1978 yılında kurulan PKK (Kürdistan İşçi Partisi) bölücü terör örgütü, 1985 yılından itibaren köy baskınlarına yöneldi ve toplu katliamlar dönemini başlattı. 1994-1999 yılları arasında yapılan operasyonlarla ağır kayıplar verdi.
1999’da, terörist başının yakalanarak Türkiye’ye teslim edilmesi, terör örgütü açısından bir şoktu. Siyasi iktidarın değiştiği 2002 yılında, PKK’nın gücü iyice zayıflamış ve terör olayları minimize edilmişti. 2002 yılında şehit sayısı, altı güvenlik görevlisidir.[1]
Terör örgütü, 2004 yılından itibaren silahlı eylemlerini tekrar başlattı.
***
“Demokratik Açılım Süreci”, Temmuz 2009’da başlatıldı. Hükümete göre hedef, demokratikleşme yolu ile terör sorunun çözülmesiydi. 10 Mart 2009’da, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, İran’a giderken bu konuda soru soran bir gazeteciye: “Yakında çok güzel şeyler olacak” diyordu.[2]
“Yakında güzel şeyler olacak” müjdesiyle atılan adımlar, 2015’e gelindiğinde PKK terör örgütü tarafından bazı yerleşim yerlerinin ele geçirilmesine neden olacak ve Suriye’deki iç savaşı andıran görüntüler ortaya çıkacaktı.
***
19 Ekim 2009’da, terörist başı Öcalan’ın çağrısı ile PKK’nın kontrolündeki Kandil ve Mahmur kamplarından 34 kişilik bir grup, terörist kıyafetleri ile Habur sınır kapısından Türkiye’ye giriş yaptı. Teröristler, Silopi’de Halkın Demokratik Partisi (HDP) yöneticilerinin de bulunduğu 50 bin kişi tarafından davul, zurna ve halaylarla karşılandı. Habur’da, çadırda kurulan mahkemede teröristlerin yargılaması yapıldı. Sorgulama sonrası serbest bırakılan teröristler, o dönemin HDP Genel Başkanı’nın da yer aldığı 15 HDP milletvekili ile Diyarbakır’a gittiler. Bin araçlık konvoyla, Diyarbakır’a gelen grubu 50 bin kişi karşıladı.[3]
Oysa Habur Olayı’na kadar geçen sürede, PKK bölücü terör örgütü tarafından yaklaşık 7.500 kahraman asker, polis ve köy korucusu şehit edilmiş; 5.500 sivil katledilmişti.[4]
***
2013’te terörist başı ile yapılan görüşmeler sonucunda “İkinci Açılım” süreci başlatıldı. Türkiye’de terör sorununun biteceği yönünde iyimser bir hava estirildi. 21 Mart 2013’te, Diyarbakır’da Nevruz kutlamalarında toplanan halka, terörist başı Öcalan’ın mektubu okundu ve bu görüntü televizyonlarda canlı olarak yayımlandı.[5]
***
“Çözüm Süreci” denilen bu dönemde; PKK’nın bölgede vergi topladığı, asker alma daireleri kurduğu, mahkeme oluşturduğu ve HDP Belediye meclislerinin yerel parlamento gibi çalışmaya başladıkları basına yansıdı.
1 Eylül 2013’te, Dünya Barış Günü nedeniyle HDP, Diyarbakır’da bir miting düzenledi. Mitingde PKK marşı okundu, bu arada PKK’nın Suriye kolu PYD’nin eş başkanı Asya Abdullah da mitinge katıldı.[6] Tutuklanmadı. 2015 yılına gelindiğinde, PYD Suriye’nin kuzeyinde PKK Koridoru’nun taşlarını döşeyecekti. PYD eş başkanı Salih Müslim, birkaç kez Ankara ve İstanbul’a resmen davet edilmiş ve kendisiyle görüşmeler yapılmıştı.
