Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı Gelir Dağılımı İstatistikleri 2025 sonuçlarına göre, en yüksek gelir grubunun toplam gelirden aldığı pay yüzde 48,0 olarak hesaplandı. Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması kapsamında yayımlanan veriler, 2024 takvim yılı gelirlerini esas alıyor. Hanehalkı gelirleri, hanehalkı büyüklüğü ve yapısı dikkate alınarak eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine dönüştürüldü.

Araştırma sonuçlarına göre, en yüksek eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine sahip yüzde 20’lik kesimin toplam gelirden aldığı pay, bir önceki yıla kıyasla 0,1 puan azalarak yüzde 48,0 oldu. En düşük gelir grubundaki yüzde 20’nin payı ise 0,1 puan artışla yüzde 6,4’e yükseldi.

GİNİ KATSAYISI 0,410 OLARAK BELİRLENDİ

Gelir dağılımındaki eşitsizliği gösteren Gini katsayısı, 2025 yılı için 0,410 olarak tahmin edildi. Bir önceki yıla göre 0,003 puanlık düşüş kaydedildi. Tüm sosyal transferler hariç tutulduğunda Gini katsayısı 0,473 olurken, emekli ile dul-yetim aylıkları dışındaki sosyal transferler çıkarıldığında bu oran 0,420 olarak hesaplandı. Brüt gelir üzerinden hesaplanan Gini katsayısı ise 0,422 oldu.

En yüksek gelir grubunun en düşük gelir grubuna oranını gösteren P80/P20 oranı, bir önceki yıla göre 0,2 puan azalarak 7,5 olarak belirlendi. En yüksek yüzde 10’un gelirinin en düşük yüzde 10’a oranını ifade eden P90/P10 oranı ise 12,9’a geriledi.

HANEHALKI GELİRLERİNDE YÜKSEK ARTIŞ

Türkiye genelinde yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri, bir önceki yıla göre yüzde 76,7 artarak 662 bin 414 TL’ye yükseldi. Yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri ise yüzde 77,3 artışla 332 bin 882 TL olarak hesaplandı.

Hanehalkı türlerine göre en yüksek yıllık ortalama eşdeğer fert geliri 418 bin 025 TL ile tek kişilik hanehalklarında görüldü. Çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hanehalklarında bu tutar 386 bin 713 TL, tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarında ise 338 bin 164 TL oldu. En düşük gelir, 264 bin 413 TL ile en az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan hanehalklarında kaydedildi.

GELİRİN YARIYA YAKINI MAAŞ VE ÜCRETLERDEN

Toplam gelir içinde en yüksek pay, yüzde 49,7 ile maaş ve ücret gelirlerine ait oldu. Müteşebbis gelirinin payı yüzde 18,3, sosyal transfer gelirlerinin payı ise yüzde 18,2 olarak hesaplandı. Tarım gelirinin müteşebbis gelirleri içindeki payı yüzde 15,6 olurken, emekli ve dul-yetim aylıkları sosyal transferlerin yüzde 89,3’ünü oluşturdu.

EĞİTİM VE SEKTÖR FARKI BELİRGİN

Eğitim durumuna göre yıllık ortalama esas iş geliri, yükseköğretim mezunlarında 566 bin 839 TL, lise ve dengi okul mezunlarında 376 bin 932 TL, lise altı eğitimlilerde 290 bin 323 TL, bir okul bitirmeyenlerde ise 183 bin 900 TL olarak hesaplandı.

Sektörel dağılımda en yüksek yıllık ortalama esas iş geliri 426 bin 45 TL ile hizmet sektöründe, en düşük gelir ise 237 bin 461 TL ile tarım sektöründe görüldü. Yıllık gelir artışında en yüksek oran yüzde 79,0 ile inşaat sektöründe kaydedildi.

BÖLGESEL GELİR FARKI SÜRÜYOR

İBBS 2. Düzey bölgeleri itibarıyla en yüksek yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 449 bin 618 TL ile TR51 (Ankara) bölgesinde gerçekleşti. En düşük gelir ise 172 bin 552 TL ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgesinde kaydedildi.

Gelir eşitsizliğinin en yüksek olduğu bölge P80/P20 oranı 8,5 ile TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir) olurken, en düşük oran 4,6 ile TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli) ve TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) bölgelerinde hesaplandı.

İŞGÜCÜ HAREKETLİLİĞİ VERİLERİ

Araştırmanın panel verilerine göre, 2024 yılında işsiz olan fertlerin yüzde 38,7’si 2025 yılında çalışmaya başladı. Bir önceki yıl çalışan olanların yüzde 90,3’ü çalışma hayatını sürdürürken, işgücüne dahil olmayanların yüzde 10,1’i işgücüne katıldı.