İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya dün gece yaptığı açıklamada "Hareket yaklaşık 200 metre yüksekliğe sahip bir yamaç boyunca oldu. Kayan kütlenin toplam hacminin şimdilik hesaplarda 10 milyon metreküp olduğu, bu kütlenin de yaklaşık 800 metre kadar hareket ettiği ve hareket hızının ortalama saniyede 10 metre olduğu öngörülüyor." dedi.
"9 işçi kayan kütlenin altında"
İlk belirlemelere göre 9 işçinin kayan kütlenin altında kaldığını ve işçileri arama kurtarma çalışmalarının devam etiğini ifade eden Yerlikaya, şunları söyledi:
"Şu an itibarıyla bölgede AFAD, JAK, TSK, Emniyet Genel Müdürlüğü, madenciler ve sivil toplum kuruluşlarından oluşan 339'u arama kurtarma personeli olmak üzere toplam 827 personel görev yapıyor. Sahada dekontaminasyon ve mobil koordinasyon tırları görevlendirildi. AFAD koordinasyonunda üniversitelerimizden gelen bilim insanları bölgenin önceki ve güncel haritalarını kullanarak stabil alanları tespit ediyor ve bu alanlara izleme cihazları yerleştirmeye başladılar. Bununla birlikte uydu radar verilerinden sahadaki hareketlerin geçmişe yönelik davranışları inceleniyor ve yapılacak çalışmalarda olası riskli bölgeler belirleniyor. Ayrıca bölgede gece boyunca arama kurtarma çalışmalarını sürdürebilmek için 40 jeneratör ve 40 aydınlatma kulesi bulunuyor."
Bakanlık: Fırat nehri menfezin kapakları kapatıldı
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı yaptığı açıklamada "Toprak kaymasının hemen ardından Bakanlığımız Merkez ve İl Müdürlüğümüz Denetim Ekiplerini bölgeye ivedilikle sevk ettik. Toprak kayması sırasında akan malzemenin Fırat Nehri'ne ulaşmasının engellenmesi amacıyla Sabırlı Deresi'nin Fırat Nehri'ne ulaştığı menfezin kapaklarını kapattırdık" bilgisini verdi.
Erzincan Belediye Başkanı Bekir Aksun ise "10-12 kişinin toprak altında olma ihtimali var, arama çalışması sürüyor" diye konuştu.
Enerji Bakanlığından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Erzincan ili İliç ilçesinde bulunan ve Anagold Madencilik’in ruhsat sahibi olduğu maden sahasında 13 Şubat 2024 saat 14:30’da toprak kayması meydana gelmiştir. Kayma sonucunda ilk tespitlere göre 9 maden çalışanına ulaşılamamaktadır. Bölgeye sevk edilen arama kurtarma ekiplerinin çalışmaları devam etmektedir. Konuyla ilgili olarak inceleme ve soruşturma başlatılmıştır."
AFAD'tan yapılan açıklamada ise şu bilgiler aktarıldı: "Bugün saat 14.00 sıralarında Erzincan ilimiz İliç ilçesinde bir maden ocağında toprak kayması meydana gelmiş olup göçük altında vatandaşlarımız olduğu bilgisi alınmıştır. Olay bölgesine Erzincan, Erzurum, Sivas, Rize, Malatya, Giresun, Diyarbakır, Tokat ve Tunceli il AFAD müdürlüklerimizden personel sevk edilmiştir."
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, "Kazayı araştırmak üzere Bakanlığımıza bağlı 3 Başmüfettiş ile 1 müfettiş görevlendirilmiş olup, gerekli incelemeler yapılacaktır" dedi.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, olay yerine 10 ambulans ve 3 UMKE ekibinin, 2 Acil Müdahale Aracının görevlendirildiğini, tam donanımlı Acil Müdahale Ünitesi kurulduğunu duyurdu. Koca gece saatlerinde sosyal medya hesabından "Erzincan İliç'te maden ocağında yaşanan toprak kayması sebebiyle toprak altında kalan 9 kişi için olay yerine görevlendirilen ambulans sayısı 10'a, UMKE ekibi sayısı 3'e çıkarıldı. Tam donanımlı Acil Müdahale Ünitesi kuruldu, 2 Acil Müdahale Aracı görevlendirildi." ifadelerini paylaştı.
