Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi ve Türkiye’nin en büyük pandemi merkezlerinden Feriha Öz Acil Durum Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Nurettin Yiyit, Türkiye’nin yeni bir tehlike ile karşı karşıya olduğunu belirtti.

“ÜLKEMİZDE DE HAKİM VİRÜS OLACAK GİBİ”

Prof. Dr. Yiyit, şöyle konuştu:

Ülkemizde biliyorsunuz hakim virüs alfa (İngiltere) varyantıydı. BioNTech tek dozunun buna karşı yeterli bir koruma sağladığını söylüyorduk o dönem.

Sinovac için yine iki doz diyorduk. Ama şimdi delta varyantında iş değişti. İki doz BioNTech olunması ve Sinovac için de 3’üncü doz aşı olunması noktasına geldik. Sonbaharda ülkemizde de hakim virüs olacak gibi görünüyor Delta varyantı.

Çünkü etrafımızdaki ülkelerde hızlı bir tırmanış başladı. Özellikle Rusya, İran gibi ülkelerde şu anda delta varyantı baskın durumda. Belli ki bu bizim ülkemiz için de geçerli bir tehlike.

“YATAN HASTALARDA DELTA ORANLARI ARTIYOR, ÇOĞU AŞISIZ”

Türkiye’de de delta varyantı sayısında artış yaşandığını belirten Prof. Dr. Yiyit, sözlerini şöyle sürdürdü:

Bizim kendi hastanemizde yatan hastaların yüzde 10’u delta varyantı ile enfekte olan hastalar. Bunların çoğunluğunun genelde aşısız grup olduğunu görüyoruz. İkinci grup ise aşısını olmuş ama henüz aşı takvimini tamamlamamış kişiler. Yani bir dozu olduktan sonra hastalığa yakalanmışlar ya da ikinci dozu olup henüz üzerinden yeterli vakit geçmemiş olan grup.

İki doz aşı olup da hastalığı kapan çok az bir grup var. Bunlar da genelde inaktif virüs aşısı olup henüz 3üncü dozunu yaptırmamış olanlar. Bu rakamlar aslında şunu gösteriyor; eğer biz bunu tehlike olarak görmek istemiyorsak, tekrar o film başa sarsın istemiyorsak, bir an önce Bilim Kurulu’nun da önerileriyle şekillenmiş olan aşı takvimimizi tamamlamamız gerekiyor.

Şu an aşılarımızı olup yeterli bağışıklığı sağlayıp sonbahara o şekilde girmek zorundayız. Yoksa tekrar en başa dönüp o yasaklı, kısıtlı, işimizden, okulumuzdan ayrı günlere geri döneriz.

“EKSİK BIRAKILMIŞ AŞI TAKVİMİ, YENİ MUTASYONLARA DAVETİYE ÇIKARIR”

Türkiye’de delta varyantının hakim olma ihtimaline karşın aşı takvimini güncellediklerini belirten Prof. Dr. Yiyit, şu ifadeleri kullandı:

Eskiden aşıların arasını açmıştık. Hedefimiz, bir an evvel insanları tek doz aşı ile karşılaştırmaktı çünkü alfa varyantının hızını kesmek için yeterli gibi görünüyordu. Ama delta varyantı hayatımıza girince, hızlıca en az iki doz aşı olmamız gerektiği ortaya çıktı.

Bu haftaki Bilim Kurulu toplantısından sonra iki doz arası süre kısaltıldı ve (BioNTech için) 3 haftaya indirildi. BioNTech faz çalışmaları da 3 hafta arayla olunabileceğini söylüyordu. Bir an önce insanların iki doz aşısını yapıp korunabilir hale gelmesini istiyoruz.

Yine aynı şekilde inaktif aşı için de 3’üncü dozlar açıldı. Ama onda ilk iki doz arası yine 4 haftalık süre geçerli. Üçüncü doz için de ikinci dozdan sonra 3 aylık bir süre geçmesi gerekiyor.

“YENİ DALGAYA SEBEBİYET VEREBİLİR”

Ankara Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İsmail Balık da delta varyantının yeni dalgalara sebebiyet verme ihtimali olduğunu belirtti.

1 Temmuz’da kısıtlamaların kaldırıldığını belirten Prof. Dr. Balık, şunları belirtti:

Toplumun bir kısmı da tedbirleri bir kenara bıraktı. Bu da vakaların istenildiği kadar azalmasına engel oldu. Ayrıca hep söylediğimiz gibi vaka sayısının durağanlaşması da vaka sayısının artacağını önceden bildirmesi bakımından önemlidir. Şu an hem bu oldu.

