Brüksel'de düzenlenen Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler Konseyi toplantısında Ukrayna'ya 5 milyar euroluk askeri yardımın yanı sıra Rusya'ya ve Batı Şeria'daki Yahudi yerleşimcilere yönelik yaptırım kararı alındı.
AB Resmi Gazetesinde yayımlandıktan sonra yürürlüğe girecek olan yaptırımlar, söz konusu kişilere AB ülkelerine seyahat yasağının yanı sıra AB ülkelerindeki mal varlıklarının dondurulmasını öngörüyor ve AB vatandaşlarının söz konusu kişi ve kuruluşlarla iş yapmasını yasaklıyor.
AB'nin Yahudi yerleşimcilere yaptırım için bir önceki girişimi Macaristan'ın vetosuna takılmış, Macaristan daha sonra fikrini değiştirerek cezai yaptırımlara çekimser kalacağını bildirmişti. AB'de yaptırım kararları sadece oy birliğiyle çıkarılabiliyor. İsrail işgali altındaki Batı Şeria'da Filistinlilere yönelik şiddet eylemleri nedeniyle daha önce ABD ve İngiltere de yaptırım kararlarıalmıştı.
İsrail'in 1967'deki Altı Gün Savaşı'nda işgal ettiği Batı Şeria'da günümüzde 200 yerleşimde yaklaşık 600 bin İsrailli yaşıyor. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, 2016'da aldığı kararla Batı Şeria'daki yerleşimleri uluslararası hukuka aykırı ilan etmiş, ancak İsrail hükümetleri yeni yerleşim inşaatını sürdürmüştü.
Borrell: Gazze mezarlığa dönüştü
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Brüksel'deki toplantı öncesinde yaptığı açıklamada, Gazze'deki savaşın "uluslararası insanî hukukun en önemli pek çok ilkesi açısından bir mezar haline geldiğini" kaydetmiş, sivil kayıplar açısından da "en büyük açık hava mezarlığı" ifadesini kullanmıştı.
Toplantı sonrasında düzenlenen basın toplantısında konuşan Borrell, "çalışma düzleminde sağlam bir uzlaşıya ve siyasi anlaşmaya varıldığını ve bu uzlaşının kararın yakında resmileşmesine kadar süreceğini umut ettiğini" belirtti.
Rusya'ya "Navalni" yaptırımları
AB dışişleri bakanları, Rus muhalif Aleksey Navalni'nin Rusya'da tuutklu bulunduğu hapishanede ölmesiyle ilgili olarak da 30 Rus yetkili hakkında yaptırım kararı aldı. Borrell, "Navalni'nin öldürülmesinde sorumluluk taşıyanlar hakkında yaptırımlarda mutabık kaldık" ifadesini kullandı. Rusya, Navalni'nin "doğal yollardan" hayatını kaybettiğini açıklamıştı. Hangi isimlerin yaptırım listesine alındığı, kararın önümüzdeki günlerde resmi olarak yayımlanmasıyla ortaya çıkacak.
Rusya'da 15-17 Mart tarihlerinde düzenlenen devlet başkanlığı seçimlerine de değinen Borrell, "Bunun sahte bir seçim olduğunu, ifade özgürlüğünün bulunmadığını görebiliyoruz" dedi. Ancak AB dışişleri bakanları toplantısından, Navalni'nin eşinin talep ettiği, "Putin'in Rusya'nın meşru lideri olarak tanınmaması"na yönelik bir işaret çıkmadı.
Ukrayna topraklarındaki seçimlere kınama
Ancak Rusya'nın Ukrayna'da ilhak ettiği ve kendi toprağı saydığı Kırım, Donetsk, Luhansk, Zaporijya ve Herson'da düzenlenen seçimlerle ilgili kınama çıktı. AB'nin yazılı açıklamasında, Ukrayna'da "Rusya'nın geçici olarak işgal ettiği topraklarda sözde seçimlerin hukuk dışı bir şekilde düzenlenmesi" şiddetle kınandı.
Açıklamada, "AB, Ukrayna topraklarında düzenlenen sözde seçimleri de sonuçlarını da tanımadığını ve asla tanımayacağını yinelemektedir" denilerek seçimlerin yok hükmünde olduğu ve hiçbir hukuki etkide bulunamayacağı vurgulandı.
Ukrayna'ya 5 milyar euroluk askeri yardım
AB dışişleri bakanları, Ukrayna'ya askeri yardımlar için yeni bir finansman mekanizması konusunda da uzlaştı. Ukrayna'ya Destek Fonu kapsamında AB ve 27 üye ülkenin Ukrayna ordusuna 5 milyar euroluk ortak destek sağlaması kararlaştırıldı.
Borrell, konuyla ilgili açıklamasında "Ukrayna'nın Rusya'nın saldırganlığına karşı kendini savunabilmesi için gerekli her tür desteği vermeyi sürdüreceklerini" kaydetti.
Ek kaynağın, Ukrayna ordusunun muharip ve muharip olmayan teçhizat gereksinimi ve eğitimi için harcanması planlanıyor. Kaynak, ayrıca Ukrayna'ya askerî teçhizat gönderen üye ülkelere destek için de kullanılacak.
Böylece AB'nin 2021-2027 dönemini kapsayan uzun vadeli bütçesinden Ukrayna'ya ayırılan pay 17 milyar euroya yükselmiş oldu.