Türkiye’nin bazı kamuoyu araştırma şirketleri geleneksel olarak Ağustos ayında sahaya çıkıp araştırma yapmıyorlar.
Dolayısıyla bu yazın son anketi Temmuz araştırmasının sonuçları oluyor.
İlgiyle izlediğim araştırma şirketlerinden biri PANAROMA…
Şirketin Temmuz ayında sahaya çıkan elemanlarından gelen sonuçlar dün tamamlandı ve abonelerine gönderildi.

BU AY CHP YİNE 
1.5 PUAN ÖNE GEÇTİ

Anketin ayrıntılarına girmeyeceğim.
Ama herkesin in çok merak ettiği sonuçtan başlayayım.
Aynı kuruluşun Haziran ayı sonuçlarında CHP ile AKP başa baş görünüyordu. Hatta AKP yarım puan kadar öne bile geçmişti.
Bu ayki sonuçlarda  CHP yine öne geçmiş.
Şu an için CHP, AKP’nin 1.5 puan üzerinde görünüyor.
Dün, Panaroma Araştırma Direktörü Osman Sert’le konuştum.
Bu sonuçları nasıl yorumladığını sordum.

BU ANKET GÖSTERİYOR Kİ 
TÜRKİYE’NİN YENİ NORMALİ BU

Çok ilginç bir analiz yaptı:
“Temmuz ayı anketinin bizim açımızdan en çarpıcı sonucu şu:
Türkiye’nin Yeni Normal’i artık bu…”
Eminim siz de merak ettiniz nedir bu Yeni Normal denilen şey diye…
“Bu ayki anket sonucu bize şunu gösterdi. Bugün itibariyle Türkiye siyasetinin genel tablosu şekillendi.

ARTIK SİYASİ YELPAZENİN TEPESİNDE
BİR DEĞİL İKİ BÜYÜK PARTİ VAR

Siyasi yelpazenin en üstünde iki büyük parti var.
CHP ve AKP…
Yine bugün itibariyle CHP yüzde 30 bandına yerleşmiş durumda.
AKP de yüzde 28 bandında istikrar kazanıyor.
Peki CHP birinci parti olarak konumunu sabitledi mi?

CHP 31 MART BAŞARISINI 
KONSOLİDE ETTİ AMA

“Şu an için şunu söyleyebiliriz. CHP 31 Mart’taki başarısını ve performansınızı konsolide etti. Çünkü o günden bu yana ve özellikle de birincilik durumunu sürdürüyor.”
Peki bu ne ölçüde kalıcı?
“Hala yüksek bir kararsız oy oranı var. Kararsızlar arasında geçmişte AKP’ye oy verenler 6 puan, CHP’ye oy verenler ise 2 puan görünüyor. Bu AKP oylarının eski partilerine mi döneceği, yoksa sandığa mı gitmeyeceğine bağlı olarak birincilik ve ikincilik sırası değişebilir.”
Ancak görünen o ki, Türkiye’nin yeni normali artık yüzde 30 civarında konsolide olmuş iki büyük parti.

AKP’NİN ARTIK HALKIN EN BÜYÜK 
PARTİSİ BENİM KİBİRİNİ BIRAKMASI LAZIM

Bu durum tabi ki CHP açısından yukarı,  AKP açısından ise geriye doğru bir gidiş anlamına geliyor.
Yani AKP’nin artık “CHP’ye ‘Beyaz Türk partisi”, “Bir avuç azınlık Laikçi” kibri ile bakma imkanı kalmadı. 
Bu da 23 yıldan beri  iktidarda bulunmanın verdiği duygusu yavaş yavaş devletin sahibi kibrine dönüşen AKP için artık daha mütevazı bir ruh haline bürünme zamanının geldiğini gösteriyor.
Bence AKP komisyonda “Nitelikli oy” prensibini kabul ederek bunun ilk adımını attı.
BU AKP açısından bir zaaf değil, tam aksine gerçekçiliğe dönüş olarak  kabul edilmeli.
Yoksa orada AKP’nin 21, CHP’nin 10 üyesi olacaktı ama, bu Parlamentonun şu anki halk sosyolojisini yansıtan bir fotoğrafı olmayacaktı.

