Papa İkinci Jean Paul’un öldüğünün açıklandığı 2 Nisan 2005 akşamı Berlin’deydim.
Bir restoranda Aydın Doğan, ben ve Bild gazetesinin o dönemdeki Genel Yayın Yönetmeni Kai Diekmann birlikteydik.
Kai hemen masadan kalkıp gazeteye döndü.
Bild gazetesinde birinci sayfa için Papa resmi seçmek
Ertesi sabah Bild’in yazı işleri toplantısına beni de davet etti.
O günlerde ben de Hürriyet’in genel yayın yönetmeniydim.
Öğleden sonra Papa’nın katafalktaki fotoğrafları gelmeye başladı.
İki genel yayın yönetmeni olarak birlikte birinci sayfaya konacak fotoğrafları seçtik.
Ben katafalktaki Papa’nın geniş açı karesini seçtim
Ben, Papa’nın katafalkta biraz uzaktan çekilmiş fotoğrafını seçtim.
Çünkü okuyucunun, böyle bir cenazede genel çerçeveyi görmek isteyeceğini düşündüm.
Duvardaki haçlar, katafalkın bulunduğu Sen Peter Bazilikası’nın dekoru da kadraja girsin istedim.
Kai Diekmann: Okuyucu ölü papanın yüzünü görmek ister
Kai Diekman ise çok farklı bir fotoğraf seçti.
Ölü papanın sadece göğüs ve yüz kısmını gösteren tam sayfa bir fotoğraf yayınladı.
“Neden böyle bir fotoğraf seçtin” diye sorduğumda şu cevabı verdi:
“İnsanlar ölü Papa’nın yüzünü yakından görmek ister. Papa’nın naaşı kilisede yüzü açık yatıyor ve girenler görüyor. Bild okuyucularının da o kiliseye girmiş gibi papanın açık yüzünü görmelerini istedim.”
Hristiyan ve Müslüman ülke gazetecisinin farkı
Hristiyan bir ülkenin popüler gazetesinin yönetmeni ile, Hristiyan bir gazetenin popüler gazetesinin yönetmeninin farkıydı bu.
Sonra düşündüm.
Ben rahmetli anne ve babam öldükten sonra da yüzlerini görmedim.
Onları hep bana karşı şefkat ve sevgi dolu bakışları ile hatırlamayı istedim.
Papaların gömüldüğü Grotto’da neler görmüştüm?
2010 yılında, genel yayın yönetmenliğinden ayrıldıktan sonra Tempo dergisi benden papaların gömülü bulunduğu Vatikan’ın altındaki Grotto denilen yerle ilgili bir röportaj istedi.
Dönemin Vatikan Büyükelçimiz buraya girmek için özel izin aldı ve gazetecilik hayatımın en ilginç yazılarından birini yazdım.
Orada Sen Peter’in kemiklerinin bulunduğu yere girmeme de izin verdiler.
Grotto’daki en mütevazı lahit hangi papanındı?
Grotto’da çok dikkatimi çeken bir şey vardı.
Bütün papaların lahitleri çok görkemli ve süslüydü.
Buna karşılık Papa İkinci Jean Paul’un lahiti çok mütevazı ve dümdüzdü.
O günden sonra Vatikan’ın iç dünyası çok ilgimi çekti ve epey şey öğrendim, yazılar yazdım.
Dün ölen Papa, Fransuva Grotto’ya değil, 100 kere gittiği kiliseye gömülecek
Tarihin belki en mütevazı papası dün ölen Papa Francis’ti.
Ölümünden önce Vatikan’a gömülmek istemediğini açıklamıştı.
Gömülmek istediği yer Roma civarındaki Santa Maria Maggiore kilisesiydi.
Papalık görevi sırasında bu kiliseye 100 kere gitmiş ve kucağında İsa ile Meryem Ana’yı tasvir eden heykelin önünde dua etmiş.
