Dünün mağdurları, bugünün mağrurları, 20 yıldır ülkeyi yönetip kendi vesayet sistemini kuranlar, mağduriyet yaratacak bir kurum kalmayınca kendi kendilerine mağduriyet yaratmaya çalışıyorlar.
Buradan bir mağduriyet çıkmaz. Yıllarca başbakanlık, iki dönem cumhurbaşkanlığı ve üçüncü kez cumhurbaşkanı adayı olmak isteyen Erdoğan’ın önünde hiçbir engel yoktur. Tabi ki seçimler 18 Haziran 2023’ten önce yapılırsa!
Yani Erdoğan kendisi seçimleri yenileme kararı almaz, seçimler zamanında değil de, Meclis tarafında erkene alınırsa aday olabilir.
Gelin şimdi bu tartışmalar niye neden çıkıyor, hukukçular ne diyor, hukuku siyasallaştıranlar ne diyor bakalım.
Meclis Başkanı aynı zamanda Anayasa Profesörü Mustafa Şentop ve hukukçu Adalet Bakanı Bekir Bozdağ iki dönem kuralının Erdoğan için uygulanamayacağını, Erdoğan’ın birinci döneminin 2017’de yapılan köklü sistem değişikliği öncesinde yapmış olduğunu dolayısıyla zamanında yapılacak bir seçimde ikinci kez adaylık sayılacağını savunuyorlar. Bekir Bozdağ biraz daha siyasallaştırarak, rakiplerin Erdoğan’ın adaylığını önlemeye çalıştığı savını ileri sürmektedir.
İktidara yakın bazı hukukçularda adaylığı düzenleyen 101. Madde değişmese, geçici bir madde konmamış olsa bile ‘köklü’ sistem değişikliğinin sonucu adaylığın önünde engel olmadığını iddia etmektedirler.
Bunların dışında çok sayıda hukukçudan Prof. Ergun Özbudun Perspektif haber sitesinde ve Doç. Tevfik Sönmez Küçük dokuz8 haber sitesinde ise seçimler öne alınmazsa Erdoğan’ın aday olamayacağını detaylı olarak açıklamaktadırlar.
Anayasanın 101’nci maddesinin 2’nci fıkrasına göre, ‘’Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıldır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir.’’
Anayasamızın 21 Ocak 2017 tarihli ve 6771 sayılı Kanun’la değişik 116’ncı maddesi ise buna bir istisna getirmiştir. Buna göre ‘’Türkiye Büyük Millet Meclisi, üye tam sayısının beşte üç çoğunluğuyla seçimlerin yenilenmesine karar verebilir. (…) Cumhurbaşkanın ikinci döneminde Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde, Cumhurbaşkanı bir daha aday olabilir.’’
Görüldüğü gibi iki defa seçilme kuralının tek istisnası bu maddedir. Seçimlerin yenilenmesine cumhurbaşkanınca karar verilmesi halinde, üçüncü defa adaylık söz konusu değildir. Erdoğan 2014 ve 2018 yıllarında olmak üzere iki defa seçilmiş olduğundan, seçimlerin TBMM tarafından yenilenmesi dışında, üçüncü defa adaylığı mümkün değildir.
Köklü sistem değişikliğinden hareketle aday olabilir tezi tamamen siyasi bir tezdir. 2017 Anayasa değişikliği köklü değişiklikler yaratmış olmakla birlikte, yeni bir anayasa değil, 1982 Anayasasının 20 değişikliğinde birisidir. Ayrıca adaylığı düzenleyen Anayasanın 101’nci maddesinin 2’nci fıkrasının 2017 değişikliğinden önceki ve sonraki metinler aynıdır. Bu sebeple TBMM beşte üç çoğunlukla seçimlerin yenilenmesine karar vermediği takdirde, Erdoğan’ın tekrar aday olmasının imkanı yoktur.
İktidar çevrelerince yeni bir mağduriyet arayış nafiledir. Muhalefet sürekli erken seçim çağrısı yapmaktadır. İktidarın seçimler zamanında yapılacaktır iddiası gerçeklikten uzaktır. AKP ve MHP iktidarının seçimlerin öne alınma (erken seçim) çağrısına her gün erken seçim isteyen muhalefet Erdoğan’a yeni bir mağduriyet yaratmamak adına gerekli olan 360 milletvekili sayısına ulaşması için desteğini verecektir.
Bu konuda CHP ve İYİ Parti adına söz söyleyenler sürekli seçimlerin öne alınma çağrısına destek vereceklerini açıklamışlardır. Sorunsuz, tartışmasız, ihtilafsız, uzlaşmacı ve hukuka uygun çözüm ortadayken AKP sözcülerinin anayasa ve kuralları eğip bükme çabasına gerek yoktur.
Ve elbette muhalefetin iktidarı sürekli olarak anayasa ve hukuku yok saymasını eleştirip sonrada sırf yeni bir mağduriyet yaratmama adına anayasaya aykırı bile olsa üçüncü kez adaylığını gündem yapamayacağız demeleri kabul edilebilir değildir.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ve hukuku siyasallaştıran hukukçuların iddia ettiği gibi seçim tarihinden önce yapıldığında Erdoğan’ın adaylığının önünde bir engel yoktur. Seçimler zamanında yapılırsa anayasanın iki dönem kuralını içeren 101’nci maddesi vardır; 20 yıldır ülkeyi tek başına yönetenler adına buradan yeni bir mağduriyet çıkmaz!
Kutuplaşmanın olmadığı, barış ve huzur içinde bayramları kutlamak dileğiyle Kurban Bayramını kutluyorum.