MALİYE BAKANI İYİMSER AMA
HALK GELECEĞİ İYİ GÖRMÜYOR

Yaz mevsiminin son anketinde artık istikrar kazanmaya başlayan başka sonuçlar da var.
(*) Maliye ve Hazine Bakanı hep iyimser demeçler veriyor ama, bunun halk nezdinde karşılığı yok.
Ankete göre halkın yüzde 80’i önümüzdeki dönemde harcama yapma eğiliminde değil.
Ekonominin daha kötüye gideceğine olan inanç iyileşeceğine dair inancın çok çok üstünde.

19 YARGI OPERASYONU ADALET 
SORUNUNU İKİNCİ SIRAYA ÇIKARDI

(*) Artık yerleşmeye hatta kesinleşmeye  başlayan bir başka eğilim de şu.
“Ülkenin en büyük sorunu ne” sorusuna verilen cevaplarda 19 Mart’tan sonra “Adalet” diyenler ikinci sıraya çıkmıştı.
Adalete güvensizlik artık Türk halkının en büyük ikinci sorunu haline geldi.
19 Mart operasyonu ve seçilmiş belediye başkanlarına gazetecilere, sanatçılara, aydınlara karşı yürütülen yargı operasyonları adalete olan güvensizliği zirveye doğru taşıyor.
Üç aydır yükselen bir grafiği var bu eğilimin.
Bir ülke için üzerinde çok dikkat ve kaygıyla düşünülmesi gereken bir “Yeni Normal” bu.
(*) 19 Mart’ta  başlayan  operasyonların hukuki değil siyasal olduğu inancı beşinci ayın sonunda hala yüzde 60 civarında duruyor.

YENİ NORMAL’İN ANLATTIĞI ASIL
GERÇEK ŞU: BU REJİM YÜRÜMEZ

Ama bana göre “Yeni Normal’in” bize anlattığı asıl yeni sosyoloji şu:
Türkiye’yi artık bugünkü güçlendirilmiş başkanlık sistemi ile yönetmek çok zorlaştı.
Çünkü oy dağılımındaki somut durum, yüzde 51’le iktidara gelmiş bir kişiye, Çin Komünist Partisi Genel Başkanında bulunmayan tek adam yetkileriyle yönetme hakkı verse de yönetebilmesini imkansızlaştırıyor.  
Çünkü bugün itibariyle dünyada hiçbir ülkede, hatta BAAS yönetimlerinde bile hesap vermeden, bu kadar büyük yetki kullanımı söz konusu değil.
Ülkenin bütün kararlarının bir kişinin iki dudağı arasına sıkıştırılması 31Mart sonrası ve özellikle de  19 Mart sonrası Türkiye’sinin realitesine uymuyor.

19 MART VE ÇÖZÜM SÜRECİ 
 
Bir adım daha ileri gidip şunu bile söyleyebilirim.
19 Mart itibariyle Türkiye’de Güçlendirilmiş Başkanlık Hükümeti sistemi fiilen imkansız bir yola girmiştir. 
Bu rejimin, 19 Mart operasyonu ve PKK’nın silah bırakması sürecini o eski yetkilerle yönetebilmesi artık çok zordur. 

BAZILARI “REJİM GÜCÜNÜN 
DORUĞUNDA” DİYEBİLİR AMA

Biliyorum bu söylediklerim bazılarına  çok ters gelecektir.
Çünkü çoğumuzda “Güçlendirilmiş Başkanlık sisteminin daha da güçlendiği” gibi bir izlenim var.
Hayır öyle değil.
Bu rejim “Devleti” yönetiyor.
Ama artık “Milleti yönetme” gücünü kaybediyor.
Yargı zorlamaları devam ettikçe bu süreç  daha da hızlanacak.
Rejim; daha da sertleşerek, yargıyı daha da zorlayarak iktidarını korumaya çalışması mümkün.
Ama AKP bilmeli ki, partiyi  kurtaracak olan şey sertleşme, yargıyı zorlama, devleti ceberrütleştirmek değil…
Tam aksine adaleti geri getirmek ve demokratikleşme ile mümkündür.
Umarım komisyonun AKP’li üyeleri, Türkiye’nin bu Yeni Normal’ini dikkate alarak çalışırlar.
Cumhurbaşkanı Erdoğan için de siyasette en iyi “Exit”, “Çıkış” yolu budur.
Tabi gerisinde güzel bir imaj bırakmak istiyorsa…