Stanford Üniversitesi'nden Prof. Dr. Ali Yaycıoğlu, muhalefete yönelik artan iktidar baskısını Demokrat Parti (DP) döneminde, 1960'da kurulan "Tahkikat Komisyonu"na benzetti.

Prof. Dr. Yaycıoğlu, X paylaşımında iç karartıcı bir girdaba girildiğini belirterek şu ifadeleri kullandı:

"Biraz iç karartıcı olacak ama benim gördüğüm şu:

Rejim bileşenleri muhalefeti tamamen kontrol altına almak için iç ve dış koşulları oldukça müsait görüyor. Gayet koordineli gidiyorlar.

Bir yandan yargı eliyle CHP üzerinde (ve tabi Ekrem İmamoğlu etrafında) ince ince (pardon kalın kalın) bir operasyon yürüyor. Adeta yeni bir Tahkikat Komisyonu kuruldu.

Diğer yandan Kürt hareketi 'bin yıllık kardeşlik' ilacı ile yavaş yavaş hipnoza sokuldu. Rejimin projesinin 'devlet aklı ile Öcalan’ın perspektifi birleşti' diyerek pazarlanması sonucu hipnoz başarı ile yürütüldü. (Hüda Par çalıştayı ilacın dozunu ayarlama açısından oldukça ilginçti ama Van’da eş başkanlara gelen tepki de ilacın tabanda çok işlemeyebileceğini gösterdi)

Önümüzdeki dönem iş insanlarına soruşturmaları, şirketlere ve işçi sendikalarına kayyım atamalarını görünce şaşırmayalım.

Muhalif basın ya dolaylı yoldan satın alınacak ya da yargı sopası ve cezalar ile iyice sindirilecek. (Bu zaten bildiğimiz bir hikaye)

'Ekonomik Buhran rejimi dizginler' tezinin bu yeni koşullarda çok geçerliliği yok. Tam tersi, rejimin ekonomik buhranı çözememesi onu daha agresif hale getiriyor, getirecek.

Bu girdaptan çıkış var. Ama bu çıkış en az rejimin aklı kadar olağan üstü ve koordineli bir akıl, çok sıra dışı bir cesaret ve halkla buluşmak için gerçek bir kapasite artışı (artık sadece CHP için söylüyorum) istiyor."

Tahkikat Komisyonu nedir?

Tahkikat Komisyonu, Demokrat Parti tarafından 18 Nisan 1960'ta kurulan 15 üyeli TBMM komisyonuydu. 7 Nisan'da Demokrat Parti Meclis Grubunun bir bildiri yayımlamasından sonra kurulan muhalefet ve basının faaliyetlerinin tahkik edilmesi için kurulmuş bir komisyondur. Komisyon sadece Demokrat Partili milletvekillerinden oluşmaktadır. Bildiride "CHP'nin ülkedeki bütün yıkıcı grupları çevresinde topladığı, halkı, orduyu iktidara karşı ayaklanmaya kışkırttığı" öne sürüldü. Bu bildirinin ardından DP Meclis Grubu TBMM Başkanlığına muhalefetin eylemlerinin soruşturulması için bir önerge verdi.

Önerge 27 Nisan 1960 tarihinde Mecliste büyük çoğunlukla kabul edildi ve ertesi gün "Türkiye Büyük Millet Meclisi Tahkikat Encümenlerinin Vazife ve Salahiyetleri Hakkında Kanun" adıyla Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe konuldu. Kanunun ilk maddesinde TBMM tarafından görevlendirilerek tahkikat encümeni olan milletvekilleri ile onların görevlendireceği naip encümenlere, Ceza Muhakeme Usulu Kanunu, Askeri Ceza Kanunu, Basın Kanunu ve diğer Kanunlarca Cumhuriyet Müddeiumumilerine (Başsavcılarına) tanınan yetkiler ve sorgu hakimlerine, sulh hakimlerine ve askeri adli amirlere verilen yetkilerin bütünü verilmiştir. Tahkikat encümenlerinin emir ve talimatlarına uymayan ya da muhalefet eden kamu görevlileri ile diğer kişilere dönük bir ila üç yıl arasında değişen hapis cezaları da bu Kanunla konulmuştur.

Ali Yaycıoğlu hakkında

Stanford Üniversitesi’nde Osmanlı İmparatorluğu, Ortadoğu ve modern Türkiye tarihi alanlarında uzmanlaşmış bir profesör olan Ali Yaycıoğlu, ayrıca, Stanford'da Abbasi İslam Araştırmaları Programı ve Orta Doğu Çalışmaları Forumu'nun direktörlüğünü yapıyor.

Haftalık Gazete Oksijen'de köşe yazıları kaleme alıyor.

1971 yılında Ankara'da doğan Yaycıoğlu, 1994 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nde Uluslararası İlişkiler alanında lisans derecesini, 1997 yılında Bilkent Üniversitesi'nde Tarih alanında yüksek lisans derecesini tamamladı. McGill Üniversitesi'nde İslam Araştırmaları üzerine eğitim aldı ve 2008 yılında Harvard Üniversitesi'nden Tarih ve Orta Doğu Çalışmaları alanında doktora derecesi elde etti.