"Şartlar bizden yana değil"
Eski Başbakan Binali Yıldırım “memleketim” diyerek Erzincan’a gitti. Bölgeyi gezmesine izin verilen Yıldırım "Bölge tamamen kontrol altına alındı. Termal cihazlarla aramalar yapılıyor. Toprak kaymadan önce çalışanlar bölgeden uzaklaştırılmış. Yoksa milyon küpe varan kayan kültenin her yerinde takdir edersiniz aramak hem zaman kaybıdır hem de sonuç olarak çok kolay değildir. Olayın büyüklüğünü dikkate alındığımızda şartların bizden yana olmadığını da söylemekte fayda var.”Binali Yıldırım, Fırat Nehrine siyanür sızması iddialarına ilişkin, "Kimyasal ayrı bir yerde tutuluyor. Orada heyelan veya hareket yok. Kayan yer açık kazının yapıldığı yerden çıkarılan ve madenin ayrıştıktan sonra yığılan toprak kayıyor. Bu toprakta ola ki zehirleyici bir madde olabilir diye ummadığı düşünülüyor ama binde bir ihtimalde olsa buna karşılık arkadaşlar tedbir alıyor. 300 dönümlük bir alan bir iki kepçe ile girilip alınacak bir durum değil. Milyon metreküp mertebesinde bir toprak hareketinden bahsediyoruz” diye konuştu.
Altın madeni şirketi borsa yatırımcılarına seslendi
Altın madeni şirketi SSR Mining Inc.'in maden ocağındaki çökmeden sonra borsadaki yatırımcılara açıklama yaptığı öğrenildi.
Açıklamada şu ifadeler yer aldı: "Çöpler madeninde büyük bir kayma sonucu operasyonlar askıya alındı. 13 Şubat 2024 sabahı, yaklaşık olarak EST saat 6:30'da meydana geldi ve Çöpler'deki tüm operasyonlar bu nedenle durdurulmuştur."
Çöpler köyü muhtarı: toprak bugün yarılmış
DW Türkçe'nin ulaştığı Çöpler Köyü Muhtarı Mahmut Öz, göcük altında kalan işçilerden ikisinin kendi köylüleri, diğerlerinin ise çevre köylerden olduğunu belirterek, olaya ilişkin "Madendeki toprak bugün yarılmış. O işçiler de rapor tutmaya gitmişler. O zaman patlamış" dedi.
İliç Doğa ve Çevre platformu: Bu siyanürlü Pasa Dağı
Olaya ilişkin açıklama yapan İliç Doğa ve Çevre Platformu, "İliç'te felaketler bitmeyecek dedik, bugün son dakika haberi olarak pasa dağında büyük bir çökme yaşandı, altında işçilerin olduğu haberleri geliyor! Erzincan valisi toprak kayması diyor halen, hayır bu siyanürlü pasa dağıdır, milyonlarca ton zehirli topraktır!" dedi.
İşçiler çatlakları görüş uyarmış
Bağımsız Maden İş Sendikası'ndan Başaran Aksu İliç'te yaşanan faciaya dair "Sabah işçi arkadaşlar çatlakları görmüş amirlerini uyarmışlar. Bir kaç küçük taşeron çalışanlarını çekmiş bölgeden. Ama çalışma devam etmiş. 12 gibi dinamit patlatmalarının da etkisiyle Sinaynürlü Liç sahası çöküyor" dedi.
TTB: Şirkete yargı koruması sağlandı
Türk Tabipleri Birliği (TTB) X hesabından konuya ilişkin açıklama yaptı:
“Erzincan’ın İliç ilçesinde Anagold Madencilik tarafından işletilen Çöpler Altın Madeni'nde siyanür ve sülfürik asit dağlarının çökmesi sonucu çok sayıda işçinin göçük altında kaldığı aktarılmaktadır. Geçmişte siyanür sızıntısı ile gündeme gelen madenin ruhsatı iptal edilmediği gibi kâr hırsıyla kapasitesinin artırılması, TTB'nin de aralarında olduğu örgütlerin hukuk mücadelelerine karşın şirkete yargı koruması sağlanması; yaşanan faciaya açıkça davetiye çıkarmıştır. Gelişmeleri yakından takip ediyor, göçük altında kalan emekçilerin bir an önce sağ salim çıkarılmalarını umuyoruz.”
