Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan, yılın üçüncü enflasyon raporunun sunumu için ilk kez kameraların karşısına geçti. "Enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar, parasal sıkılaştırmayı kademeli olarak güçlendireceğiz" diyen Erkan, enflasyonda önümüzdeki süreçte belirli süre yükselme görüleceğini söyledi.

2024 ENFLASYON TAHMİNİ YÜZDE 8,8'DEN 33'E YÜKSELTİLDİ

Enflasyonun ana eğiliminde iyileşme için 2024'ün ortasını, 'istikrar döneminin başlangıcı' içinse 2025 sonrasını işaret etti. Erkan, yıl sonu enflasyon tahminini de yüzde 22,3'ten yüzde 58'e çıkardıklarını duyurdu. Merkez Bankası, 2024 yıl sonu enflasyon tahmini de yüzde 8,8'den yüzde 33'e yükseltildi.

Merkez Bankası Başkanı Erkan'ın konuşması özetle şöyle:

PARASAL SIKILAŞTIRMAYI KADEMELİ OLARAK GÜÇLENDİRECEĞİZ: Merkez Bankası'nda temel amacımız fiyat istikrarıdır. Enflasyonu kalıcı olarak düşürmek için parasal sıkılaştırma sürecine başladık. Parasal sıkılaştırmayı kademeli olarak güçlendireceğiz. Seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırmaya devam edeceğiz.

ENFLASYON YÜKSELİŞ GÖSTEREBİLİR: Öngördüğümüz dezenflasyon öncesi geçiş sürecindeyiz. Dezenflasyon zeminini dikkatle oluşturuyoruz. Enflasyon kısa vadede bir yükseliş gösterebilir.

ENFLASYONDA İYİLEŞME 2024'ÜN ORTASINDA BAŞLAR: Enflasyonda ana eğilim iyileşmesini 2024 yılı ikinci çeyreğinde hissedeceğiz. Sıkılaştırma etkisinin bir kısmı 2023 sonunda hissedilecektir. Dezenflasyon süreci dönemine girildiğinde, göreli fiyatlarda geçici düzeltmeler yerini kur istikrarı, iyileşen cari denge, mali disiplin, sermaye akımlarında kalıcı güçlenme ve artan rezervlere bırakacaktır. Dezenflasyon sürecinde enflasyonun ana eğilimi ve beklentiler tutarlı bir şekilde iyileşmeye başlayacaktır.

İSTİKRAR 2025 YILI SONRASI BAŞLAR: 2025 yılı sonrasını ise istikrar döneminin başlangıcı olarak görüyoruz. Bu dönemde enflasyondaki gerileme hızlanırken, öngörülebilirlik artacaktır. Kalıcı olarak gerileyen enflasyona, yatırımlar ve nitelikli büyüme eşlik edecektir. Enflasyondaki gerilemede döviz kurundaki istikrar ve gerileyen küresel emtia fiyatları etkili olmuştur. Geniş kapsamlı gösterge seti Haziran ayında enflasyonun ana eğiliminde güçlenmeye işaret etmiştir.

KREDİ ADIMLARI İÇ TALEBİ DENGELEYECEK: Göstergeler tüketimde ivmelenmeye işaret etmiştir. Toplam arz ise daha ılımlı seyretmektedir. Toplam talep koşulları enflasyonist düzeyde seyretmektedir. Talebin arzdan daha hızlı gelişmesi enflasyon üzerinde risk oluşturmaktadır. Seçici kredi adımlarımızın iç talebi dengeleyeceğini öngörüyoruz. Yılın ikinci yarısında cari işlemler dengesinde belirgin bir iyileşmeyi öngörmekteyiz.

ÜCRET ARTIŞLARI FİYATLARA YANSIYACAK: Ücret artışlarının çoğu önümüzdeki birkaç ayda fiyatların çoğuna yansıyacaktır. Hizmet enflasyonu mal enflasyonuna göre katılık arz etmektedir. Yayılım endeksi hizmet endeksi için tarihsel ortalamayı aşmaktadır.

