Kuzey Akım boru hatlarında geçen yıl yaşanan patlamaları Ukraynalı bir subayın organize ettiği öne sürüldü.
26 Eylül 2022’de meydana gelen üç patlama, Baltık Denizi'nin altından geçen ve Rusya'dan Almanya'ya uzanan Kuzey Akım 1 ile 2 boru hatlarında büyük sızıntılara neden olmuştu. Ağdaki dört bağlantıdan sadece biri sağlam kalmıştı.
Euronews’in ABD'nin önde gelen gazetelerinden Washington Post'tan aktardığına göre, Kuzey Akım boru hattı saldırısını halen cezaevinde bulunan Ukraynalı 48 yaşındaki bir subayın koordine ettiği iddia edildi.
Planlamaya aşina kaynaklar, Ukrayna özel harekat kuvvetlerinde albay olan Roman Chervinsky’nin, sabotaj operasyonunun ayrılmaz bir parçası olduğunu belirtti.
Haberde, "Ukrayna özel harekat kuvvetlerinde görev yapmış 48 yaşındaki madalya sahibi Albay Roman Chervinsky'nin, Kuzey Akım operasyonunun "koordinatörü" olduğu, sahte kimliklerle yelkenli kiraladığı ve gaz boru hatlarına patlayıcı yerleştirmek için derin deniz dalış ekipmanı kullanan altı kişilik bir ekip için lojistik ve desteği yönettiği" bilgisi yer aldı.
Haberde, operasyonun nasıl yürütüldüğünü yakından bilen kişilerin, Chernivsky'nin emirleri daha üst düzey Ukraynalı yetkililerden aldığı iddiası aktarıldı.
Chervinsky: Dayanağı olmayan Rus propagandası
Albay Chervinsky ise avukatı aracılığıyla boru hatlarının sabotajında herhangi bir rol oynadığı suçlamasını reddetti.
Chervinsky, konuyla ilgili ortak bir araştırma haber yürüten Washington Post ve Alman Der Spiegel'e yaptığı yazılı açıklamada, "Kuzey Akım'a yönelik saldırıya dahil olduğuma ilişkin tüm spekülasyonlar, hiçbir dayanağı olmaksızın Rus propagandası tarafından yayılmaktadır" ifadelerini kullandı.
Ukrayna hükümet sözcüleri de Chervinsky'nin dahliyle ilgili soruları yanıtsız bıraktı.
Rusya’nın Şubat 2022’de işgal saldırısı başlattığı Ukrayna, bugüne kadar Rus güçlerine karşı çok sayıda gizli operasyon düzenledi. Ancak Kuzey Akım saldırısı, Avrupa ile Ukrayna arasındaki diplomatik ilişkileri germiş ve ABD'li yetkililerin de tepkilerine neden olmuştu.
Rus devletine ait doğalgaz şirketi Gazprom, Kuzey Akım'ın yüzde 51'ine sahip. Almanya, Fransa ve Hollanda'nın da aralarında bulunduğu Batılı enerji şirketleri daha sonra projeye ortak olmuştu.
TürkAkım'a da saldırı planladı iddiası
Öte yandan, Ukrayna’nın yine geçen yıl Haziran ayında Karadeniz’deki TürkAkım’a yönelik de saldırı planladığı iddia edildi.
İddia, Hollanda askeri istihbarat teşkilatı MIVD’den geldi.
Konuyu yakından takip eden kişilere göre, CIA, bir aracı vasıtasıyla Ukrayna'nın en yüksek rütbeli askeri yetkilisi olan General Valery Zaluzhny'ye ABD'nin böyle bir operasyona karşı olduğunu iletti.
ABD'li yetkililer saldırının iptal edildiğine inanıyordu. Ancak saldırının sadece üç ay sonraya ertelendiği ve başlangıçta planlanandan farklı bir kalkış noktası kullanıldığı ortaya çıktı.
Bombalama ekibindeki kişi sayısının yanı sıra kiralık tekne, dalış ekipmanı ve sahte kimlik kullanımı da dahil olmak üzere planın temel unsurları aynı kaldı.
Haziran ayında Washington Post'a verdiği bir röportajda Zaluzhny, CIA'in kendisine Kuzey Akım'a yönelik herhangi bir saldırı ile ilgili doğrudan soru sormadığını belirtti.
Ama patlamalardan sonra, Eylül 2022'de, dönemin ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Mark Milley'den bir telefon aldığını söyleyen Zaluzhny, "Bana 'Senin bu olayla bir ilgin var mı' diye sordu. Ben de 'Hayır' dedim. Birçok operasyon planlanıyor, birçok operasyon devam ediyor ama bizim bunlarla hiçbir ilgimiz yok, hem de hiç” diye konuştu.
Hollanda askeri istihbarat servisi, Amerikalılara, Ukraynalıların Karadeniz'deki TürkAkım adlı başka bir boru hattına saldırı planladıklarını bildirdi.
Bu operasyonun neden gerçekleştirilmediğine dair bilgi bulunmuyor.
Ekim 2022'de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rus güvenlik güçlerinin TürkAkım'a yönelik bir Ukrayna saldırısını önlediğini söylemişti.
Ancak Rus yetkililer olayla çok az ayrıntı vermiş ve kimseyi suçlamamıştı.
Rus haber ajansı Tass, TürkAkım'a sabotaj planına dair "Saldırının Ukrayna özel servislerinden gelen emir üzerine bir Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU) ajanı tarafından planlandığı biliniyor" yönünde haber aktarmıştı.