TTB’den orman yangınlarından kaynaklanan dumanlarla ilgili kritik uyarı
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Olağandışı Durumlarda Sağlık Hizmetleri Kolu’nun bilgi notunda orman yangınlarından kimlerin daha çok etkilendiği, risk altında olanlar, yangının etkilerinden korunma ve yangın sonrası yapılması gerekenler sıralandı.
Orman yangınından kaynaklanan dumanın içinde bulunan ve kimi zaman gözle görülemeyen kanserojen parçacık maddeler nedeniyle sağlık tehdidi oluşturan bir karışım olduğuna vurgu yapılan açıklamada, “Kısa süreli, yani günlük partikül madde maruziyetinin, göz ve solunum yolu tahrişinden başlayıp akciğer fonksiyonunda azalma, akciğer iltihabı zatürre, bronşit, astım ve diğer akciğer hastalıklarının alevlenmesi gibi daha ciddi sağlık sorunlarına yol açtığını, kalp yetmezliği gibi çeşitli kalp damar hastalıklarını ağırlaştırdığını, hatta erken ölümlere neden olduğunu gösteren fazlasıyla kanıt mevcuttur” denildi.
KİMLER DAHA ÇOK ETKİLENİR?
Açıklamada, sağlıklı yetişkin ve çocukların dumanın akut etkilerinden kısa süreli kurtulabileceğine, fakat solunum veya kardiyovasküler hastalıkları olanlar, çocuklar ve yaşlılar, hamile kadınlar, düşük sosyoekonomik koşullarda yaşayanlar ve açık havada çalışmak zorunda olan işçiler gibi belirli yaş grupları ve belli toplulukların daha büyük sağlık sorunlarıyla karşılaşabileceklerine dikkat çekildi.
Açıklamanın devamında şu ifadeler kullanıldı:
“Herkes gözlerde yanma, burun akıntısı, öksürük, balgam, hırıltı ve zor nefes alma yakınmaları yaşayabilir. Kalp veya akciğer hastalığınız varsa, duman yakınmalarınızı daha da kötüleştirebilir. Kalp hastalığı olan kişiler göğüs ağrısı, çarpıntı, nefes darlığı veya yorgunluk gibi yakınmalar yaşayabilir. Akciğer hastalığı olan kişiler her zamanki kadar rahat nefes alamayabilir ve öksürük, balgam, göğüste rahatsızlık, hırıltı ve nefes darlığı gibi yakınmalar yaşayabilir. Bu nedenle dumana hedef olmayı sınırlamanız önem taşıyor.”
YANGINDAN SONRA BİLE RİSK VAR
“Yangın bittikten sonra bile, bir orman yangınından kalan dumana ve küle maruz kalmak hem sağlıklı kişilerde hem de risk altındaki topluluklarda önemli sağlık etkilerine neden olabilir. Isıya bağlı hastalık ve duygusal stresin yanı sıra fiziksel stres veya temizlik faaliyetlerinden kaynaklanan yaralanmalar olabilir. İç ortam hava kalitesinin düşük olduğu, yangından etkilenmiş yapılar veya yakınlarında duman ve kül kalıntısı olan yerlerde temizlik yapılırken, külü ve kalıntıları dağıtıp tekrar havaya karıştıracak eylemlerden uzak durmak, yeterli havalandırma ve diğer koruyucu önlemler tavsiye edilir.”