FİYAT İSTİKRARI OLMAZSA OLMAZ: Parasal sıkılaştırma süreci döviz kurundaki istikrarı destekleyecektir. Dezenflasyon enflasyon beklentilerinin çıpalanmasıyla hızlanacaktır. Fiyat istikrarı makro istikrarın olmazsa olmazıdır. Enflasyon beklentileri de katılık göstermekte ve bir süredir yükselmektedir. Tüm araçlar enflasyon hedefe düşene kadar kullanılacaktır. Sıkılaştırma adımları sonrası mevduat faizleri 12 puan gerileyerek yüzde 30 seviyelerine geldi. Makro ihtiyati çerçevedeki sadeleşme politika faizinin etkinliğini artırmıştır.

MEVDUAT FAİZLERİNİN DOLARİZASYONU YÜKSELTMEYECEK SEVİDEYE OLMASINI ÖNEMSİYORUZ: Seçici kredi adımlarımızla kredi genişlemesinin enflasyon üzerindeki etkilerini kontrol etmekteyiz. Parasal sıkılaştırma sürecinde kademeli faiz artışlarını miktarsal sıkılaşma ve seçici kredi adımlarıyla daha bütünsel hale getiriyoruz. Mevduat faizleri enflasyon beklentileri ile uyumlu seviyelere geldi. Mevduat faizlerinin dolarizasyonu artırmayacak bir seviyede olmasını önemsiyoruz. Bu yüzden miktarsal sıkılaştırma kararı verdik. Zorunlu karşılık adımıyla sistemden 450-500 milyar TL çekilecektir.

1,5 MİLYAR DOLARLIK PORTFÖY GİRİŞİ OLDU: Rezervler hazirandan beri güçlü bir artış göstermektedir. Rezervlerimiz 113 milyar doların üzerine yükselmiştir. Risk primimizde de olumlu bir seyir izlenmiştir. Risk primindeki düşüşle hazirandan bu yana 1,5 milyar dolarlık portföy girişi gerçekleşmiştir. Kur oynaklığı da gerilemektedir. Para politikamızın piyasalar üzerindeki olumlu etkileri olduğunu görmekteyiz.

ENFLASYON TAHMİNİ YÜZDE 58: Merkez Bankası'nın 2023 ortalama ham petrol fiyat tahmini 78,1 dolardan 79,4 dolara çıktı. 2023 yıl sonu gıda enflasyon tahmini yüzde 27,9'dan yüzde 61,5'e çıktı. Merkez Bankası 2023 yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 22,3'ten yüzde 58'e çıkardı. 2024 yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 8,8'den yüzde 33'e yükseltildi. 2025 yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 15 oldu.

TL TASARRUF TEŞVİKİ: Seçici kredi sıkılaştırması yoluyla enflasyonu hedefleyen dengeleyici adımlar atıyoruz ve atmaya devam edeceğiz. Miktarsal sıkılaştırma kararlarımız ile birlikte, döviz kuru ve iç talep üzerinde aşırılıklar oluşturmadan, Türk lirası likiditenin istikrarlı gelişimini temin edeceğiz. Türk lirası tasarruf enstrümanlarını çeşitlendirecek ve sermaye piyasalarının derinleşmesini destekleyeceğiz. Çalışmaları başlattık ve bir süre sonra açıklayacağız.

BÜTÇEDE KKM OYNAKLIĞI OLMAMALI: Parasal sıkılaştırma sürecine bütünsel bakılmalı. Ticari kredilerde temmuzda toparlanma görüyoruz. Bütçede KKM oynaklığı olmamalı. Sayın Bakanın bu konudaki görüşüne katılıyoruz. Hazine ile TCMB arasındaki protokolü kullanmıyoruz. Kur seviyesi hedeflemiyoruz, kurda aşırılık görüldüğünde müdahale TCMB'nin görev tanımında var.