta kurumu olmalıdır. Yapı göçerse katlı olarak bedelini ödemeli, canlılar ölürse katlı olarak para ödemeli, yetkisi geçersiz kılınmalıdır.

7. Her yapı için “Yer-Yapı Güvenlik Belgesi” oluşturulmalı, tapuya işlenmelidir. Yapıyı kiralayacak ya da satın alacak kişi tapudan durumu öğrenmelidir.

8. Ovalarda tarım alanları, sulak alanlar, göl, deniz, ırmak kıyıları yeşil alan olarak ayrılmalı, asla yapılaşma izni verilmemelidir.

9. Yerleşim alanları tıpkı Roma ile Osmanlı dönemlerinde olduğu gibi tepe ile yamaçlarda kurulmalıdır.

10. Bir yerde kaç katlı yapı yapılacağını, jeofizik mühendisleri titreşim ile sarsım (sismik) ölçüler alarak karar vermeli, bunun dışına çıkılmamalıdır.

11. İlk, orta okullara kıran(afet) ile kurtarmacılık dersleri konmalı, jeofizik ile maden mühendislerince bu dersler, kursalar verilmelidir.

12. Deprem görmüş yerleşim alanları, yeni yerleşimlere kapatılmalıdır. Sarsılmış yapılar kısmen ya da bütünüyle onarılıp yerleşime açılmamalıdır.

13. “Deprem teknolojileri ile endüstrisi” kurularak sağlam yapı gereçleri ile sarsım yalıtıcıları (seismic isolator) üretilmeli, yaygın olarak kullanılmalıdır.

14. Betonarme yapılaşma bırakılmalı, çelik omurgalı yapılaşmaya geçilmelidir.

15. Hasar belirlenmesi, yalnızca beton karotu alınarak, gözle incelenerek belirlenemez. Yer ile yapının rezonansına, yerin sarsıntı büyütmesine, yeraltısuyu düzeyine, yerin taşıma gücüne, yapının uzun kıyısının kırığın uzantına göre durumuna bakarak karar verilmelidir.

SAĞLAM ZEMİNE SAĞLAM BİNA 

Prof. Dr. Ercan, şu ifadeleri kullandı: “Bir kez daha depremlerin ülkemizde en büyük güvenlik sorunu olduğu ortaya çıkmıştır. Parti ayrımı gözetmeden, ulusal ülkede birleşerek, el ele tutuşup tek bir güç olarak, çağdaş eğitim ile üretimi arttırarak, sağlam yerde sağlam yapı dikerek bir an önce bu sıkıntılardan ülkemizi çıkartmaktır. Deprem dokuncalarını savmak için kentlerimizi tarım ile sulak alanlarda değil, kayalık tepelerde, toplumu mutlu edecek biçimde yeniden kurmalıyız. Becerimizi göçük altından kişileri kurtarmaya değil, depremde yıkılmayacak yapıları yapmaya yönlendirmeliyiz.