Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, yılın son enflasyon raporunu açıkladı.
Merkez Bankası, 2024 ve 2025 enflasyon tahminlerini yüzde 44 ve yüzde 21 olarak yukarı yönlü güncelledi. Karahan, "2026 sonunda yüzde 12'ye gerileyeceğini öngörüyoruz" dedi.
TCMB Başkanı Karahan, "Para politikasındaki temkinli duruşun sürdürülmesiyle yıllık enflasyonun önümüzdeki dönemde istikrarlı olarak gerileyeceğini öngörüyoruz" mesajı verdi.
Fatih Karahan ve Yardımcısı Cevdet Akçay’ın sunumu ekonominin geleceğine dair fikir vermesi açısında önemli.
Kısa Dalga yazarı İbrahim Ekinci, açıklanan enflasyon raporunu 6 maddede değerlendirdi:
Enflasyonda tek hane hedefi 2026’dan 2027’ye kaydı
“Merkez Bankası’nın son enflasyon raporundaki en önemli başlıklar şöyle görünüyor:
1- Enflasyon raporundaki en önemli değişiklik hedeflerin revizyonu. 2024 için hedef (%38’den) %44’e, 2025 için hedef (%14’tü) % 21’e; 2026 için hedef (%9) %12’ye çekilmiş oldu. Böylece tek hane hedefi 2026’dan 2027’ye kaymış oldu. Tahmin aralıklarının alt ve üst noktaları da 2024 yılı için yüzde 42 ve 46, 2025 yılı için yüzde 16 ve 26, 2026 yılı için ise yüzde 6 ve 18’e tekabül ediyor.
Prof. Dr. Hakan Kara, “Merkez Bankası 2025 tahmin üst bandını %26’ya çekerek daha gerçekçi fakat hala iddialı bir hedef koydu. Enflasyon beklentilerini yönetmek açısından doğru bir adım. Artık top hükümet ve maliye politikasında. Sonraki hamle yeniden değerleme oranını bu seviyede açıklamak olmalı” dedi.
Revizyonun nedenleri
2- Revizyonun nedeni, enflasyon raporuna göre “son dönemde yüksek seyreden gıda fiyatları” ve başta kiralar olmak üzere “hizmet enflasyonundaki iyileşmenin öngörülerden daha yavaş gerçekleşmesi” olarak görülüyor.
Hedefin tutmayacağını yıl sonuna iki ay kala anlaması garip
3- Revizyon zorunluydu. Buraya kadar esasta baz etkisiyle gelindi. Son aylarda aylık enflasyon %3 civarında yapışkanlık gösteriyordu. Dolayısıyla 38 hedefi ve üst bant (%42) dahi imkansıza yakın düşmüştü. Merkez Bankası’nın, 2024 enflasyon hedefinin tutmayacağını, yıl sonuna iki ay kala ancak anlamış olması garip. Geç kalmış bir revizyon. Önce 36’dan 38’e yükseltilmişti. Şimdi 44 deniliyor.
“Cevdet Akçay ‘Modelleme bilen arkadaşlar beni anlayacaktır. Enflasyon hedefini revize etmek çok zor ve hatta imkansıza yakın’ dedikten 3 ay sonra 2024 enflasyon tahmini %36'dan %38'e, 9 ay sonra da %38'den %44'e revize edildi.” (Dr. Cem Başlevent)
Bu tablo itibar açısından da sorunlu. Merkez Bankası’nın eskisi kadar karavanacı olduğunu söylemiyorum ama revizyona ihtiyaç olmadan hedefin tutması önemli olurdu.
Asgari ücret açıklamaları: Emekçilere ne diyecekler?
4- Başkan Fatih Karahan, ABD’de iken söylediği, “asgari ücrette %25 artış bekliyoruz” sözleri düzeltme gayretinde göründü. Ne var ki Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay, dahasını söyledi ve “Asgari ücrette karar alıcıların beklenti enflasyonu doğrultusunda karar almaları için bu dönem uygun bir dönem” dedi.
Dolayısıyla Merkez Bankası’nın asgari ücret ve diğer maaşlara “hedef enflasyona göre zam” yapılmasını talep eden pozisyonunu pekiştirdi. Hedef enflasyon %21. Yüzde 25 zamla, emekçilere “Hedefin 4 puan üzerinde zam yaptık, sizi sevdiğimiz buradan da belli” diyecekler.
Faiz indirimi gelecek mi?
5- Bu hedef, öngörü değişikliği ve Karahan’ın açıklamaları Aralıkta düşük oranlı bir faiz indirimi beklentisini doğurmuş görünüyor.
Bunun üzerine Erdoğan’ın yurtdışı dönüşü uçakta söylediği sözler geldi ve erken bir faiz indirimi ihtimalini de gündeme getirdi. Erdoğan, şöyle dedi:
“İnşallah faizle birlikte enflasyon da düşecek. Bundan hiç endişeniz olmasın. Benim ekonomideki mantığım bu. Bir ekonomist olarak aldığım, öğrendiğim bilgi bu.”
Karahan, faiz indirim döngüsü başladığında da faiz dışındaki diğer araçlar sıkı duruşun devam edeceğini söyledi.
Enflasyonla mücadelede gelişme
6- Enflasyonla mücadeleyi esasta talebi baskılayarak yapan Merkez Bankası’nın son raporunda bu konudaki gelişme şöyle ifade ediliyor:
“İçinde bulunduğumuz dönemde de talep koşullarındaki normalleşme ile birlikte yayılım endeksinde gerileme söz konusu.”