Merkez Bankası (TCMB) uzmanları Oğuzhan Evli, Didem Güneş ve Ayşe Karasoy imzasıyla kaleme alınan “Yabancı Para Mevduatta Son Dönem Gelişmeler” başlıklı analiz, bugün Merkez Bankası’nın blog sitesi Merkezin Güncesi’nde yayımlandı.
Analizde 2024 yıl sonunda 188 milyar dolar olan yabancı para (YP) mevduatın son dönemde 238 milyar dolara yükselerek 50 milyar dolar arttığı hatırlatıldı. Bu artışın 31 milyar dolarının altın mevduatından, 15 milyar dolarının ise euro cinsi mevduattan, kalan kısım ise dolar ve diğer döviz mevduatından kaynaklandığı belirtildi.
Ancak uzmanlara göre bu artışın büyük kısmı parite ve altın fiyatlarındaki yükselişten kaynaklandı. Parite ve fiyat etkilerinden arındırıldığında ise gerçek kişilerin katkısıyla YP mevduattaki net artış 19 milyar dolarla sınırlı kaldı.
Analizde, altın mevduatının hem fiyat hem de ton bazında yükseldiği, 2024 sonundan bu yana yaklaşık 76 tonluk artış yaşandığı ifade edildi.
Ayrıca analize göre, altın fiyatının doğrudan etkisinin dışında YP mevduatlarını artıran bir diğer unsur da küresel altın fiyatındaki yükselişin yatırım tercihlerinde etkili olması. Uzmanlar eylül ve ekim aylarında altın getirilerinin diğer finansal ürünlerin getirisinin belirgin şekilde üzerinde olmasıyla altın talebinin arttığını belirtti.
KKM'DEN DÖVİZE DÖNÜŞ HIZLANDI
Yazıya göre YP mevduat artışını etkileyen unsurlar arasında Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarından dövize dönüş de yer aldı. Bu hesaplardan dövize dönüş oranı mart ayından ağustos ayına kadar yüzde 25 civarındaydı. Ağustos ayında gerçek kişiler için yeni hesap açma ve yenileme işlemlerinin durdurulmasıyla birlikte, eylül ve ekim aylarında dövize dönüş oranı yüzde 80’in üzerine çıktı. Bu dönemde KKM’den dövize geçiş 7,9 milyar dolar oldu.
Merkez Bankası uzmanları son olarak TL mevduat payının tarihsel ortalamalarda kalmaya devam ettiğini ve TL varlık tercihinin korunduğunu vurguladı.