Manisa’da, pek çok ulusal ve uluslararası patates cipsi ve çikolata markasının paketlerinin yapıldığı PilenPak Ambalaj işçileri, iki yıldan uzun süredir Basın-İş öncülüğünde devam eden ve 149 işçinin işten çıkarıldığı sendikal mücadelelerinde greve çıkıyor.
“Uluslararası tedarikçi şirketlerin kurallarına aykırı”
Basın-İş’ten yapılan açıklamada şu bilgiler verildi:
“En temel anayasal hakları olan sendikalı ve toplu sözleşmeli bir düzende, insan onuruna yaraşır koşullarda çalışmak için mücadele eden PilenPak işçileri, iki yıldır işverenin hukuk dışı uygulamalarına maruz kalıyor. Bu uygulamalar; anayasaya, yasalara ve uluslararası sözleşmelere aykırı olduğu gibi PilenPak'ın kendi politika beyanları ve taahhütlerinin yanı sıra bazı PilenPak’ın müşterisi olan Pepsi.co ve Mars gibi uluslararası şirketlerin tedarikçi davranış kurallarına da aykırı olan ihlaller.
Basın-İş Sendikası’nın Çalışma Bakanlığı’ndan aldığı resmi yetkiye somut ve geçerli bir gerekçe olmadan itiraz ederek toplu sözleşme sürecini geciktiren, 149 işçiyi sendikal nedenlerle işten atan ya da ayrılmaya zorlayan, muvazaalı yeni şirketler ve alt yükleniciler ve işkolu değişiklikleri gibi oyunlarla işçilerin toplu sözleşme hakkını engellemeye çalışan Pilenpak Ambalaj, Basın-İş Sendikası’nın yetkisi kesinleşmiş olmasına rağmen, toplu sözleşme sürecindeki hukuki müzakere ve arabuluculuk süreçlerine katılmadı ve toplu sözleşme sürecinde anlaşma sağlanamadı. Bunun üzerine 20.02.2024 tarihinde Sendikamız Yönetim Kurulu 20 Mart 2024 günü saat 16:00’da uygulamaya koymak üzere grev kararı aldı.
“PilenPak işçileriyle dayanışmaya davet ediyoruz”
Sizleri hukuksuz eylem ve işlemleri yargı kararları ve müfettiş raporları ile belgelenen Pilenpak Ambalaj işvereninin temel hak ve özgürlüklerini yok sayan tutumuna karşı PilenPak işçilerinin yanında olmaya çağırıyoruz. Basın-İş Sendikası olarak tüm sendikaları, emekten yana güçleri, meslek kuruluşlarını ve demokratik kitle örgütlerini hakları için mücadele eden PilenPak işçileriyle dayanışmaya davet ediyoruz.”
Ne olmuştu?
Ruffles, Lays ve Doritos ile Mars, M&M’s ve Snickers gibi pek çok ulusal ve uluslararası patates cipsi ve çikolata markasının paketlerinin yapıldığı PilenPak Ambalaj’ın Manisa’daki fabrikasında çalışan işçiler; Şubat 2022’de Türk İş’e bağlı Basın-İş Sendikası’nda örgütlenmeye başladılar. Sendika yöneticileri ile işçilerin, fabrikada toplantılar yapmaya başlaması ile birlikte aynı ay içinde 15 işçi, işten çıkarıldı. Basın-İş, 23 Şubat 2022’de fabrikada toplu sözleşme hakkı için yetki başvurusu yaptı. Yetki başvurusunun ardından 9 işçi daha çıkarıldı. Böylece işçilerin, sendikalaşmaya başladığı sadece Şubat ayı içinde 24 işçi, işten çıkarıldı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Basın-İş’in PilenPak fabrikasında toplu sözleşme yapmaya yetkili olduğuna karar verdi. Ancak buna rağmen, işveren işçileri çıkarmaya devam etti.
