Afyon Kocatepe Üniversitesi Deprem Uygulama ve Araştırma Merkezi (DAUM) Müdürü Prof. Dr. Çağlar Özkaymak, Manisa'nın Soma ilçesinde meydana gelen 4.8 büyüklüğündeki depremin ardından bölgede büyüklükleri 3.3'e varan yaklaşık 30 artçı sarsıntının meydana geldiğini belirterek, "İzmir ve çevresinde son yüzyıl içerisinde büyüklükleri 4.1 ile 5 arasında 442 adet deprem meydana geldi. Bu alanda gelecek yıllarda da benzer büyüklüklerde depremlerin olması muhtemel. Bu bölgede Havran-Balıkesir Fay Zonu, Dikili Fayı, Bergama Fayı, Soma Kırkağaç Fay Zonu ve Gelenbe Fayı gibi büyüklüğü 6'nın üzerinde deprem üretme potansiyeli olan faylar yer alıyor" dedi.
DHA'nın aktardığına göre, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) Deprem Dairesi Başkanlığı'nın verilerine göre, dün saat 01.36'da Manisa'nın Soma ilçesinde 4.8 büyüklüğünde deprem kaydedildi. Yerin 10,24 kilometre derinliğinde olan deprem, Manisa kent merkezi ve ilçelerinin yanı sıra başta İzmir olmak üzere çevre illerden de hissedildi.
Depremin meydana geldiği bölgedeki diri fay hatları üzerinde çalışmalar yürüten Afyon Kocatepe Üniversitesi DAUM Müdürü Prof. Dr. Çağlar Özkaymak, açıklamalarda bulundu. Prof. Dr. Özkaymak, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi verilerine göre Manisa'nın Soma ilçe merkezinin yakın kuzeyindeki Büyük Işıklar'da meydana gelen deprem sonrası büyüklükleri 3.3'e varan yaklaşık 30 daha artçı sarsıntı olduğunu söyledi. Prof. Dr. Özkaymak, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremleri sonrasında, TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) koordinasyonunda AFAD ve Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) destekleri ile Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme (KAMAG) Projeleri Destekleme Programı kapsamında çalışma yürüttüklerini belirtti.
"Kabuksal yırtılmanın bir devamı niteliğinde"
Prof. Dr. Özkaymak, "Afyon Kocatepe Üniversitesi tarafından yürütülen 'Türkiye Diri Faylarının Paleosismolojik Özelliklerinin Belirlenmesi' başlıklı proje kapsamında, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Volkan Karabacak ve Dokuz Eylül Üniversitesi Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Doç. Dr. Ökmen Sümer ile birlikte bölgedeki diri faylar üzerinde, fayların deprem üretme potansiyelleri üzerine çalışmalar yürütüyoruz. 2012 yılında güncellenen Türkiye Diri Fay Haritası'na göre bölgede deprem üretebilecek çok sayıda diri fay tanımlanmıştır. Bölgede, son yüzyıl içerisinde meydana gelen, 18 Kasım 1919 Soma depremi 6.7 ve 22 Eylül 1939 Dikili gibi yıkıcı depremler 6.4 bölgenin depremsellik bakımından oldukça aktif olduğuna işaret ediyor. 1919 Soma depremi, Soma merkez ilçe kuzeyinde yer alan Beyce, Göçbeyli, Naldöken, Vakıflı, Menteşe, Karacahisar yerleşim alanlarında yıkımlara sebep olmuş idi. Bugün meydana gelen deprem, olasılıkla 1919 yılında Soma kuzeyinde başlayan kabuksal yırtılmanın bir devamı niteliğinde" ifadelerini kullandı.
"6'nın üzerinde deprem üretme potansiyeli"
Prof. Dr. Özkaymak, bölgede bu büyüklüklerde depremlerin meydana gelmesinin normal olduğunu belirtip, "Örneğin Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi verilerine göre, İzmir ve çevresinde son yüzyıl içerisinde büyüklükleri 4.1 ile 5 arasında 442 adet deprem meydana geldi. Bu alanda gelecek yıllarda da benzer büyüklüklerdeki depremlerin meydana gelmesi muhtemel. Bununla beraber, bu bölgede Havran-Balıkesir Fay Zonu, Dikili Fayı, Bergama Fayı, Soma Kırkağaç Fay Zonu ve Gelenbe Fayı gibi büyüklüğü 6'nın üzerinde deprem üretme potansiyeli olan faylar yer alıyor" dedi.
'Öncelikli eylem planlarının ivedilikle tamamlanması gerekiyor'
Prof. Dr. Özkaymak, İzmir, Manisa ve Balıkesir illerinde 2021 yılında tamamlanan İl Afet Risk Azaltma Planları (İRAP) kapsamında belirlenen öncelikli eylem planlarının ivedilikle tamamlanması gerektiğine dikkati çekerek, "Bölgede geçmiş yıllarda yaptığımız çalışmalara göre, özellikle Havran Balıkesir Fay Zonu uzun yıllardır suskunluğunu koruyan, her an yıkıcı deprem üretme potansiyeline sahip önemli bir deprem kaynağıdır. Bununla beraber batısı 1939 Dikili depremi ile doğusu ise 1919 Soma depremi ile kırılan Bergama Grabeni boyunca henüz kırılmamış Bergama Fayı gibi diri faylar yer alıyor. Bu bölgelerdeki gelecekte meydana gelebilecek olası yıkıcı depremlerin verebileceği zararları minimuma indirebilmek ve afete dirençli yerleşim alanları oluşturabilmek için özellikle İzmir, Manisa ve Balıkesir illerinde 2021 yılında tamamlanan İl İRAP kapsamında belirlenen öncelikli eylem planlarının ivedilikle tamamlanması gerekiyor" diye konuştu.