Üç yılda bir yapılan ve 15 yaşındaki öğrencilerin okuma, matematik ve fen alanlarındaki becerilerini ölçmeyi amaçlayan PISA kapsamında uygulanan ankette “Geçen 30 günde yiyecek alacak paranız olmadığı için kaç kere yemek yiyemediniz?” sorusu soruldu.
Amerika’nın Sesi (VOA) Türkçe’nin haberine göre Türkiye’den katılan 15 yaşındaki öğrencilerin yüzde 10,8’i haftada bir, yüzde 4,8’i hafta iki veya üç kere, yüzde 1,8’i haftada dört veya beş kere, yüzde 1,9’uysa her gün paraları olmadığı için yemek yiyemediklerini belirtti.
Böylece Türkiye, 38 üyesi bulunan Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ülkeleriyle karşılaştırıldığında yüzde 19,2’yle, yiyecek parası olmadığı için son 30 günde haftada en az bir kez yemek yiyemeyen öğrenci oranının en yüksek olduğu ülke.
'Bir beslenme çantasına sahip değiller'
Soruları yanıtlayan Eğitim ve Bilim İşgörenleri Sendikası (Eğitim-İş) İzmir Şube Başkanı Adem Yıldırım, “Sahadan aldığımız bilgiler, çocuklarımızın cebinde parası olmadığı için bir öğün sıcak yemek ya da kantinden dengeli ve sağlıklı beslenebileceği bir ürün alamadığı gibi aynı zamanda evinden de sağlıklı, dengeli beslenebileceği bir beslenme çantasına sahip olmadan okula geldiğini gösteriyor” dedi.
'Beslenme koyamadığı için okula göndermeyen aileler var'
Uzun yıllar yoksulluk alanında çalışan insan hakları savunucusu ve Derin Yoksulluk Ağı’nın kurucusu Hacer Foggo çocuk yoksulluğunun ulaştığı boyutları kendi gözlemleriyle şöyle anlattı:
“Yoksulluğun açlığa evrildiği bir dönemdeyiz. Annelerle ben görüştüğüm zaman ‘Çocuğa beslenme koyamadığım zaman bana küsüyor, küserek okula gidiyor’ diyorlar. Bu nedenle çocuğunu okula göndermeyen, beslenme koyabildiği zaman gönderen aileler olduğunu biliyorum. En dramatik olan şeyse okula beslenmesiz giden çocukların kendi aralarında strateji geliştirmesi. Kendisine ait en sevdiği kalemi ya da tokayı arkadaşının yemeğiyle, sandviçiyle değiştirme çabasını gözlemliyoruz.”
Gıda enflasyonu yüzde 72 arttı
OECD tarafından kaydedilen gıda enflasyonu, OECD ortalamasında 2023’te yıllık yüzde 7 artarken, aynı oran Türkiye’de yüzde 72. Bu durum, çocukların yeterli, sağlıklı, güvenilir ve besleyici gıdaya erişimin ekonomik açıdan zorlaştığının göstergesi niteliğinde.
PISA 2022 ortalama puanları da parasızlık nedeniyle okulda yemek yiyemeyen öğrencilerin diğer öğrencilerden geri kaldığını gösteriyor.
‘Son 30 günde hiç ya da neredeyse hiç yemek yiyememe sorunu yaşamayan’ öğrencilerin ortalama matematik puanı 461 puanken, bu sorunu hafta bir kere yaşamış olanların ortalama puanı 42.
PISA’da 20 puanlık fark bir okul yılına karşılık geliyor. Buna göre okulda beslenme sıkıntısı çeken öğrenciler iki okul yılı geride.
Bu arada devlet okullarında okuyan çocukların sabah kahvaltısı ve öğle yemeğinin karşılanması amacıyla Meclis’te verilen öneri, AKP ve MHP’nin oylarıyla reddedilmişti.