ABD ekonomisindeki belirsizlikler ve hükümetin kapanma ihtimali, yatırımcıların güvenli liman olarak altına yönelmesine yol açtı. Ons altın fiyatı 4000 doları aşarak tarihi bir rekor kırdı.

Altının ons fiyatı 4 bin 17 dolardan işlem görüyor. Analistler, dün (7 Ekim) 4 bin dolar seviyesinin güçlü bir direnç olduğunu belirtmişti.

Ekonomistler, yükselişin nedenini ABD’deki borç tavanı krizine ve artan ekonomik risklere bağlıyor. 30 Eylül’de hükümetin borçlanma limitini artıramamasıyla kapanma ihtimali gündeme gelmişti. ABD Kongresi ile Başkan Donald Trump arasındaki görüşmelerin sonuçsuz kalması, yatırımcıları dolardan altına yöneltti. Daha önce de ABD Merkez Bankası’nın (FED) parasal gevşeme sinyalleri altın fiyatlarını yukarı taşımıştı.

TRUMP ETKİSİ VE POLİTİKA BELİRSİZLİĞİ

ABD Başkanı Trump’ın ticaret politikalarındaki ani değişiklikler, altının uzun süredir yükseliş eğiliminde olmasında etkili oldu. Trump göreve geldikten sonraki birkaç ay içinde altının dolar cinsinden değeri yüzde 28 artmıştı.

26 Ağustos’ta Trump’ın Merkez Bankası yöneticisi Lisa Cook’u görevden almasıyla altın yeniden değer kazandı.

Jeopolitik riskler de altına olan talebi güçlendirdi. İsrail ve İran arasındaki roket saldırıları sonrası altın fiyatları tekrar yükseldi.

Dünya Altın Konseyi kıdemli piyasa analisti Louise Street, “Bu tür koşullar, altın için mükemmel bir fırtına olarak değerlendirilebilir” dedi. Türkiye’deki altın fiyatlarının ise hem altının dolar karşısındaki değerinden hem de Türk Lirası'nın zayıflamasından etkilendiği belirtiliyor.

TÜRKİYE’DE ALTINA İLGİ AZALMIYOR

İstanbul Kuyumcular Odası (İKO) Başkanı Mustafa Atayık, altına olan talebin kalıcı olduğunu vurguladı:

Altın ile ilk temas doğumdan sonra hediyeler ile başlar, birçok insanın ölümünden sonra kimseye yük olmamak adına kefen parası olarak kenara attığı altın ile sona erer. Herhalde dünyada altına bu kadar değer veren başka millet yoktur.

ÇEYREKTEN GRAMA YÖNELEN TALEP

2025 başından bu yana yaşanan fiyat artışıyla gram altına ilgi hızla arttı. Atayık, düğün ve sünnet gibi törenlerde artık çeyrek ya da yarım altın yerine gram, yarım gram ve çeyrek gram altın tercih edildiğini söyledi.

“Gram altına talebin artmış olması insanların hem tasarruf hem de ekonomik alım güçlerinin buna yettiğini gösteriyor” diyen Atayık’a göre bu eğilim Google arama trendlerinde de görülüyor.

2018’e kadar çeyrek altın aramaları öndeyken, o yıldan sonra gram altın aramaları öne geçti. Bugün çeyrek altın aramalarının yaklaşık iki katı seviyesinde.

Gram altının çeyrekten yaklaşık yüzde 40 daha ucuz olması da tercihi etkiliyor. 2001’de asgari ücretle 11 çeyrek altın alınabilirken bugün sadece 3 adet alınabiliyor.

GRAM ALTINDA ÜRETİM DÜZENLEMESİ

Atayık, “Altınların gramı ne kadar düşerse maliyetleri de o kadar artıyor, ayar konusunda da problemler o kadar yükseliyor” diyerek şunları ekledi:

Hazine ve Maliye Bakanlığı, bu nedenle 7 Ağustos 2023 tarihli genelgeyle 22 ayar gram altın ve 1 gram altı altınların üretimini yasakladı. Sadece rafineriler tarafından 24 ayar gram altın üretimine izin verildi.

ALTIN FİYATLARI NEREYE GİDER?

Goldman Sachs, altının ons fiyatının 2025 sonunda 3 bin 700 dolar, 2026 ortasında ise 4 bin dolara ulaşacağını öngörüyor. ABD’de bir durgunluk veya ticaret savaşının tırmanması durumunda fiyatların 4 bin 500 dolara kadar çıkabileceği tahmin ediliyor.

Goldman Sachs Emtia Araştırmaları Eş Başkanı Daan Struyven, “ABD hisse senedi piyasası altın piyasasından 200 kat daha büyük. Bu nedenle hisse senetleri veya tahvillerdeki küçük hareketler bile altın piyasasında büyük fiyat değişimleri yaratabilir” dedi.

Buna karşılık bazı analistler, altın fiyatlarının çok hızlı yükseldiğini ve piyasada balon riski bulunduğunu savunuyor. Morningstar uzmanı Jon Mills, mart ayında yaptığı değerlendirmede bir ons altının maliyetinin ilerleyen yıllarda 1820 dolara kadar gerileyebileceğini söylemişti.

Madencilik maliyetlerindeki artış nedeniyle bu tahminler son dönemde yukarı yönlü revize edildi. Ancak altının dolar cinsinden değeri sabit kalsa bile, Türk lirasındaki olası değer kaybı altının TL bazında yükselmesine yol açabilir.

Türk Lirası son beş yılda dolar karşısında değerinin yüzde 82’sinden fazlasını kaybetti.

GÜNCEL ALTIN FİYATLARI

• Gram altın: 5 bin 386 TL
• Çeyrek altın: 9 bin 237 TL
• Cumhuriyet altını: 36 bin 828 TL
• Ons altın: 4 bin 17 dolar

• Yarım altın: 18 bin 485 TL
• Tam altın: 36 bin 389 TL
• Gremse altın: 91 bin 253 TL