Kadıköy Belediyesi, Cumhuriyet’in 101.yılını bir dizi etkinlikle kutladı. Caddebostan Kültür Merkezi’nde gerçekleşen Kadıköy Belediyesi Genel Sanat Yönetmeni Ömür Kurt’un moderatörlüğünü yaptığı “En büyük devrim Cumhuriyet” başlıklı söyleşide gazeteci-yazar Banu Avar, Prof.Dr. Barış Doster ve Dr. Selim Erdoğan, Cumhuriyet’in anlamı ve önemi üzerine konuştu.
“TÜRK’ÜN KADERİNİ KİMSEYE TESLİM ETMEDİ”
Milli Mücadele ve Cumhuriyet’i birbirinden ayırmanın mümkün olmadığı dile getiren Dr. Selim Erdoğan, “Mustafa Kemal Atatürk istese diktatör olabilirdi ve hatta bundan da endişe edildi. İsteseydi her şey olabilirdi. Ama o bir tek şey olmak istedi: milletin önünü açan kişi. Bizim milli mücadelemizi, diğer milli mücadelelerden ayıran önemli bir özellik var. Mustafa Kemal Atatürk doğrudan silaha sarılıp Simon Bolivar’ın yaptığı gibi bir şey de yapabilirdi. Ama Napolyon İspanya üzerine o saldırıyı gerçekleştirmese ve İspanyollar Latin Amerika’daki güçlerini kendi vatanlarına çekmeselerdi Simon Bolivar’ın mücadelesinin de nereye gideceği tartışılırdı. Ama Mustafa Kemal Atatürk, Türk’ün kaderini ne düşmanın lütfuna ne de şansa ve kadere teslim etmeyecek kadar bilinçli adımlar attı. Önce Milli Mücadele’yi milletin nezdinde meşru bir hareket haline getirdi, siyasal altyapısını oluşturdu ve topyekün harp başladı. Meşru hareketin etrafında Tekalif-i Milliye’yi yayınladı ve halk onun etrafında toplandı” dedi.
“CUMHURİYET 101 YIL SONRA BİLE EMPERYALİZMİN HEDEFİNDE”
Cumhuriyet öncesinde nasıl bir toplumsal, siyasal, kültürel ve askeri yapı olduğunu İlhan Selçuk ve Falif Rıfkı Atay’ın romanlarından alıntılar yaparak açıklayan Prof.Dr. Barış Doster şöyle konuştu: “Kimilerinin dudak büzdüğü, burun kıvırdığı Cumhuriyet; 13 milyon nüfusla, yüzde doksan kadarı okuryazar bile olmayan bir ulusla, en az bir o kadarı kırsalda ve köyde yaşayan bir nüfusla, en seçkin, en okumuş yazmışlarını Çanakkale Savaşı’nda, Balkan Savaşı’nda, Trablusgarp Savaşı’nda ve son olarak Kurtuluş Savaşı’nda kaybeden Cumhuriyet, Türkiye’yi o günün dünyasının en hızla kalkınan, sanayileşen ülkelerden bir ülke haline getirdi. Millet mektepleri, köy enstitüleri, halkevleri ile savaşın ardından bir topyekün kalkınma anlayışı benimsendi. Bu Cumhuriyetin mayasında ve harcında millet vardır, tam bağımsızlık vardır, ulusal egemenlik vardır. O yüzden bu Cumhuriyet kurulduktan 101 yıl sonra bile hala emperyalizmin hedefindedir.”
“BU RUHU YOK EDEMEZLER”
Mustafa Kemal Atatürk’ün ve Cumhuriyet’in üç tane Misak-ı Milli’si yani yemini olduğunu kaydeden Banu Avar, “Birinci Misak-ı Milli’miz toprak bütünlüğü. Şu anda bizim toprak bütünlüğümüz tehdit altında. Diğer bir Misak-ı Milli’miz ise emektir. 11 Mart 1947’de IMF’ye girişimizle ve Amerika’dan Marshall yardımlarını alışımızla emek yeminimizi de bozmuş olduk. Bu anlaşmayı Mustafa Kemal Atatürk’ün ölümünden sadece 9 yıl sonra imzaladık, 9 yılda Türkiye bu noktaya geldi. Diğer Misak-ı Milli de eğitimdir. 1949 yılında kurulan Fulbright Eğitim Komisyonu ile Türk okullarında okutulan derslerin müfredatı Amerika’da belirlenmeye başladı. NATO’ya girme şartlarından biri olan “dini okullar açılması” maddesi ile Türkiye’de İmam Hatip Okulları açılamaya başladı” ifadelerini kullandı. Doster şöyle devam etti: “Benim için Cumhuriyet bağımsız bir ülkede yaşamak demek, Cumhuriyet başka ülkelere boyun eğmemek demek. Şimdi bir yeni Anayasa’dan bahsediliyor. Bir yandan 15-20 milyon sığınmacının ülkemize girişi, bir yandan Anayasa’nın değişmesi Türkiye’nin bitişi demektir. Bizler her şeye rağmen umutsuz değiliz. Burada öyle bir insan grubu ve ruh var ki, istediklerini şeyleri yapamayacaklar. Atatürk’ün de dediği gibi, bu ruh ayaktadır ve zor zamanda yine ayağa kalkacaktır. Bu ruhu yok edemezler.”