İktisatçı Dr. Menekşe Yılmaz, TCMB Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay’ın, "Faizin yüksek olmasının pek anlamı yok çünkü finansmana ihtiyaçları yok" sözlerini eleştirdi.

Yılmaz, döviz kredisi kullanabilen büyük holdinglerin neredeyse sıfır faizli döviz kredisi kullandıklarını, tüketiciler dahil döviz kredisi kullanamayan işletmelerin ise fahiş faize mahkum edildiğini ortaya koydu.

Yılmaz’ın sosyal medya hesabından yaptığı paylaşım şöyle:

"TCMB Cevdet Akçay ne demişti? 'Faizin yüksek olmasının pek anlamı yok çünkü finansmana ihtiyaçları yok.'

Peki bakalım, öyle mi?

Bankaların Türk lirası (TL) kredi stoku: 13.2 trilyon TL

Bankaların yabancı para (YP) kredi stoku: 8.1 trilyon TL

Bankaların TL kredilerden aldığı faiz: 3.4 trilyon TL

Bankaların YP kredilerden aldığı faiz: 0.4 trilyon TL

Bankaların TL kredi ortalama faiz oranı:

3.4/13.2 = %25.8

Bankaların YP kredi ortalama faiz oranı:

0.4/8.1= %4.9

Yani YP kredi alan, faiz ödemiyor?

Ticariler için yapalım hesabı:

Taksitli TL ticari kredi stoku: 2.2 trilyon TL

Taksitli YP kredi stoku: 0.9 trilyon TL

Taksitli TL kredilerden aldığı faiz: 0.48 trilyon TL

Taksitli YP kredilerden aldığı faiz: 0.02 trilyon TL

Ortalama TL faiz: %21.8

Ortalama YP faiz: %2.2

Bu hesabı nereye yaparsanız yapın, YP kredi kullanan için yüksek faiz diye bir şey yok; TL kredi kullanana ise fahiş faiz var! Şimdi o zaman soru şu; YP krediyi kim kullanıyor, TL krediyi kim kullanıyor. YP kredi kullanan faizden etkilenmiyor."

"TCMB'nin döviz pozisyonunu iyileştirmek için bile isteye yaptılar"

"Tüketiciler YP kredi kullanamıyor, işletmeler YP kredi kullanamıyor, ihracatçı olmayan KOBİ'ler kullanamıyor. Kim kullanıyor esasen? Fiyatlama gücü olan, kâr marjlarını ayarlayabilen dev holdingler kullanıyor elbette. Kârlar yoluyla enflasyon yaratanlara yüksek faiz yok" diyen Yılmaz, şunları söyledi:

"Peki neden veriyorlar bunlara YP kredi? Çok basit, TCMB'nin döviz pozisyonunu iyileştirmek için bile isteye yaptılar bunu! Planlı programlı, aylar önce yazdık bunu! Yani, holdingler kayırıldı/kollandı; hanehalkı ve KOBİ ve dahi Hazine battı!

Faizin harcama etkisi sorulunca, hiç çekinmeden, sıkılmadan, ne dedi TCMB Fatih Karahan? Bankalar aracı, faizi harcama eğilimi yüksek olandan düşük olana aktarıyorlar! Yani fakirden zengine; finansman ihtiyacı yüksek olan KOBİ'den holdinglere! Sonra enflasyon düşmüyor!

YP mevduattan TL mevduata geçen, TL yerine YP kredi kullanabilen zenginliğine zenginlik katarken YP krediye erişimi olmayan, TL krediye mahkum kim varsa Hazine ile birlikte ateşe atıldı. Şimdi yok öyle yok böyle. Bilmiyor muydun en başından!

Hazine battı derken faiz ödemelerinin arşa çıkmasından, kamu borç stokunun patlamasından bahsediyorum. 2023 Mayıs'ta 4.7 trilyon TL olan borç stoku 2025 Eylül'de 13 trilyon TL. Hazine batmaz, batmaz da halka gelince para yok.

Faiz ödemelerine de 'zam' gelmiş: 2025 yılı ilk 9 ayında merkezi yönetim bütçesinden saniyede 62 bin 722 TL net faiz ödenmiş. Nisan sonunda 55 bin 195 TL'ydi."