***
16 Kasım 2013’te, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Başkanı Barzani’nin ziyareti nedeniyle Diyarbakır caddeleri, Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetiminin bayraklarıyla donatıldı. Diyarbakır Valiliği önündeki “Ne Mutlu Türküm Diyene” yazısı kaldırıldı.[7]
***
Dönemin Başbakan Yardımcısı, Ağustos 2015’te NTV canlı yayınında, Genelkurmay Başkanı’nın belki de söyleyemediği, PKK’nın eylemlerine karşı güvenlik kuvvetlerinin sessiz kalışını şöyle açıkladı:
“Halkın şöyle söylediğini biliyorum ‘Üzerinde silah olan bu PKK’lı teröristler karakolun önünden geçiyor. Asker de onlara hiçbir şey yapmıyor.’ Durum biraz böyleydi. Ama bunun bir tek sebebi vardı, terörün tekrar hortlamaması ve siyasi görüşmelerin sonuca ulaşması.”[8]
Davutoğlu’nun izlediği, “Stratejik Derinlik” ve “Sıfır Sorun Politikası sonucu komşu ülkelerle gerginlikler arttı. ABD’nin sır olmayan, “Genişletilmiş Ortadoğu Projesi” sonucu, Irak ve Suriye bölünecek, 23 milyon nüfuslu Suriye’nin 13 milyonu evlerini terk etti. Resmî sayılara göre, dört milyon civarında Suriyeli sığınmacı Türkiye’ye yerleşti. Türkiye’nin Suriye sınırında bir “PKK Devleti”nin tohumları atıldı.
***
Türkiye, PYD/PKK terör örgütünü etkisiz duruma getirmek, terör koridorunu önlemek, Suriyeli sığınmacıların dönüşlerini emniyetle sağlamak ve Suriye’nin toprak bütünlüğünü korumak için; Suriye’de Fırat’ın batısında 24 Ağustos 2016’da Fırat Kalkanı Harekâtı, 20 Ocak 2018’de Zeytin Dalı Harekatı’nı düzenledi.
Suriye’de Fırat’ın doğusunda 9 Ekim 2019’da “Barış Pınarı Harekâtı”nı başlattı. ABD tepki gösterdi. Operasyona 17 Ekim 2019’da, Türkiye-ABD arasında yapılan anlaşma sonucu ara verildi. ABD, yaptırım kartını masaya sürmüş, operasyonun siyasi ve askeri hedefi tam olarak karşılamadan durdurulmuştu.
***
Türkiye, Suriye’de ABD’nin devletçiğe dönüştürdüğü PKK/PYD terör örgütüne geniş çaplı kara operasyonu yapacağını 2020’den bugüne sürekli dile getirdi. Ancak, ABD’nin karşı çıkması nedeniyle henüz operasyon yapılamadı. Terör örgütü tehdidi gün geçtikçe büyüdü ve örgütün düzenli orduya dönüşme adımları hızlandı. 17 Mart 2023’te, terör örgütünün helikopter kullandığı ortaya çıktı. Milli Savunma Bakanı Akar: “PKK/YPG destekçileri, teröristlere helikopter vererek bir kez daha suçüstü yakalanmışlardır. Bunların beyhude çabalar olduğunu artık anlamaları lazım.” açıklamasını yaptı.[9]
PKK’ya ağır silah ve helikopter veren ABD’nin, Türkiye'ye doğrudan savaş açmadığı kalmıştı. Türkiye, açıklama yerine ABD'ye NOTA verebilirdi. ABD Büyükelçisini sınır dışı edebilirdi. ABD’yi uyarması gereken Türkiye, bu süreçte ABD’nin projesi ve hedefi olan Finlandiya’nın NATO üyeliğini, 31 Mart 2023’te TBMM’de onayladı. ABD çok mutluydu… Türkiye ise, eldeki stratejik kartı heba etmişti… ABD, vefa göstergesi olarak Finlandiya’nın NATO üyeliğine onay veren Türkiye’nin SİHA’sını 5 Ekim 2023’te Suriye’de düşürdü.
