Susma Platformu “Türkiye’de Sansür ve Otosansür 2023” yıllık izleme raporuna göre, geçen yıl neredeyse gün aşırı bir sansür uygulandı.

209 sansür vakasından 51'i televizyon kanallarına yönelik olurken, onu yüzde 23,9 ile müzik sektörü ve yüzde 11 ile internet yayıncılığı takip etti.

Raporda Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) ‘sansürün faili’ olarak gösterildi. Televizyon alanındaki 51 sansürden 42’sini RTÜK uyguladı.

Sansür çok yönlü

Sansürün sıralanan vakalardan ibaret olmadığına dikkat çekilen raporda şu ifadeler yer aldı: “Bu anlamda sonucun buz dağının görünen kısmı olduğunu söyleyebiliriz. Sayının daha yüksek olduğunu bilsek de elimizdeki veriler sanatsal ifade özgürlüğüne dair genel bir fikir vermesi açısından önemli. Oyunculara yönelik adli soruşturma ve kovuşturmalar, yayın esnasında sahnelerin kesilmesi/buzlanması, oyuncuların sosyal medya paylaşımları nedeniyle iş akitlerinin feshedilmesi gibi çeşitli uygulamalara da rastlamak mümkün.”

En sık karşılaşılan sansür yöntemi 86 vaka ile ‘yasaklama ve engelleme’ olurken onu da 58 vaka ile ‘idari yaptırımlar’ takip etti. Üçüncü en sık karşılaşılan sansür yöntemi ise ‘soruşturma ve adli tedbir uygulamaları’ olarak raporda yer aldı.

Kültür ve sanat alanında da adli süreçlerin kendi başına bir cezalandırma aracı olarak kullanıldığı aktarılan raporda, isnat edilen suçlamalar arasında “örgütlü suçlar”, “cumhurbaşkanına hakaret” ve “halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama” öne çıktı.