Beşinci Yüzyıldan kalma bir kilise burası ve Roma’nın en çok ziyaret edilen kilisesi özelliğine sahip.
Papa Fransuva üç tabut geleneğini de değiştirdi
Papa ölümünden önce sadece gömüleceği yer konusundaki geleneği değiştirmedi.
Daha mütevazı bir tören istiyor.
Onun için papaların cenaze geleneğindeki “üç tabut uygulamasını” da istememiş.
Geleneksel olarak bir papanın naaşı birbirini içine geçen üç ayrı tabutun içine konuyor.
En altta meşe ağacından bir tabut var.
İlk tabut, Memento Mori: Her fani ölümü tadacak
Bu, herkese “Memento mori” deyişini, yani bizim Zincirlikuyu Mezarlığı’nın girişinde de yazan, “Bir gün her fani ölümü tadacak” gerçeğini hatırlatıyor.
İkincisi kurşun tabut.
Bu da koruyucu olan. Bir papanın kalıcılığını temsil ediyor.
En üstteki üçüncü ise karaağaçtan yapılan tabut.
Bu da evrenselliğini.
Papa Fransuva bu geleneği değiştirdi.
Bundan böyle papalar tek bir meşe tabut içinde gömülecek.
Papaların cenaze ve gömme törenine hazırlanışı çok sembollerle yüklü aşamalardan oluşuyor.
İlk aşamada, Camerlengo nezaretinde (Papanın mali ve tören işlerinden sorumlu yüksek rütbeli yetkili) tıp görevlileri standart ölüm kontrollerini yapar.
Sonunda Camerlengo bu kararı onaylar.
Cenaze çıktıktan sonra bu oda mühürlenirdi.
Bunun nedeni papanın eşyalarının kutsal emanet olarak yağmalanmasını önlemek.
Papanın ölümü resmen nerede açıklanacak: Odada mı kilisede mi?
Ölüm kararı doktorlar tarafından belirlenip, Camerlengo tarafından onaylandıktan sonra ikinci adım “Ölümün kamuoyuna açıklanması” oluyor.
Şimdiye kadar resmi açıklama Papanın öldüğü odadan yapılıyordu.
Papa Francis bunu da değiştirmiş ve ölüm ilanının Sen Peter Bazilikası’nda yapılmasını istemişti.
Dün araştırdım ama açıklamanın nerede yapıldığını belirten bir haber bulamadım.
Mumyacı Signoracci ailesinin görevi de sona mı eriyor?
Geliyorum en ilgimi çeken bölüme.
Papaların naaşının mumyalanması.
İşte bu gerçek bir gelenek.
Son dört nesildir papaları embalsame eden Signoracci ailesi Roma’nın saygın bir cenaze evi hanedanıdır.
Geleneksel olarak, Papa John XXIII, VI. Paul ve I. Jean Paul’u bu aile hazırlamıştı.
Bazen Signoracci ailesinden önce adli tıp uzmanları çağrılıyor
Ancak bazı durumlarda, Signoracci ailesinden önce adli tıp uzmanları çağrılabiliyor. Mesela 2005’te John Paul II öldüğünde Dr. Giovanni Arcudi adlı bir uzman davet edilmişti.
Bunun nedeni 1978 yılında yaşanan ve hâlâ konuşulan bir olaydı.
28 Eylül 1978 sabahı Vatikan şok bir haberle uyanmıştı.
Birinci Jean Paul papalığa seçildikten sadece 33 gün sonra yatağında ölü bulunmuştu.
Vatikan bürokrasisi bu ölümden sonra herkesin dikkatini çeken şeyler yapmıştı. Dönemin Camerlengo’su, anında Signoracci ailesini çağırarak mumyalama işini yaptırmıştı. Yani otopsiye izin verilmemişti.