Hem de buna ilaveten delta varyantı da ülkemize girdi. Delta varyantının girmesiyle beraber bizi önemli bir riskin beklediğini hep söyleyegelmiştik. Çünkü delta varyantı aşılama oranları oldukça yüksek olan ülkelerde bile aşısızlar arasında önemli bir dalga yaptı.

Örneğin İngiltere’de en son günlük vaka sayıları 50 bine kadar çıktı ki aşılama oranları İngiltere’de bizden çok daha yüksek. Delta varyantı özellikle aşısız olan ve ikinci doz aşısını olmayan kişiler arasında bir dalgaya sebebiyet verdi. Bu da birçok ülkenin tedbir almasına sebep oldu.

Fransa, İspanya, Hollanda, Yunanistan gibi ülkelerde tekrar kapanmaya gidilmeye başlandı. Ve 2 doz aşı olma zorunluluğu getirildi birçok ortama girişlerde. Dolayısıyla ciddi bir tablo ile karşı karşıyayız.

“OKULLARI AÇMA KONUSUNDA ZORLANABİLİRİZ”

Prof. Dr. Balık, delta varyantının Türkiye’de de görüldüğüne vurgu yaparak, “Özellikle bayram hareketliliği ile birlikte tedbirlere eğer uymazsak yine turizm mevsimi rehaveti nedeniyle de deltaya bağlı olarak bizi önümüzdeki günlerde yeni bir dalga bekliyor olabilir. Eğer biz tedbirlere uymazsak sonbaharda okullarımızı gönül rahatlığı ile yüz yüze eğitime açma konusunda zorlanmak durumunda kalacağız” dedi.

“DELTAYA KARŞI TEDBİR VE AŞI”

Deltanın neden olabileceği dalgayı engellemek için iki şey yapılması gerektiğini kaydeden Balık, şu açıklamalarda bulundu:

Birincisi tedbirlere uymaya muhakkak devam etmemiz gerekiyor. Delta varyantı çok kolay bulaştığı için sosyal mesafeyi 2 metreye çıkarmamız gerekiyor.

Kalabalıklara girmememiz gerekiyor. Maske, mesafe ve hijyene delta varyantından dolayı devam etmemiz şart. İkincisi aşılama elimizde önemli bir silah. Ama aşıda deltaya karşı başarılı olabilmek için mutlaka çift doz aşı yapmak zorundayız.

Çift doz aşılı iseniz deltaya karşı ağır enfeksiyon ve ölüm görülme ihtimali tüm Covid ölümleri içinde yüzde 1’in altında. Bu, aşının ne kadar yüksek oranda etkili olmaya devam ettiğini gösteriyor. Nitekim dünyadan rakamlar da bunu gösteriyor.

Şu ana kadar delta yayılmaya başladıktan sonra ve aşılama başladıktan sonra ağır enfeksiyonların ve ölümlerin yüzde 99’dan fazlasının aşısız olanlar arasında olduğu görülüyor. Demek ki aşı delta varyantına karşı da elimizde önemli bir silah; ama çift doz olmak kaydıyla.

“2’NCİ DOZ OLMAZSANIZ GÜVENDE DEĞİLSİNİZ”

Prof. Dr. Balık, son zamanlarda 2’nci doz aşısını yaptırmaktan imtina eden, korkan kişilerin oranında bir artış gözlemlediklerine dikkat çekerek, şunları söyledi:

Bunun nedeni de özellikle Biontech aşısının 2’nci dozunun ağır geçirildiği, daha fazla yan etki yaptığı ile ilgili birtakım söylentiler. Bu 2’nci doz yan etkileri kesinlikle tolere edilebilir. Bu nedenle kişilerin ‘aşı beni çarptı, yatağa düşürdü’ gibi söylentilerden etkilenmeden mutlaka 2’nci doz aşısını yaptırması gerekir.

2’nci doz aşınızı yaptırmazsanız delta varyantına karşı kendinizi de güvende hissedemezsiniz. Ayrıca 2 doz aşınızı olsanız bile maske, mesafe ve temizlik kuralına uymaya devam etmemiz gerekiyor. Çünkü aşılar ağır hastalığı ve ölümü engelliyor. Ama enfeksiyonu alıp başkalarına bulaştırmamızı engellemiyor.