Vakıflar Genel Müdürlüğü, temmuz ayından camiye dönüştürülen Ayasofya’nın tuvaletlerini yenilemek için binlerce liralık “yenileme” ihalesi düzenledi.
Tuvalet yenileme ve tadilat ihalesinin Ayasofya’nın camiye dönüştürülmesi nedeniyle düzenlendiği ifade edildi.
Birgün'den İsmail Arı'nın haberine göre, Kamu İhale Bülteni’nde yer alan bilgilere göre, Vakıflar Genel Müdürlüğü 29 Eylül tarihinde “Ayasofya Camii Tuvaletleri Yenileme İşi” adı altın bir ihale düzenledi. Üç şirketin katıldığı ihaleyi “950 bin TL” teklif veren Iras Yapı Organizasyon Anonim Şirketi’nin kazandığı açıklandı. Vakıflar Genel Müdürlüğü ile şirket arasında 15 Ekim tarihinde sözleşme imzalanırken “tuvaletlerinin” 2021 yılının Ağustos ayına kadar yenilenmesi istendi.
Ayasofya Camii yetkilileri de dikkati çeken ihaleye ilişkin BirGün’e açıklama yaptı. Ayasofya Camii’ndeki Diyanet İşleri Başkanlığı yetkilileri, “Tuvalet tadilatı ve yenileme işi daha yeni başladı. Bu tadilatla beraber ‘camiye uygun yeni lavabolar’ yapılacak. Camilerde olduğu gibi abdest alma yerlerinin de bulduğu alanlar yapılacak” ifadeleri kullandı.
kültürel miras
CAMİYE DÖNÜŞTÜRÜLDÜ
TMMOB Mimarlar Odası Büyükkent Şube Başkanı Esin Köymen ise yaptığı açıklamada, “Ayasofya bin 500 yılı aşkın bir süredir ayaktadır ve bir kültürel mirastır. Bu tuvaletler Ayasofya’nın içerisinde değil, dışarıdaki şantiye binaları denen alandadır. Dolayısıyla asıl tartışılması gereken konu da yüzyıllardır ayakta olan bir kültürel mirasın camiye dönüştürülmesidir” ifadelerini kullandı.
İLBER ORTAYLI: TUVALETLERİN TIKANMASI AYASOFYA İÇİN BÜYÜK RİSK
Ünlü tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı, 2018 yılında Edirne’de düzenlenen, “Fatih ve Edirne” konulu konferansta yaptığı konuşmada, Ayasofya ve Topkapı Sarayı’nın tuvaletleriyle ilgili olarak şunları söylemişti:
“Dünyanın en büyük çini koleksiyonu Çin’de değil, bizde. 11 bin parçadır. Bunlar çok nadide parçalardır. Çinlilerle ben çok uğraştım. Çinli Çini Kültür Bakan Yardımcısı saraydaymış ben ne bileyim. Adamın tuvalete gideceği tutmuş. Getirmişler benim tuvalete. Tabii sarayda tuvaletimiz yok. Topkapı tuvalethane değil. Altının yapısını bilmiyoruz.
Öyle her yere tuvalet konulmaz. Şad(sevimli, neşeli) tuvalet bulamamış. ‘Evinde yap.’ Bin 500 yıldır Ayasofya umumi tuvalethane değil. Altındaki dehliz, kanalların dahi haritasını çıkaramazlar. Her Allah’ın kulu oraya geldiğinde, 3 buçuk milyon ziyaretçi birer litre bırakırsa biz ne yapacağız. Saçma. Böyle aptal aptal laflar konuşuluyor. Herkes tuvalet yapmayı biliyor. Ama bunun yeri var. Kesinlikle bizim çini sarayına ihtiyacımız var. Söylüyorsunuz kimsenin umurunda değil.”
Prof. Dr. İlber Ortaylı, 10 Ocak 2016 tarihinde Milliyet gazetesindeki yazısında da yine tarihi mekanlara yapılan tuvaletlere dikkat çekmiş ve, “Bu haftaki gazetelerde Gebze’deki Çoban Mustafa Paşa Camii’nin başına gelen bir olay yer alıyor.
Caminin orijinal duvarları üzerine pisuarlar ilave edilmiş. Yerel halktan gelen tek itiraz açık pisuarların İslam adetlerine aykırı olması yönünde; Mimar Sinan’a yapılan edepsizlik, Osmanlı mimarisine karşı hoyratça davranış bir tartışma konusu değil” diye yazmıştı.
Ortaylı yazısında, Osmanlı mirasına dahi sahip çıkılmadığına işaret ederek şöyle demişti:
“Turizmi ve kültürel hazineleri korumanın en önemli yönünü buldular; ziyaretçiler ve sokaktaki kalabalık için her yere hela inşa etmek. Müze müdürlüğüm sırasında en çok mücadele ettiğim helacı takımdır, bıraksak Topkapı Sarayı’nın her köşesine hela inşa edilecekti. Ayasofya için mutantan tuvalet modelleri getirdiler. Destekçiler hazır; ‘Beyefendi Amerika’dan misafirimle geldik, tuvalet bulamıyorum’. Benden cevap: ‘1500 yıldır insanlar Ayasofya’ya tuvalet için gelmiyorlar.’
Bu mutantan eserin ve Topkapı Sarayı’nın altındaki kanalların planı henüz çıkmış değildir. Yılda üç-dört milyonu bulan ziyaretçinin def-i hacetle yarımşar litre cüruf bıraktığını düşünseniz binanın yapı strüktürüne nasıl etkisi olur kimse cevap veremiyor. Çünkü araştırmadılar, araştırmaya da fırsat vermiyorlar. Klasik eserlerin bu gibi kazanç getirecek çirkinliklerden uzak tutulmasının tartışılamayacağı açıktır.”