Göz göre göre geldi uyarılar dinlenmedi
İliç'teki altın madeninde, Fırat Nehri'nin ana kollarından Karasu Nehri'nin 500 metre yakınında siyanür ve sülfirik asit ile altın işletmeciliği yapılıyor. Son derece tehlikeli maddelerle çalışılan ve Fırat'ı kirletme potansiyeli olan maden geçtiğimiz dönemlerde de sülfik asit ve siyanürün sızıntısı haberleriyle gündeme gelmişti.
Madenin yol açtığı yıkıma karşı mücadele veren uzmanlar uzun süredir göçük tehlikesine karşı uyarı yapıyordu. Öte yandan siyanür sızıntısıyla bilinen Anagold'un 7,2 milyon dolar vergi borcunun silindiği, şirketin yüzde 80 ortağı olan Kanadalı altın madeni şirketi SSR Mining'in bilançosunda ortaya çıkmıştı.
Cihaner: Bir siyasiyi kendisine ortak ederek işlerinin 'yolunda gitmesini' sağladı
Anagold soruşturmasının ardından tutuklanan eski Erzincan Cumhuriyet Başsavcısı İlhan Cihaner, Anagold Maden Sahası'nda yaşanan faciayla ilgili süreci anlatarak "Orada bir avuç yurtsever, madenci, sendikacı yıllarca bu mücadeleyi veriyor. Maalesef yargı da gerekli hassasiyeti göstermiyor. Devlet zaten tüm kurumlarıyla bu yağmacı sistemin arkasında duruyor" dedi.
İlhan Cihaner Bianet'e yaptığı açıklamada "Erzincan’daki altın madeni kuruluşundan itibaren şaibeli. Yani sadece siyanürle altın çıkarma projesinin ortaya koyduğu riskler, tehditler açısından değil. Örneğin bir siyasiyi kendisine ortak ederek işlerinin 'yolunda gitmesini' sağladı. Bu şirketin ortakları siyaseten güçlü isimlerden seçilmiş. Bunların etkisi olmadığını söylemek herhalde saflık olur. Başlı başına zaten devasa uluslararası bir firma. Sermayeden gelen bir gücü var. E onun karşısında dava masraflarını bile kendi cebinden ödemeye çalışan bir avuç insan var."
"Deprem kuşağında yer alıyor"
Erzincan'ın İliç ilçesinde altın madeninde meydana gelen toprak kaymasına ilişkin Türkiye Barolar Birliği Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu üyesi avukat Barış Yıldırım Barış Yıldırım "Bölge yoğun heyelana maruz kalan bir bölge, yıllardır bu uyarılar yapılıyor. Bölge aynı zamanda deprem kuşağında yer alıyor" diyerek altın madenciliğinde ısrar edilmesini eleştirdi.
Anagold'tan açıklama: Önceliğimizin, çalışanlarımızın sağlığı
Anagold Madencilik tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Çöpler Altın Madeni işletmemizde, 13 Şubat Salı günü saat 14:28 sularında yığın liç alanımızda meydana gelen kaymadan duyduğumuz büyük üzüntüyü paylaşmak isteriz.
Yaşadığımız bu zorlu süreçte en önemli önceliğimizin, çalışanlarımız ve yüklenicilerimizin sağlık ve güvenliği olduğunu bir kez daha hatırlatmak isteriz.
Yaşanan bu elim olayın hemen akabinde bölgedeki çalışanlarımızla ivedilikle iletişime geçerek, acil durum planımızı devreye aldık ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına bilgi verdik. Anagold acil durum müdahale ekipleri ve AFAD birimlerine yapılan acil bilgilendirmeden hemen sonra, olayın meydana geldiği bölgede gerekli güvenlik önlemleri alınırken, tüm müdahaleler için hızlıca aksiyona geçildi."
Ayrıca firmanın üç yıl önce çekilen bir video reklamda şirket vizyonunu 'yaşama saygı' olarak belirtirken, çalışmalarının güvenliğini sürekli olarak kontrol ettiğini öne sürüyor...