İlk eylem yemekhanede
İşçiler, yaşadıklarını CİMER’e şikâyet etti. Sendika, ilgili birimlere dilekçe ile başvurdu. Fabrikada ilk sendikal eylem, yemekhanede yapıldı. İşçiler, kendilerine verilen yemeği yemeyi reddetti, yemekhanede pankart açtı, sendikal haklarını özgürce kullanmak istedi. Fabrika önündeki ilk açıklama ise 31 Mart 2022’de yapıldı. Nisan ayında, Basın-İş’in örgütlü olduğu diğer uluslararası ambalaj fabrikaları Amcor Flexible, Amcor Specialty, Etapak, MM Graphia’da çalışan işçiler, PilenPak işçilerine kendi işyerlerinden destek verdi.
Pilenpak adı altındaki dört şirket, Basın-İş’in itirazı üzerine birleştirildi
PilenPak adı altında dört ayrı şirketin olduğu, bunun sendikal örgütlenmenin önünde engel olarak konulduğu tespit edildi. Basın-İş, işyerinde müfettiş incelemesi talep etti. 16 Haziran 2022’de, müfettiş incelemesi sonucunda bu dört şirket, PilenPak çatısı altında birleşti.
Mahkeme, basın-iş’in sözleşme yetkisini onadı, aynı ay 7 işçi işten çıkarıldı
İşçilerin örgütlenme çalışmaları devam ederken, işten çıkarmalar devam etti. Bu sırada, PilenPak yönetiminin Basın-İş’in fabrikada toplu sözleşme yapmaya yetkili olduğuna dair bakanlık kararına yaptığı itiraz, 16 Ocak 2023’te iş mahkemesinde reddedildi. Ocak ayının sonuna kadar yedi işçi daha işten çıkarıldı.
Yargı süreci devam ederken, işçiler Pilenpak’ın başka şirketlerinde kadrolu gösterilmek istendi
Mahkeme kararı, patron tarafından istinaf mahkemesine taşındı. İstinaf Mahkemesi, işverenin itirazını reddetti, bir kez daha sendikanın PilenPak ambalaj fabrikasında yetkili olduğuna hükmetti. Ancak, işveren bu karara da itiraz etti ve işçilerin sendikalaşma hakkını 14 Haziran 2023’te, Yargıtay’a taşıdı.
İşveren, hukuki süreci devam ettirirken; işçileri PilenPak’a bağlı başka şirketlerde kadrolu gösterebilmek için zorladı. PilenPak işçileri, bu baskıya direndi. Basın-İş, bu şirket değişikliği planına karşı, müfettişlerin işyerinde denetim yapmasını istedi.
Yargıtay, Basın-İş’in sözleşmeye yetkili olduğuna karar verdi: 5 işçi daha işten çıkarıldı
Bu sırada Yargıtay, 5 Ekim 2023’te Basın-İş’in PilenPak fabrikasında yetkili olduğuna dair karara yapılan itirazı reddetti, sendikanın toplu iş sözleşmeye yapabileceğine hükmetti. Sendika bunun üzerine, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na başvurdu. Bu sırada, işveren de diyalog talepli mektupla mahkeme kararına uymaya çağrıldı. Patronunmektuba yanıtı, beş işçinin daha işten çıkarılması ve PilenPak markası altında başka şirketler kurmak oldu. İşten çıkarmalar devam ederken, işbaşındaki işçiler de bu şirketlere kaydırılmak istendi. Böylece Basın-İş’in üye sayısının düşürülmesi planlandı.
Grev kararı 20 Şubat’ta işyerine asıldı
Müfettişler, işyerinde inceleme yaptı. Rapor, Basın-İş’in ve işçilerin lehine çıktı. Müfettişler, işçilerin kadrolarının PilenPak’ta kalması gerektiğini değerlendirdi. Ancak, işveren bu rapora da itiraz etti. Bu sırada 20 Şubat 2024’te Basın-İş, fabrikada grev kararını astı.
20 Mart’ta grev var
Bugün de grev uygulama kararını, işyerine asan işçiler; örgütlenmeye başladıkları Şubat 2022’den bu yana 149 arkadaşlarının işine son verilen PilenPak fabrikasında 20 Mart’ta greve çıkmaya hazırlanıyor.