Vergi uzmanı Dr. Ozan Bingöl, Sözcü gazetesinde yayımlanan yazısında, TRT'nin öğrenci tabletlerinden aldığı bandrol ücretini faizde değerlendirdiğini belirtti.
Bingöl, "Türkiye’de de kamu yayıncılığı yaptığı varsayımıyla sadece 2023 yılında TRT’ye 18 milyar liranın üzerinde zorunlu, vergi benzeri bir unsur olan bandrol ücreti ödedik. 2004 yılından bu yana yaptığımız ödemelerin tutarını aşağıda ayrıntılı açıklayacağım" dediği yazısında özetle şu bilgileri aktardı:
- (...) TRT’ye, literatürde vergi benzeri yükümlülük olarak ifade edilen türde bandrol ücreti ve elektrik faturalarında TRT payı ödedik. Zorunlu bu ödemeleri yapmadan ilgili ürünleri alamadığınız için bu ödemeler vergi ile aynı niteliktedir. Bu nedenle ben TRT’ye yaptığımız zorunlu ödemeleri “TRT Vergisi” olarak isimlendirmenin daha uygun ve gerçekçi olduğunu düşünüyorum.
- 2004-2023 döneminde TRT’ye ödediğimiz bandrol ücreti ve TRT payının tutarı 55 milyar 950 milyon liradır. 20 yıllık dönemde karşımıza 10,8 milyar dolarlık TRT vergisi ödemesi çıkıyor. Bugünkü dolar kuruyla 356 milyar liradan bahsediyoruz.
- TRT’nin en büyük gelir kalemi bandrol ücretidir. 1 Ocak 2022’den itibaren kaldırılan elektrik faturalarından tahsil edilen TRT payı da uzun yıllar TRT’nin ana gelir kalemlerinden birisi olmuştur.
- 2004 yılında TRT’nin reklam gelirleri, toplam gelirleri içinde yüzde 33,6 düzeyinde idi. 2020 yılında bu oran yüzde 6,7’ye kadar düştü. 2023 yılında reklam gelirlerinin toplam gelirler içindeki payı yüzde 11,1 seviyesindedir.
- Elektrikte TRT payının kaldırılmasından sonra artırılan bandrol ücretleri nedeniyle TRT’nin gelir açısından hiç sıkıntı çekmediği, bu nedenle de reklam gelirlerinin payını artırma yönünde bir çaba göstermediği anlaşılmaktadır.
Farkında bile değiliz
- Pek çoğunuz, ürünün fiyatına gömülü olduğu için ödediğiniz TRT bandrol ücretinin farkında bile değilsiniz. Ama TRT bandrol ücreti pek çok üründe fiyatlar üzerinde önemli düzeyde etkide bulunuyor.
TRT Bandrol Ücreti için örnekler;
* Vergisiz fiyatı 1.000.000 lira olan bir traktör için yüzde 0,8 = 8.000 TL,
* Vergisiz fiyatı 1.000.000 lira olan bir otomobil için yüzde 0,8 = 8.000 TL,
* Vergisiz fiyatı 10.000 lira olan bir tablet bilgisayar için yüzde 4 = 400 TL,
* Vergisiz fiyatı 10.000 lira olan bir cep telefonu için yüzde 12 = 1.200 TL,
* Vergisiz fiyatı 10.000 lira olan radyolu bir koşu bandı için yüzde 14 = 1.400 TL,
* Vergisiz fiyatı 10.000 lira olan bir televizyon için yüzde 16 = 1.600 TL,
- TRT bizlerden topladığı vergileri faizde, Devlet Tahvili ve Hazine Bonosu alımında ve bilmediğimiz diğer yatırım araçlarında değerlendirerek önemli miktarda faaliyet dışı ve olağandışı gelir elde etmiştir. Yani, öğrencinin tabletinden, cep telefonundan alınan bandrol ücretleri faize yatırılmış. Gelirimiz fazla, bu bandrol ücretlerini düşürüp enflasyonla mücadeleye katkı yapalım denilmemiş."