İsrail'de Tutuklu Fransız-Filistinli İnsan Hakları Savunucusu Salah Hamouri Kim

Dr. Girayalp Karakuş

İsrail’de insan hakları savunucusu Salah Hamouri’nin tutukluluk süresi herhangi bir iddianame hazırlanmadan 3 ay uzatıldı. Bu sefer mahkeme kararı dahi çıkmadan hüküm verildi. Salah Hamouri kim? İsrail’de başından neler geçti?

NEYLE SUÇLANDIĞINI BİLMİYOR

Pazar günü 7 Mart’tan beri hapiste olan Hamouri’nin kendisine değil, avukatlarına karar tebliğ edildi. Sanık hâlâ neyle suçlandığını bilmiyor. Dosyası ise gizli tutuluyor. Daha önce 2018’de sanık iki yıl hapis yatmıştı. İsrail’deki adalet sistemine göre sanıklar dosyalarına erişemeden üç ila altı ay boyunca hapis yatabiliyor. Hamouri üç ay daha hapis yatsa bile 5 Eylül’de serbest kalacağının garantisi yok. Avukatı 2022 yılın başından beri keyfi yönetim tarafından tutuklanan diğer Filistinlilerle hareket ediyor. Filistinliler askeri mahkemelerin aldığı kararları boykot ediyorlar.  Hamouri’nin eşi Elsa Lefort İsrail adalet sistemine karşı tepki gösteriyor. “Bu alıkoyma İsrail devletinin kendi yansımasıdır” dedi. Lefort’un işgal altındaki topraklara ve İsrail’e girmesi yasak.

İDDİANAMEDE DELİL YOK

            Salah Hamouri dini ve siyasi liderlere suikast planı hazırladığı gerekçesiyle 2005-2011 yılları arasında hapis yattı. İddianamede yeterli delil olmamasına rağmen tutuklanan Hamouri, İsrail yasalarına göre indirimden yararlanabilmek için suçu kabul etmek zorunda kaldı. Aktivist can güvenliğinden dolayı Kudüs’teki ikametgahını değiştirmek istiyor. İbrani Devleti onu Filistin Halk Kurtuluş Örgütü’ne üye olmakla suçluyor. Bu süreçte asıl mesleği avukatlık olan Hamouri işini de yapamaz duruma geldi. 6 Şubat 2023’te İsrailli yetkililer mahkeme kurulmasını planlıyor ancak sanığın sınır dışı edilmesi de söz konusu.

İSRAİLLİLER BİLE TEPKİLİ

            İdari gözaltı pek çok ülkede tehlikeli durumlarda mümkündür. Ancak İsrailli sivil toplum örgütü Hamoked’in itirazı bunun suiistimal edildiği yönünde. 1 Haziran itibariyle, çoğunluğu reşit olmayan 640 Filistinli idari gözaltında. Söz konusu sivil toplum örgütü İsrail Devletinin bu yetkiyi özgürlükleri bastırmak için kullandığını iddia ediyor. Hatta Facebook paylaşımlarından dolayı tutuklananlar bile var.

AVUKATLAR: GÖSTERİ İÇİN BURADAYIZ

            Batı Şeria ve Kudüs’teki Filistinliler için idari gözaltı Demoklesin kılıcı gibi üzerlerinde sallanıyor. Batı Şeria’daki Ofer’de yargılamalar yapılıyor. Ama ne sanık ne de avukatı iddianameyi göremiyor. Yani şahıslar neyle suçlandıklarından dahi haberleri yok. Avukatlar:“ Biz burada sadece gösteri için buradayız” diyor. Yargıtay’a yapılan başvuruların ise hiçbiri olumlu sonuçlanmıyor.

FİLİSTİNLİLER AÇLIK GREVİNDE

            Filistinli mahkumlar idari gözaltılar, cezaevi koşulları ve ziyaret hakları için uzun yıllar mücadele verdi. Açlık grevleri yaptılar. Bazı konularda başarılı da oldular. Örneğin ziyaret hakları ve cezaevi koşullarının iyileştirilmesi gibi. Raed Rayyan tam altmış iki gün boyunca yemek yemeyi ret etti. Khalil Awawdeh yargılanmadan gözaltında tutulmalarını protesto etmek için doksan yedi gün açlık grevi yaptı.

FRANSA SAHİP ÇIKMADI

            Fransız bir kadınla evli olduğu için Fransız vatandaşlığını elde eden Hamouri tüm dünyadan destek bekliyor. Nisan ayında Fransız Dışişleri Bakanlığı tutukluluk nedenini araştırmak için adım attıklarını ve serbest bırakılması için girişimlerde bulunduklarını iddia etti. Hamouri Fransız yetkililerin bu sefer keyfi bir tutuklanma olduğunu belirtmediğini söyleyerek yetkililere sitem etti.