Extinction Rebellion Paris’te Abluka Başlatıyor: Kim Bu Grup?

Dr. Girayalp Karakuş

Çevreci Extinction Rebellion grubu 16 Nisan Cumartesi tarihinden itibaren Paris’in merkezinde birkaç günlüğüne trafik tıkanıklığı eylemi başlattı. Göstericiler Fransa’daki iki turlu seçimde iklim meselesini gündeme getirmeyi amaçlıyor. Göstericiler, Le Pen ve Macron’un bu meseleye yeterince eğilmedikleri görüşündeler. Peki detaylı olarak incelendiğinde bu grup kim?

GRUP NE İSTİYOR

            Grup politik bir oluşum. İklim krizleriyle yakından ilgileniyor. Ülkelerin sırf daha fazla kâr elde edebilmek uğruna çevreye zarar verdikleri görüşündeler. Aktivistler dünyanın pek çok yerinde sivil itaatsizlik eylemleri yapıyor (Almanya, Fransa, İngiltere vs.) ve fosil yakıtların kullanılmasına karşılar. Ayrıca bu grup et ve süt ürünlerinin de azaltılması gerektiğini savunuyor. Bu hareketin anti-kapitalist bir oluşum olduğu ifade edilebilir. Hareket Amerika’ya yayıldıktan sonra başka talepler de eklendi. Bunlardan birisi sınır geçişlerinin esnek olması ve keskin bir ırkçılık karşıtı görüşün olmasıydı. Organizatörler amaçlarının insan neslinin tükenmesini engellemek olarak açıklıyor.

NE ÖNERİYORLAR

            Yokoluş İsyanı (Extinction Rebellion) "varlığımızı tehdit eden iklim felaketi ve ekolojik çöküşe karşı" üç adımlı bir plan öneriyor:

  1. Hükümet dünyanın karşı karşıya kaldığı iklim krizi hakkında doğruları söylemeli,
  2. İngiltere karbon salımını 2025'e kadar sıfırlamak için bağlayıcılığı bulunan yasal düzenlemeler yapmalı,
  3. Bu hedefe ulaşmak için atılacak adımları denetleyecek bir "Yurttaşlar Meclisi" kurulmalı.

TALEPLERİ GERÇEKÇİ Mİ

            İngiliz hükümetinin 2050'ye kadar karbon salımını sıfırlama planı hakkında tartışmalar yürüttüğü dikkate alınırsa 2025'te bu aşamaya ulaşmak son derece zor bir hedef. Bunun gerçekleşmesi için İngiltere'deki bütün doğalgazlı kombilerin elektrikli kombilerle değiştirilmesi, bunun yaratacağı ekstra elektrik talebinin de eşi benzeri görülmemiş bir yenilenebilir enerji üretimi artışıyla karşılanması gerekiyor.

KURUCUSU KONGO SOYKIRIMINI KABUL ETTİ

            Hareketin kurucusu Roger Hallam 2019’da Die Zeit’e verdiği bir röportajda Holokost’u insanlığın yüz karası bir olay olarak gördüğünü açıkladıktan sonra Kongo soykırımını da tanıdığını ifade etti. Avrupa’da büyük tartışmalara yol açtı. Hallam defalarca hapis cezasıyla karşı karşıya kalmış bir aktivist.

HAREKET SHELL’E KARŞI

            Aktivistlerin Paris’ten önceki son eylemi İngiltere’de Shell firmasına idi. Shell uzun zamandır rüzgar ve güneş enerjinin yararlarını anlatsa da fosil yakıt tüketimini arttıran eylemlerde bulunuyordu. 2021’de Hollanda’da bir mahkeme Shell’in akaryakıt emisyonlarını %45 oranında azaltması gerektiğine dair bir karar aldı ama Shell bu karara itiraz etti. Aktivistler ise bu durum karşısında Shell çalışanlarını kendi yanına çekmeye çalıştı. Pankartlarla Shell’i protesto ettiler.

 

MERKEL’E MEKTUP YAZDILAR

            Almanya’daki aktivistler iklim sorununun çözümü için 13 bakanlığa ve Merkel’e mektup yazdılar. Mektupta Merkel’in “iklim acil durumu” ilan etmesini istiyorlardı. Ayrıca kampanyacılar Berlin’deki belediye binası önünde sloganlar attı ( Ne istiyoruz? İklim Adaleti! Ne zaman istiyoruz? Şimdi!). Ayrıca göstericiler seslerini duyurabilmek için kendilerini başbakanlığa zincirledi.

HAREKETE SİYASİ DESTEK VAR MI

            İngiltere hükümeti yasalar uyarınca karbon salınımında kesinti yapmak zorunda. Kampanyacılara göre; kendilerine siyasi destek oldukça fazla. Hatta Avrupalı siyasetçiler eylemlerden mutlu. Hareketin kurucularından Gail Bradbrook "Sağ-sol kavgasını bir kenara bırakmamız lazım, bu onun çok daha ötesinde bir şey" diyor.

HAREKETİ KİM DESTEKLİYOR

            2019’da Londra’daki protestolardan sonra yapılan ankete göre; gençler Extinction Rebellion hareketine destek veriyor. 18-24 yaş arasındaki katılımcıların yüzde 41’i trafiği kesme eylemlerini destekledi. 50-65 yaş arasındaki katılımcılarda bu oran yüzde 33. 65 yaş üstünde ise yüzde 26.

AMAÇLARINA ULAŞABİLİRLER Mİ

            CO2 emisyonlarını bir anda sıfıra indirebilmek oldukça iddialı bir diskur olabilir. Et ve süt ürünlerinin kaldırılması da son derece radikal bir karar olabilir. Fosil yakıtların hızlı biçimde ortadan kaldırılması da ulaşım noktasında sıkıntılara yol açabilir. Ancak yenilenebilir enerjinin gelişmesiyle birlikte hareket belli noktada konumunu konsolide edebilir. Hareket bir yurttaşlar meclisi ile sorunları halledebileceğini düşünüyor ancak kısa vadede iklim sorunlarının çözümlenmesi şu anda zor görünmekte.