***
Son üç ayda, Irak’ın kuzeyinde Pençe-Kilit Harekâtı kapsamında PKK terör örgütünün dört eylemi gerçekleşti:
Birincisi, 20 Kasım 2023’te, Metina’da 1740 ve 1754 rakımlı tepelerde. Bir kahraman üsteğmen şehit düştü, 22 askerimiz yaralandı.
İkinci eylemi, 22 Aralık 2023’te Hakurk’ta Sur Tepe’de. Altı kahraman askerimiz şehit düştü.
Üçüncüsü, 23 Aralık 2023’te 1740 ve 1754 rakımlı tepelerde. Altı kahraman askerimiz şehit düştü.
Dördüncüsü, 12 Ocak 2024’te yapıldı. 1740 rakımlı tepede. Üçüncü kez birbirine yakın bölgelerde. Dokuz kahraman askerimiz şehit oldu.
Üç ayda 22 şehit.
Birbirine yakın bölgelerde terör örgütünün bu eylemleriyle ilgili bazı sorular:
-Kış koşullarında eylem yapma alışkanlığı olmayan PKK terör örgütünü bu saldırılara hangi güçler yönlendirdi?
-Şiddetli kış koşullarında Irak kuzeyindeki üsler, yeterli emniyet ve savunma imkanlarına sahip mi?
-ABD’nin YPG/PKK’ya sağladığı eğitim, silah, mali ve diğer lojistik destek kesilmediği sürece, terör tehdidi sona eremeyeceği gerçeğinden hareketle, ABD’ye karşı hangi adımlar atılacaktır? Mesela, ABD’nin hedefi olan İsveç’in NATO üyeliğine “evet mi” denilecek?..
***
Suriye’de PKK/PYD terör örgütüne zamanında, ABD’ye rağmen geniş kapsamlı operasyon yapılabilseydi tehdit bu kadar büyümeyebilirdi. Suriye ile işbirliği yapılsaydı, PKK/PYD terör örgütü ve göçmen sorunu bu kadar stratejik düzeyde olmayabilirdi.
ABD’ye ve NATO’ya rağmen, 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı’nı zaferle sonuçlandıran; 25 Temmuz 1975’te ABD’nin Türkiye’de bulunan 21 üs/tesisini kapatan bu Türkiye değil miydi? 1974 Türkiye’si, 2023 Türkiye’sinden daha güçlü olmadığına göre sorun nerede?..
Kaynakça:
(1) “2002: 6 şehit, 2012: 123 şehit”, https://www.ntv.com.tr/turkiye/2002-6-sehit-2012- 123-sehit,I13imXKSXkCuxc94VXYPSg (erişim tarihi: 09.06.2023).
(2) Osman Ararat, PKK Terörü ve Türkiye, Andaç Yayınları, Ankara, 2015.
(3) Osman Ararat, PKK Terörü ve Türkiye, Andaç Yayınları, Ankara, 2015.
(4) Alaettin Parmaksız, PKK Gerçeği, Pozitif Yayınları, İstanbul, 2009.
(5) Osman Ararat, PKK Terörü ve Türkiye, Andaç Yayınları, Ankara,2015.
(6) Osman Ararat, PKK Terörü ve Türkiye, Andaç Yayınları, Ankara, 2015.
(7) Hürriyet Gazetesi, 16 Kasım 2013 (https://www.hurriyet.com.tr/gundem/basbakan-erdogan-dagdakiler-inecek-cezaevleri-bosalacak-25134624, Erişim 19 Mart 2023, 21.05).
(8) Arslan Bulut, Yeniçağ Gazetesi, 7 Ağustos 2015.
(9) https://www.takvim.com.tr/guncel/2023/03/19/duhokta-dusen-teror-helikopteri-ile-ilgili-flas-detaylar-pkk-elebaslarindan-mazlum-kobaninin-yegeni-servan-kobani-de-oldu (Erişim, 20 Mart 2023, 23.35).