Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC) tarafından 2025 Küresel Haklar Endeksi Raporu yayınlandı. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'nun (DİSK) açıklamasına göre bu yılki rapor, işçiler ve sendikalar açısından küresel ölçekte derinleşen bir krize işaret etti.

Endeks, Avrupa ve Amerika’nın 2014’ten bu yana en kötü puanlarını aldığına; ifade özgürlüğü, toplanma hakkı, toplu pazarlık ve grev hakkı gibi temel özgürlüklerde ciddi gerilemeler yaşandığına dikkat çekti. 151 ülkeden yalnızca yedisi en yüksek puanı alabilirken, ortalama ülke skorları beş bölgeden üçünde kötüleşmiş durumda.

Türkiye en kötü 10 ülke arasında

ITUC Endeksi’nde Türkiye, 2025 yılında da işçiler için en kötü 10 ülke arasında yer aldı. Rapora göre Türkiye’de sendikal nedenlerle kitlesel işten çıkarmalar yaşandığı, toplu pazarlık hakkının engellendiği, sendika üyeleri ve yöneticilerinin keyfi biçimde tutuklandığı belirtildi. Raporda şu detaylara da yer verildi;

- 1 Mayıs 2024'te İstanbul’da Taksim Meydanı’na yürümek isteyen 200’ün üzerinde kişi gözaltına alındı. 2 Mayıs’ta 29 kişi daha tutuklandı. Polis, gösterilere gaz bombası ve plastik mermiyle müdahale etti.
- DİSK/ Dev Sağlık İş, 10.000 üyesini temsilden dışlayan bir kararla toplu pazarlık hakkını kaybetti
- DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu da dahil olmak üzere birçok üyenin üyeliği keyfi olarak düşürüldü

-DİSK Genel Başkan Yardımcısı Remzi Çalışkan, Genel-İş Başkanı Kemal Göksoy ve eski temsilci Serdar Ekingen, 15 yıl öncesine dayandırılan suçlamalarla tutuklandı.

-DİSK Sosyal İş üyesi ve toplu pazarlık uzmanı İsmet Arslan, kanser tedavisi gördüğü dönemde cezaevine kondu.

-2025 Mart’ında Arslan ile birlikte Eğitim Sen üyeleri Yusuf Eminoğlu ve Gıyasettin Yiğit serbest bırakıldı. Ancak yargılamaları sürüyor.

Dünyada Durum: Hak ihlalleri derinleşiyor

-İşçilerin %72’si adalete erişemiyor (2024’te bu oran %65’ti)

-Grev hakkı, ülkelerin %87’sinde ihlal ediliyor.
-Sendika kurma hakkı %74, toplu pazarlık hakkı %80 oranında engelleniyor.
-İfade ve toplanma özgürlüğüne yönelik saldırılar rekor seviyeye (%45) ulaştı.

ITUC’den çağrı: Demokrasi için mücadele

ITUC, yayımladığı raporda "Herkes için adil bir gelecek için demokrasi" kampanyasını ilan etti. Devletlerin ve şirketlerin işçilerin haklarına karşı yürüttüğü baskılara karşı tüm sendikaları küresel dayanışmaya çağırdı.