ABD'li petrol devi TransAtlantic Petroleum'un Diyarbakır'ın Sur ilçesi Yenievler Mahallesi'ndeki tarım arazilerinde petrol arama, çıkarma ve üretim projesine Diyarbakır Valiliği tarafından "ÇED gerekli değildir" kararı verilmişti. Diyarbakır Barosu ile Ekoloji Derneği de bu karara karşı dava açmıştı.

BirGün'den İlayda Sorku'nun haberine göre, söz konusu karar Diyarbakır 4. İdare Mahkemesi tarafından hukuka aykırı bulunarak iptal edildi. Mahkeme, proje tanıtım dosyasının bilimsel ve teknik açıdan yetersiz olduğu, tarım alanları ve yeraltı suları açısından ciddi riskler içerdiği sonucuna vardı.

Dava kapsamında yedi kişilik bilirkişi heyetinin hazırladığı rapora göre, proje alanı birinci sınıf sulu tarım arazileri içinde yer alıyordu. Raporda, proje tanıtım dosyasında yeraltı ve yerüstü su kaynaklarına ilişkin hidrolojik ve hidrojeolojik herhangi bir çalışmanın bulunmadığı tespit edildi. Raporda, petrol amaçlı sondaj çalışmalarının “önemli yeraltı suyu rezervuarı oluşturan Midyat Kireçtaşı akiferi içinden geçerek hedeflenen derinliklere indiği” belirtilerek gerek sondaj gerekse işletme aşamasında akiferin kirlenme riski bulunduğu vurgulandı.

Bilirkişi raporunda ayrıca, proje kapsamında patlatmalar, sondaj çamurları, formasyon suları ve gaz yakma faaliyetlerine ilişkin somut, ölçülebilir ve izlenebilir önlemlerin yer almadığı, hava kirliliği ve gürültüye dair herhangi bir modelleme yapılmadığı kaydedildi. Tarım alanları üzerinde yürütülen petrol faaliyetlerinin çevresel etkilerinin yalnızca iki kuyu ile sınırlı değerlendirilmesinin yeterli olmadığı belirtildi. Bölgede mevcut ve planlanan tüm kuyuları kapsayan bütüncül bir çevresel etki değerlendirmesi yapılması gerektiği vurgulandı.

Mahkeme, kararında bilirkişi raporundaki tespitlere dayanarak, “ÇED gerekli değildir kararına konu olan proje işlemlerinin çevresel etkiyi en aza indirecek planlamaları içermediği” sonucuna ulaştı ve dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığına hükmetti.