Londra’da bir köprüde asılı bulunan bankacı
Yıllar sonra Vatikan’ın bankacısı Roberto Calvi Londra’da Blackfriars köprüsünde asılı bulununca 1978’deki olay yine gündeme gelmişti.
Çünkü Calvi’nin cesedi Vatikan’ın tarihindeki en büyük finansal skandalın patlamasına ve propaganda 2 Mason locasının çökertilmesine giden gelişmeleri tetiklemişti.
33 günlük Papa’yı bu Vatikan mafyasının öldürttüğü hâlâ konuşuluyor.
O günden sonra en küçük şüphede mumyacılardan önce adli tabip çağrıldı.
Ölmüş bir papa nasıl mumyalanır?Buna “Embalmasyon (vücut koruma) prosedürü” deniyor. Şöyle yapılıyor: (*) Önce damarın içine kan ve diğer sıvıların yerine bazı sıvılar enjekte ediliyor. Bunlar “formaldehit” ağırlıklı koruyucu solüsyonlar oluyor. (*) İkince aşama, vücut boşluklarının temizlenmesi ve dolgu oluyor. Organlar alınıyor, boş kalan göğüs ve karın boşlukları koruyucu maddeyle dolduruluyor. (Bazı papaların organlarının daha sonra kutsal emanet olarak ayrıldığı yolunda bilgiler de var.) (*) Üçüncü aşama; Dış bakım ve kozmetik: Cilt antiseptiklerle siliniyor. Güzel görünmesi için hafif makyaj ve balmumu uygulamaları yapılıyor. (*) Dördüncü aşama ise kıyafet ve sunum oluyor: Papa’nın geleneksel beyaz papalık cübbesi giydiriliyor, başına tiara ya da şapka yerleştiriliyor ve naaşı St. Peter Bazilikası’nda katafalka (cenaze sunum kürsüsü) üzerine konuyor. |
Papa XII Pıus’un naaşı kokunca mumyacı doktor işten atıldı
Bununla birlikte bazı farklı uygulamalar da var.
(*) Mesela John Paul II’nin (2005), ölümü sonrası tam embalsamasyon yerine sadece “görüntüye hazırlık” tedbirleri uygulandı.
Tam damar içi işlem yapılmadı.
(*) Pius XII’nin (1958) embalsamasyonunu üstlenen Dr. Riccardo Galeazzi Lisi, yağ, reçine ve bitkisel karışımlarla farklı bir yöntem denedi; sonuçta koku ve görünüm sorunları yaşanınca eleştirildi ve görevden alındı.
LGBT mensupları için söylediği söz Trump ve evangelistleri delirtti
Papa Fransuva çok değişik bir Vatikan mensubuydu. Bugüne kadar gelmiş geçmiş en demokrat ve halka yakın papa olarak biliniyordu.
Onun LGBT mensupları hakkında ne düşündüğü sorulduğunda söylediği şu söz şimdiden tarihe kaldı:
“Ben kimim ki tanrının yarattığı bir canlıyı yargılayacağım…”
Bu sözü başta Trump olmak üzere Evanelist Amerikalıları çileden çıkarmıştı.
Yaşadığı Casa Santa Maria’da dün sabah neler oldu henüz bilmiyoruz
Fransuva Vatikan’da Papalara ayrılan özel dairede değil, Casa Santa Maria denen daha mütevazı bir misafirhane odasında yaşıyordu.
Vatikan Papa’nın dün sabah o misafirhanenin ikinci katındaki odasında öldüğünü açıkladı.
Cenazesinin de basit olmasını vasiyet etmişti.
Bazı kaynaklar naaşının mumyalanmasını istemediğini, basit bir katafalk hazırlığının yapılmasını arzu ettiğini belirtiyor.
Dün gece ölüm odasında neler oldu henüz tam bilmiyoruz.
Ama bu dünyadan giderken, Vatikan’ın tarihi duvarlarının küçümsenmeyecek bir bölümünde derin çatlaklar bıraktığı kesin.