ÇGD Medya İzleme Raporu'na göre Ekim ayında da gazeteci ve yayın kuruluşlarına yönelik baskılar sürdü. ÇGD'nin Ekim ayı raporunda şu tesbitler yeraldı.

GAZETECİLİĞE YÖNELİK BASKILAR ‘TEK MERKEZ’DEN ORGANİZE EDİLMEKTE!

 Türkiye’de ne yazık ki her dönem gazeteciler, basın yayın kuruluşları baskı görmekte; özellikle sermayenin sözcülüğünü yapan siyasi iktidarın kaynaklık ettiği her türlü baskı yöntemine maruz kalmaktadır.

İktidar temsilcilerinin açık tehditleri, basın kuruluşlarına yönelik mali kuşatmalar (resmi ilanların kesilmesi, yayınların birkaç gün süreyle tamamen durdurulması, idari para ya da vergi cezaları), iktidarı oluşturan partilerin düşüncesine sahip kişilerce gazetecilerin darp edilmesi; yazılan haberlerden kaynaklı açılan soruşturmalar, yaşanan gözaltılar, hukuki dayanağı olmayan suçlamalarla gerçekleştirilen tutuklamalar bilindik, rutinleşen uygulamalar halini almış durumda.

Yaşanan baskı yöntemlerine, içinden geçilen siyasi süreçlerin özelliğine göre yenilerinin eklendiği tecrübeyle sabittir. Ekonomik, siyasal ve toplumsal krizlerin yaşadığında dönemlerde rutinleşen baskı yöntemlerine - temel özelliği halkın yaşananlara ilişkin gerçek bilgiye sahip olmasını engellemek için - gayrı meşru yöntemler de eklenmektedir. Tıpkı son aylarda yaşadığımız örneklerde olduğu gibi.

Çağdaş Gazeteciler Derneği olarak 2020 yılının Ekim ayına ait, yılın onuncu raporu olma niteliği taşıyan son Medya İzleme Raporumuzda öne çıkan iki gelişme, ifade ettiğimiz üzere içinden geçilen sürece mahsus özellikler taşımakta. Bunlardan ilki, Eylül ayında Van Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde yatan Servet Turgut (daha sonraki günlerde vefat etti) ile Osman Şiban’ın, 11 Eylül 2020 tarihinde Van’ın Çatak ilçesinde gerçekleştirilen askeri operasyon sırasında gözaltına alınmalarının ardından götürülmek üzere konuldukları helikopterden atıldıkları iddiasını gündeme getiren gazetecilerin tutuklanmasıydı.

Servet Turgut ve Osman Şiban’ın gözaltına alınmalarından iki gün sonra Van Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi yoğun bakım servisinde yattıkları ortaya çıkmış; yaklaşık bir hafta sonra da Mezopotamya Ajansı’ndan (MA) Cemil Uğur, Osman Şiban’ın hasta epikriz raporuna ulaşarak, Osman Şiban’ın “Helikopterden düşme sonrası yaralanma” şikayetiyle hastaneye yatırıldığını haberleştirmişti. Haberin kamuoyunda geniş yankı uyandırması üzerine soruşturma açılırken, dosyaya yayın yasağı konulmuştu. 6 Ekim 2020 tarihinde ise aralarında iddiayı gündeme getiren MA muhabiri Cemil Uğur’un da bulunduğu dört gazeteci (diğerleri MA muhabiri Adnan Bilen, JinNews muhabirleri Şehriban Abi, Nazan Sala), büro ve evlerine baskın yapılarak gözaltına alındı. Muhabirler çıkarıldıkları mahkemece “örgüt üyeliği” suçlamasıyla tutuklandı.

ÇGD MEDYA RAPORU

EKİM 2020 SANSÜRLER

-Mezopotomya Ajansı ve Yeni Demokrasi’ye erişim engeli

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu kararıyla Mezopotamya Ajansı’nın ve Yeni Demokrasi Gazetesi’nin internet sitelerine erişim engellendi. (1 Ekim 2020)

-Helikopterden atılma soruşturmasında yayın yasağı kararı

Van’da 11 Eylül 2020 tarihinde yapılan ‘Norduz-10’ harekatında gözaltına alınan ve helikopterden atıldığı belirtilen Osman Şiban ve Servet Turgut isimli köylülerin, işkence gördüğü de iddia edilmişti. Soruşturmayı yürüten Van Cumhuriyet Başsavcılığı, dosya ile ilgili gizlilik ve yayın yasağı kararı aldı. (1 Ekim 2020)

-Ahmet Deniz Atabay hakkındaki ‘istismar’ haberlerine erişim engeli

Aydın’ın Didim ilçesinin CHP’li Belediye Başkanı Ahmet Deniz Atabay ve arkadaşları tarafından beş yıl önce istismara uğradığını dile getiren bir kişinin söylediklerinin yer aldığı haberlere ‘kişilik hakları ihlali’ gerekçesiyle erişim engeli getirildi. Takvim, Vatan ve Sabah gazetesinde yer alan haberlerde bir kadın, cinsel istismara maruz kaldığını söylemiş ve İçişleri Bakanlığı müfettişleri tarafından soruşturma başlatılmıştı. (2 Ekim 2020)

-‘Kamu bankasından yurt dışına çıkarılan para’ haberine erişim engeli

Odatv’de 10 Mayıs 2020’de yer alan “Zülfikarlar Holding’in kamu bankasından 1.2 milyar kredi alıp dövize çevirip yurt dışına aktarması tartışma yarattı” başlıklı habere kişilik haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle erişim engeli getirildi. Haberde Zülfikarlar Holding’in kamu bankasından kredi alıp dövize çevirip 200 milyon dolar olarak Londra’daki hesaplarına aktarmasının ayrıntıları açıklanıyordu. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın yurtdışına para çıkaran şirket için devreye girdiği bilgisi de haberde yer almıştı. (2 Ekim 2020)

-HaberTürk, Karaca’nın yazısını yayından kaldırdı

Habertürk, Nihal Bengisu Karaca’nın MHP Milletvekili Erkan Haberal’ın şoförünün kazası sonrası Haberal’ın açıklamalarını eleştirdiği yazısını yayından kaldırıldı. Eski Bayındırlık ve İskan Bakanı Zeki Ergezen’in Ankara Hacı Bayram Veli Camii’ndeki cenaze töreninde, araca kapalı alana girmek isteyen Meclis İdare Amiri ve MHP Milletvekili Erkan Haberal’ın şoförü Ankara Büyükşehir Belediye görevlisine çarpmış, Karaca da bunun üzerine yazısında Haberal’ın yaptığı açıklamayı eleştirmişti. (5 Ekim 2020)

-Soruşturma açılan iki kaymakam hakkındaki haberlere erişim engeli

Odatv, Aykırı ve Antalya Yaşam’da yer alan, Antalya’daki iki kaymakam hakkında Cumhuriyet Başsavcılığı’nca başlatılan usulsüzlük soruşturmasıyla ilgili haberlere ‘kişilik hakları ihlali’ erişim engeli getirildi. (5 Ekim 2020)

-Rudaw Türkçe yasaklandı