Vatandaş, yüksek enflasyon ve düşen alım gücü karşısında çareyi kartlı harcamalarda buluyor. Seçim sonrası yeni ekonomiyle dönülen geleneksel para politikası adımları kredi kartı faizlerinde artış yaratsa da 1 Eylül haftasında kartlı harcamalar 191.1 milyar lira ile rekor kırdı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in de geçen yıla göre yüzde 140 artışa dikkat çekerek önlem alınacağını belirttiği kartlı harcamalarda reel artış ise yüzde 51 oldu. Okulların açılmasının etkisiyle eğitim harcamaları bir yılda nominal olarak yüzde 345,45, reel olarak yüzde 199,74 artarken, dövize duyarlı harcama kalemlerindeki iki katına varan yükselişler dikkat çekti.

Merkez Bankası’nın haftalık verilerinden yapılan hesaplamaya göre; geçen yıl eylülün ilk haftası 79.7 milyar lira olan toplam kredi ve banka kartı harcamaları, bu yıl 1 Eylül haftasında 191.1 milyar liraya yükseldi.

Ekonomim’den Şebnem Turhan’ın haberine göre, bu yüzde 140 nominal artış enflasyondan arındırıldığında ise yüzde 51’de reel artış yaşandığına işaret ediyor.

Benzin ve akaryakıta geçen yıl 6.06 milyar lira harcanırken eylülün ilk haftası bu yıl 12.3 milyar lira harcandı. Yani kartla yapılan harcamalarda yüzde 103,6 nominal, yüzde 27 reel artış söz konusu.

Çeşitli gıdalara kartlı harcama reel olarak yüzde 39 daha fazla

Çeşitli gıdalar için yapılan kredi ve banka kartı harcamaları geçen yıl 5 milyar lira iken bu yıl 12 milyar liraya çıktı.

Eylül ayının ilk haftasındaki bu harcama, yüzde 140 nominal artış olduğunu gösteriyor. Enflasyondan arındırıldığında ise çeşitli gıdalar için tüketiciler kartlı harcamalarını yüzde 39 artırmak zorunda kaldı.

Hizmet sektörlerinde kartlı harcamalar geçen yıl eylülün ilk haftası 4.5 milyar lira iken bu yıl 12.4 miyar liraya yükseldi. Nominal artış yüzde 173,6 iken enflasyondan arındırıldığında reel artış yüzde 52,35 oldu.

Okullar bu yıl veliler için 3 kat daha pahalı açıldı

Okulların açılması kartlı harcamaları eylülün ilk haftası önemli ölçüde etkiledi. Eğitim harcamalarına geçen yıl eylülün ilk haftasında sadece 2.6 milyar lira harcanmışken bu yıl eylülün ilk haftasında 11.6 milyar lira harcandı.

Bu nominal olarak yüzde 345,45 enflasyondan arındırıldığında ise reel olarak yüzde 199,7 artışa işaret ediyor.

Veliler, bu yıl eğitim harcamalarına kartlarla neredeyse 3 katı daha fazla ödedi. Giyim ve ayakkabı harcamalarında da okulların açılmasının etkisi söz konusu. Bu grup için geçen yıl eylülün ilk haftası 5.4 milyar lira harcanırken, bu yıl eylülde ise POS’lar kartlardan 11.5 milyar lira çekti. Nominal artış yüzde 111,7 iken enflasyondan arındırıldığında giyim ve ayakkabı grubuna reel olarak harcama artışı yüzde 61,5 oldu.

Market ve AVM’lerde kartla 30 milyar harcadık

Tüketiciler geçen yıl eylülün ilk haftasında market ve AVM’lerde kredi ve banka kartları ile 15.2 milyar lira harcarken, bu yıl eylülde 30.6 milyar lira harcadı.

Nominal olarak yüzde 101,7 artış yaşanırken enflasyondan arındırıldığında market ve AVM’lerde kartlı harcama yüzde 27 artış gösterdi.

Hem gıda grubundaki hem vergi ayarlamalarından hem de kurdaki yükselişten etkilenen yemek grubunda kartlı harcama geçen yıl eylülde 4.56 milyar lira iken bu yıl eylülde 10.9 milyar lira oldu. Yüzde 140 nominal artış olurken enflasyondan arındırıldığında reel artış yüzde 26,45 oldu.