Çalık Holding’in ortağı olduğu Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş., Erzincan’ın İliç ilçesindeki Çalık Çöpler Altın Madeni’nde 13 Şubat 2024'te saat kimyasal madde karışımlı liç yığınının kaymasıyla beraber 9 işçi göçük altında kaldı.

Yaşanan facia sonrası 9 işçinin hayatını kaybetmesiyle ilgili açılan dava sürüyor. Davanın Erzincan 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde bugün görülecek duruşması öncesi şirketin işçilerin ailelerine "kan parası" teklif ettiği ortaya çıktı.

Gazeteci İsmail Saymaz Halk TV'de yer alan "İliç'te kan parasının belgesi" başlıklı yazısında ailelere para teklif edildiğine ilişkin belgeyi yayınladı. Saymaz'ın yazısının ilgili kısmı şöyle:

'Geliyorum' diyen facia

“Biz fakir bir aileyiz. Bir yaptırımız yok, birini satın alamıyoruz. Sistem ne yazık ki böyle. Benim hala umut ettiğim, suçluların cezasını alması, böyle yerlerin denetlenmesi. Rüşvetle bu işler dönmesin.”

Bu cümleler İliç altın madenindeki heyelanda hayatını kaybeden Uğur Yıldız’ın kız kardeşi Duygu’ya ait.

Facianın görüntülerini hatırlarsınız.

İki kamyon, maden sahasındaki yolda art arda seyrederken, 10 milyon tonluk toprak yığını harekete geçiyor.

Arkadaki kamyon birkaç yüz metre ilerisindeki heyelanı görüyor ve geri geri kaçıyor. Öndeki kamyon o kadar şanslı değil; simsiyah bir toz bulutu tarafından yutuluyor.

33 yaşındaki Uğur Yıldız, bu kamyonun sürücüsüydü.

Yıldız, ‘Çiftay’ adlı taşeron şirkette sekiz yıldır çalışıyordu.

Yeni evliydi.

O ve üç arkadaşı atık toprağı boşaltmış, madene geri dönerken heyelana yakalandılar.

Çünkü…

Aynı gün saat 09.30’da yığındaki çatlak ve yarıklar saptandığı, birimlere “Sahayı boşaltın” diye e-mail gönderildiği, Anagold’un ABD’deki genel merkezi bile bilgilendirildiği halde şöförlere haber verilmedi.

Yıldız, can verdiğinde eşi bir haftalık hamileydi.

Kara haberden sonra acıya dayanamayıp bebeğini düşürdü.

18 milyon TL teklif ettiler

Anagold, geçen yıl yüklü bir tazminat ödeyerek, dokuz işçinin aileleriyle anlaşmak istediler.

Yıldızlarla Erzincan’da otelde buluştular.

18 milyon TL teklif ettiler.

“Sakın yanlış anlamayın, ceza davasını çekmenizi istemiyoruz” dediler.

Aileler “Metni görmek istiyoruz” dediler.

Hazırlanan metne, ceza davası yönünden de şikayetin geri çekileceği maddesinin eklendiği gördüler.

‘Anlaşma Belgesi’ başlıklı 14 Ağustos 2024 tarihli belgedeki o madde şu şekilde:

“Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. aleyhine kamu hukukundan kaynaklanan (ceza ve idare hukuku) şikayet, dava, adli veya idari başkaca bir yasal başvuru yoluna gitmeyeceğini, işbu hukuki yollara başvuru gerçekleşmiş ise de Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. yönünden vazgeçtiklerini kabul, beyan ve taahhüt etmiştir.”

Yıldızlar, şikayetten asla vazgeçmeyeceklerini vurgulayarak, masadan kalktı.

Üç aile daha teklifi reddetti.

‘Göz göre göre öldürdüler’

Uğur Yıldız’ın kız kardeşi Duygu, red gerekçelerini şu sözlerle açıklıyor:

“Suçluların ceza çekmesini istiyoruz. Biz paranın ve güçlülerin yanında bir adalet sistemi istemiyoruz. Dokuz kişiyi göz göre göre öldürdüler. Raporda, bir sene öncesinden felaketin geleceği belirtiliyor. İki alan var. Biri toprağın kaydığı yer. Diğeri dağın arkası. Orada ağabeyim vefat etti. 11 gibi madeni kapatıyorlar ama yolu kapatmıyorlar. Bir sürü kamyon var. Sadece ağabeyim değil, daha fazla insan ölebilirdi. ‘Toprağın o tarafa kayacağını düşünmedik’ dediler. Bir dağ düşünün, sola kayacağını öngörebiliyorlar ama sağa kayacağını öngöremiyorlar!”

Anagold’un Genel Müdürü Cengiz Yalçın Demirci’nin tutuksuz yargılandığını, mahkemeye bile gelmediğini söylüyor.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un “ÇED gerekli değildir” raporunda imzasının bulunduğunu hatırlatarak, şöyle devam ediyor:

“Burada ihmal ve denetimsizlik var. Dönüşü olmayan bir kayıp yaşatılar bize. Her kim varsa cezasını çeksin. Ancak benim şahsen hiçbir inancım yok. Çünkü bağımsız yargı yok.”

İkinci duruşma bugün

İliç faciası 14 Şubat 2024’te meydana geldi.

Bir buçuk yılda hala adalet sağlanmadı.

Erzincan 1. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki davada 5’i tutuklu, 43 sanık taksirle birden fazla kişinin ölmesine ve yaralanmasına neden olmaktan yargılanıyor.

İkinci duruşma bugün.