Anayasa Mahkemesi (AYM), ceza soruşturması kapsamında bir araca konulan trafik sicil şerhinin yaklaşık 13 yıl sürmesi nedeniyle mülkiyet hakkı ve bununla bağlantılı etkili başvuru hakkının ihlal edildiğine hükmetti.

Yüksek Mahkeme, ihlalin yapısal bir sorundan kaynaklandığını belirterek, çözüm için doğrudan TBMM’ye bildirim yapılmasına karar verdi.

Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, 12 Aralık 2024 tarihli ve 2022/19376 Başvuru Numaralı Sait Görmüş kararında, önemli bir yapısal soruna dikkat çekti. Başvurucu Sait Görmüş, ceza soruşturmasında aracının trafik siciline konulan şerhin 13 yıla yakın süredir kaldırılmaması nedeniyle mağdur olduğunu iddia etmişti.

Hukuki tasarruf engellendi, külfet oluştu

AYM, sicile şerh düşülerek uygulanan tedbirin fiziki bir el koyma olmasa da, aracın hukuki olarak satılması, devredilmesi gibi tasarruf yetkisini fiilen engellediğini tespit etti. Kararda, bu durumun başvurucuya "kaçınılmaz olandan fazla külfet yüklediği" vurgulandı.

Etkili başvuru yolu yok

Mahkeme, mevcut iç hukukta uzun süren bu tür tedbirler nedeniyle oluşan zararların tazminini veya giderilmesini sağlayacak etkili bir başvuru yolunun bulunmadığını belirledi. Bu eksiklik nedeniyle Anayasa'nın 35. maddesiyle güvence altına alınan mülkiyet hakkı ile bağlantılı olarak 40. maddede düzenlenen etkili başvuru hakkının ihlal edildiğine karar verildi.
Tespit edilen ihlalin benzer davalarda tekrarlanma potansiyeli taşıyan yapısal nitelikte olması nedeniyle AYM, ihlale neden olan sorunun çözümü için gerekli yasal düzenlemelerin yapılması amacıyla kararın TBMM'ye gönderilmesine hükmetti. Ayrıca aynı konuda mevcut ve yeni yapılacak tüm başvuruların incelenmesi, yapısal sorunun çözümü için yasama organına süre tanımak amacıyla dört ay süreyle ertelendi.